به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ جويا جهانبخش، قرآنپژوه و مصحح متون دينی افزود: متأسفانه گمان میكنم كه بعد از دوران شكوفايی ترجمهها در 15 سال اخير كه فعاليتهای برجستهای در اين زمينه صورت گرفته بود، با نوعی ركود در پژوهشهای قرآنی و ترجمهها روبرو هستيم.
وی به داوریهای اخير در حوزه ترجمه ادبی قرآن كريم اشاره كرد و افزود: علاوه بر اين، داوریهايی كه در سالهای اخير صورت میگيرد، نقدهايی بصيرانه و يا حوصلهمندانه نيست. در برخی از اين داوریها شتابزدگی نيز ديده میشود. گاه ديده شده كه ترجمهای را كه ويژگیهای علمی ترجمه را رعايت نكرده و يا غلطهای صريح در آن ديده میشود، برتر میدانند.
اين قرآنپژوه تعارفگرايی داوران را از ديگر معضلات خواند و ادامه داد: مشكل داوریهای ترجمه به اين موضوع ختم نمیشود. علاوه بر موضوعات ذكر شده، تعارفگرايی در ميان داوران نيز ديده میشود كه اين موضوع ارزش نقد علمی را پايين میآورد.
مصحح «كتاب مبين» تصريح كرد: در زمانی كه معيارها مشخص نباشد، داوریها منقح نبوده و با اغراض خاصی همراه باشد، نمیتوان انتظار داشت كه داوران به درستی كار خود را انجام دهند.
جهانبخش بدفهمی مترجمان را از ديگر آسيبهای موجود در حوزه ترجمه خواند و يادآور شد: آسيبهايی در خود ترجمهها نيز ديده میشود. به عنوان نمونه، بدفهمی و خلاف برداشت از جمله مواردی است كه در برگردانهای ادبی قرآن كريم به سهولت ديده میشود. در اين ميان بسياری از مترجمان برای انتقال مفاهيم از كروشه استفاده میكنند كه اين خود جای بحث و بررسی دارد كه آيا میتوان در فرايند ترجمه قرآن از اين روش بهره برد يا نه؟
وی تشكيل مجمع علمی ترجمه را در جهت بهبود اين وضعيت مناسب ندانست و تصريح كرد: با تشكيل مجمع علمی ترجمه موافق نيستم، زيرا اعضای علمی اين مجمع را اهل علم تشكيل میدهد. در ميان اهل علم هم عدم توازن و هم حب و بغض ديده میشود. گاه وجود اين خصايص در اهل علم سبب شده تا اثری كه ارزشمند بوده ناديده انگاشته شود و گاه ديده شده كه اثری كه از ارزش خاصی بهرهمند نبوده مورد توجه قرار گيرد.
جهانبخش ادامه داد: از ديگر سو، عرصه آزاد ترجمهها زمينه تبادل افكار و آرا در باب ترجمه را فراهم میآورد كه تشكيل مجمع علمی بر اين عرصه ضربه میزند. میتوان با ايجاد فضايی غير سياسی و بدور از اعمال سياست رسمی و يا اجباری، همانند ملل مترقی در زمينه علم، به تبادل آرا در عرصه ترجمه بپردازيم.
وی در پايان به تعريفی از ترجمه ادبی قرآن اشاره كرد و گفت: ترجمه ادبی به ترجمهای اطلاق میشود كه ويژگیهای ادبی در آن بيشتر به كار رفته و زبان آن از زبان معمول فراتر است. در زبان اين نوع ترجمه به كار گرفتن صنايع لفظی و معنوی شگفتی مخاطب را برمیانگيزد.
...................
پایان پیام/146