به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ آیت‌الله محمد‌تقی مصباح‌یزدی در جلسه پنجم از سلسله دروس تفسیر ماه رمضان كه یكشنبه شب در دفتر مقام معظم رهبری در قم برگزار شد، اظهار داشت: امام باقر(ع) در ادامه نصایح خود به یكی از یاران خاص به نام جابر، او را نسبت به ترس از خداوند سفارش می‌كند.
این استاد حوزه علمیه ابراز كرد: امام باقر(ع) به جابر می‌فرمایند «بدگویی مردم ضرری به تو نمی‌رساند اما اگر اعمال تو مطابق دستورات قرآن نباشد، خود را فریب داده‌ای».
عضو خبرگان رهبری با بیان اینكه رسیدن به حالتی كه انسان تنها به آنچه خداوند می‌خواهد خشنود شود بسیار مشكل است، افزود: ممكن است بشر به مرتبه‌ای برسد كه به كمال واقعی و ولایت اهل بیت نائل شود اما این مسئله برای همه افراد میسر نبوده و ممكن است موجب ناامیدی اشخاص شود.
وی گفت: به همین سبب امام باقر(ع) در پایان این نصایح، یك بیان كلی تربیتی برای سایر اشخاص بیان می‌فرماید و مومنین را در همه حال به كشتی‌گیرانی تشبیه می‌كنند كه در حال مبارزه با نفس خود هستند.
مصباح‌یزدی افزود: امام باقر(ع) در ادامه می‌فرمایند «همت همیشگی مومنین در این مبارزه غلبه بر هوای نفس است و خداوند نیز این توفیق را نصیب آنها می‌كند اما ممكن است در برخی صحنه‌های زندگی مغلوب آن شوند ولی این مسئله نباید سبب ناامیدی آنها شود».
این استاد برجسته حوزه علمیه تاكید كرد: باید پس از هر بار مغلوب شدن توسط هوای نفس با همت افزون‌تری برخیزیم زیرا این دنیا محل همیشگی مبارزه انسان با نفس خود است.
عضو خبرگان رهبری با اشاره به وجود نكته‌های ظریف تربیتی در این مثال اظهار داشت: امام باقر(ع) تاكید دارند كه اهتمام همیشگی مومنین، جهاد اكبر با هوای نفس است كه برخی اوقات موفق می‌شوند در راه محبت خداوند جلوی كج‌روی‌ها و انحرافات نفس را بگیرند.
وی گفت: سركوب همیشگی هوای نفس بسیار مشكل است به همین سبب در مناجات شعبانیه آمده است كه: «خداوندا، ما هرگز نمی‌توانستیم دست از معصیت برداریم مگر آنكه تو ما را به واسطه محبت خود بیدار سازی».
مصباح‌یزدی با بیان اینكه همه افراد دارای چنین تجربه‌هایی در طول زندگی خود هستند، خاطرنشان كرد: محبت داشتن نسبت به شخصی دیگر موجب میشود كه انسان یك سری كارها را به واسطه این دوستی انجام ندهد كه در مورد گناهان نیز وجود محبت خدا در دل انسان سبب آسانی مبارزه با هوای نفس میشود.
این استاد حوزه علمیه اظهار داشت: اگر محبت واقعی پروردگار در قلب هر انسان وجود داشته باشد و این حقیقت كه مایه اصلی تمام اظهار علاقه‌ها شعاعی از فیوضات بی‌نهایت ذات الهی است بر او آشكار شود، آنگاه مبارزه با نفس برای او كار آسانی خواهد بود.
عضو خبرگان رهبری با اشاره به آیات قرآن در این زمینه افزود: خداوند در آیات فراوانی این نكته را یادآوری كرده است از جمله در جایی می‌فرماید «خدا مستكبران را دوست ندارد» و در آیات دیگری از دوستی پروردگار نسبت به صابرین و شكرگزاران یاد شده است.
