خبرگزاری اهل‌بیت(ع) - ابنا

پنجشنبه ۱۱ مرداد ۱۴۰۳
۱۱:۱۷
در حال بارگذاری؛ صبور باشید
سه‌شنبه
۷ تیر
۱۳۹۰
۱۹:۳۰:۰۰
منبع:
ایکنا
کد خبر:
250258

نوآوری در ترجمه قرآن با حفظ اصل كلام الهی مورد نياز است

نوآوری در ترجمه‌های قرآن و ارائه ترجمه‌های جديد از قرآن كريم بسيار مورد نياز است؛ اما بايد توجه شود كه نوآوری در ترجمه خدشه‌ای به اصل كلام الهی وارد نسازد.

آآ

به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ حجت‌الاسلام سيدعلی حسينی يزدی، طراح و نويسنده طرح مترجمی قرآن با بيان اين مطلب گفت: اگر نوآوری را بخواهيد به اين معنا تعبير كنيد كه يك سری تعبيرات جديدی را كه تا به حال نبوده و مستند هم نيست، وارد ترجمه قرآن كنيد؛ اين كار كاملاً خطاست، زيرا به تدريج سبب تحريف در معنای قرآن می‌شود و خطاهای بسياری را كه هم‌اكنون در بسياری از ترجمه‌های قرآن وجود دارد، ايجاد خواهد كرد.

وی توضيح داد: اما اگر از نوآوری در ترجمه، مقصود آن چيزی باشد كه ديگران نگفته‌اند و اصالت و استناد قوی دارد و فقط در آن زمينه كمتر تاكنون كار شده باشد، اين تعبيری درست است و اين نوع نوآوری در ترجمه قرآن مجاز و مورد نياز است.

حجت‌الاسلام حسينی يزدی در ادامه گفت: زمانی «بسم‌الله الرحمن الرحيم» از سوی غالب مترجمان به «به نام خداوند بخشنده مهربان» ترجمه می‌شد، بعد عده‌ای عنوان كردند كه استفاده از عبارت «خداوند هستی‌بخش» حق مطلب را بهتر ادا می‌كند، بعد از آن نيز عده‌ای گفتند كه چون كلمات رحمان و رحيم صيغه‌ مبالغه و صفت مشبهه هستند، بايد به همين صورت به زبان مقصد برگردانده شوند.

وی افزود: اين قبيل تأملات و نوآوری‌ها بسيار مطلوب است و استناد دارد و مترجم می‌تواند پس از مشورت با علما و كارشناسان اين نوآوری‌ها را مطرح و در قالب يك ترجمه جديد ارائه كند.

اين مدرس قرآن در ادامه عنوان كرد: استاد علامه طباطبايی فرموده‌اند كه تفسير قرآن را بايد هر دو سال يك مرتبه عوض كرد، يعنی كلام قرآن كريم آنقدر به‌روز است كه چنين قابليتی دارد، اما متأسفانه ما از تفاسير ده‌ها سال پيش استفاده می‌كنيم، البته استفاده از آن‌ها در جای خود خوب است، اما به روز بودنش هم نبايد فراموش شود؛ نتيجه كلام اينكه مطالب قرآن كاملاً قابليت به‌روز شدن دارند، ولی بايد بسيار توجه شود كه ضربه به اصل قرآن وارد نشود و ضمن رعايت امانت قرآن و مشورت با علما و كارشناسان تفاسير و ترجمه‌های جديدی از آن ارائه شود.

حجت‌الاسلام حسينی يزدی در ادامه ترجمه‌های قرآن را به سه دسته تفسيری، لفظ گرا و فنی تقسيم‌بندی كرد و گفت: از ميان انواع ترجمه‌های قرآن كريم ترجمه لفظ‌گرا به آن جهت كه از بروز هر نوع خطای لفظی و ورود تعبيرات شخصی مترجم جلوگيری می‌كند، بهترين نوع ترجمه قرآن كريم است.

وی افزود: ترجمه تفسيری همان ترجمه آزاد است، اغلب مفسران كه به تفسير قرآن پرداخته‌اند، به ترجمه قرآن نيز پرداخته‌اند كه اين ترجمه‌ها به جهت اينكه در آن‌ها آيه‌ها از ديدگاه مترجم تعبير، تفسير و ترجمه می‌شوند؛ ترجمه آزاد ناميده می‌شود كه با توجه به لحاظ شدن عقايد قومی و فرقه‌ای مترجم، اين ترجمه‌ها دچار ضعف‌های آشكار هستند.

حسينی يزدی تأكيد كرد: ترجمه‌های لفظ‌گرا كه در آن مترجم آيات را به صورت لغت به لغت ترجمه می‌كند، از اين ضعف مبرا است و اگرچه بسياری از افراد با اين نوع ترجمه مخالف هستند؛ اما به اعتقاد من اين ترجمه بهترين نوع ترجمه است، زيرا به خواننده فرصت تفكر و درك آيات را از موضعی بی‌طرفانه می‌دهد.

وی ادامه داد: ترجمه فنی نيز به ترجمه‌ای گويند كه رعايت قواعد ادبيات عرب و بلاغت در آن به‌طور كامل رعايت می‌شود و در آن مفهوم آيات از طريق تجزيه، تركيب و رعايت صنايع ادبيات و موارد فنی منتقل می‌شود.

اين مدرس قرآن گفت: در ميان ترجمه‌های تفسيری، ترجمه آيت‌الله‌العظمی مكارم شيرازی ترجمه خوبی است، در ترجمه لفظ‌گرا ترجمه استاد معزی و مصباح‌زاده و در ترجمه‌های فنی ترجمه فولادوند مطلوب هستند.

وی در ادامه تأكيد كرد: اگرچه ترجمه قرآن برای استفاده انسان‌ها از كلام الهی واجب است، اما آنچه نبايد فراموش شود، اين است كه اگر فرد بخواهد از كلام خدا لذت ببرد، بايد خود به ترجمه قرآن بپردازد؛ هيچ‌گاه نمی‌توان با مطالعه ترجمه ديگر مترجمان، به لذتی كه خود آن مترجمان از فهم قرآن رسيده‌اند، دست يافت و افراد در صورتی كه طالب دستيابی به درك عميق از قرآن هستند، بايد با زبان قرآن آشنا شوند و خود قادر به ترجمه قرآن كريم شوند.

حجت‌الاسلام حسينی يزدی افزود: همين مطلب جرقه انگيزه را در ما برای راه‌اندازی طرح «مترجمی قرآن» ايجاد كرد كه در حال حاضر به سه صورت حضوری، غيرحضوری و اينترنتی در كشور در حال اجرا است.

بنيانگذار طرح مترجمی قرآن توضيح داد: نتايج حاصل از سال‌ها تلاش و تحقيق به عمل آمده حاكی از آن است كه بر اساس كتاب‌های «الفيه ابن مالك» و «المعجم الاحصايی» از ميان 2 هزار قاعده ادبی كه در زبان عرب وجود دارد، در قرآن كريم فقط 50 قاعده مورد استفاده قرار گرفته است كه اين خود يكی ديگر از معجزات كلام وحی است، همچنين كل لغات قرآن كريم مشتمل بر 77807 كلمه است كه از 1771 ريشه مشتق شده است.

وی افزود: در اين طرح 1771 ريشه و 50 قاعده قرآن در سه سطح مقدماتی، متوسطه و عالی در شش ترم و با استفاده از 6 كتاب به قرآن‌آموزان آموزش داده می‌شود؛ شركت‌كنندگان در اين طرح در پايان با ارائه يك ترجمه كامل از قرآن كريم به عنوان پايان‌نامه، مدرك مترجمی قرآن دريافت می‌كنند.

علاقمندان به شركت در اين دوره آموزشی می‌توانند با مراجعه به پايگاه اينترنتی http://www.mogib.com/FirstPage.aspx ضمن آگاهی از جزئيات اين طرح نسبت به ثبت‌نام در اين دوره آموزشی اقدام كنند.

...................

پایان پیام/146