وی تصریح كرد: این روش بهترین مسیر برای فرار از جایگاه‌های گناه و لغزش است و امام باقر(ع) نیز می‌فرمایند «گاهی نفس انسان بر او غلبه می‌كند زیرا از خواسته نفس خود پیروی كرده است».
مصباح‌یزدی با اشاره به ضرورت وجود ایمان افزود: چنانچه شخصی دارای ایمان قلبی نباشد چندان كه باید به مبارزه با نفس خویش نخواهد پرداخت بلكه از تكرار گناهان لذت نیز می‌برد اما مومنین به واسطه ایمان خود مورد حمایت خداوند قرار می‌گیرند.
این استاد برجسته حوزه علمیه اظهار داشت: امام باقر(ع) می‌فرمایند «خداوند از لغزش مومنین چشم‌پوشی كرده و آنها را متوجه اشتباهشان می‌كند و این افراد بر اثر ترس ناشی از گناه به مراتبی از معرفت و بصیرت خواهند رسید و در دفعات بعدی با قدرت بیشتری به مبارزه با نفس خویش می‌پردازند.
عضو خبرگان رهبری تاكید كرد: اهل ایمان پس از انجام گناه نه تنها نباید ناامید شوند بلكه باید با توبه واقعی به خداوند پناه ببرند زیرا این حالت و ترس از خشم پروردگار موجب تقویت اراده آنها شده و كمالاتشان را فزونی می‌بخشد.
وی با اشاره به برخی از آیات قرآن در مورد تبدیل سیئات به حسنات افزود: توبه واقعی سبب ایجاد حالت خداترسی و تضرع در انسان میشود و این عمل نوعی عبادت محسوب خواهد شد بنابراین نه تنها جبران معاصی از این طریق ممكن است بلكه بر حسنات انسان نیز افزوده میشود.
مصباح‌یزدی با بیان اینكه بعضی از افراد تجسم عینی شیطان هستند، گفت: برخی دیگر نیز به صورت دائمی و مستمر همراه با شیاطین زندگی می‌كنند اما افرادی نیز وجود دارند كه شیطان خاصی مامور بر آنها نشده و تنها در بعضی مواقع دچار لغزش می‌شوند.
عضو خبرگان رهبری افزود: امام باقر(ع) در ادامه توصیه‌های خود به جابر به آیات قرآن استدلال می‌كند و می‌فرمایند «اهل تقوا همواره مواظب اعمال خود هستند اما در برخی مواقع دچار وسوسه شیطانی می‌شوند ولی سریعاً متذكر شده و به دلیل ترس از عقوبت گناه توبه می‌كنند و این مسئله موجب افزایش بصیرت آنها میشود».
وی با اشاره به تذكرهای قبلی امام باقر(ع) به جابر در مورد كسب مقام ولایت اهل بیت(ع) اظهار داشت: شرایط رسیدن به این ولایت بسیار سنگین است اما امام در ادامه سفارشات خود راهی دیگر به مومنین نشان می‌دهد تا ناامید نشوند كه مثال مبارزه همیشگی انسان با نفس خود در همین راستا بیان شده است.
رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) تصریح كرد: تواضع در برابر خداوند و افزایش علم متناسب با یكدیگر رشد می‌كنند زیرا به هر میزان كه علم انسان به عظمت خداوند افزایش یابد به همان اندازه هراس او بیشتر و این امر موجب پناه بردن او به پروردگار میشود.
مصباح‌یزدی افزود: پناه بردن به خداوند سبب میشود كه او حمایت بیشتر از انسان داشته باشد و به این ترتیب آدمی مراحل كمال را طی خواهد كرد.
این استاد حوزه علمیه خاطرنشان كرد: چنانچه ترس از خداوند جدی باشد به طور حتم موجب افزایش بصیرت و معرفت میشود اما بیشتر افراد چنین حالتی را ندارند.
عضو خبرگان رهبری با اشاره به آیات قرآن مجید اظهار داشت: خدا این مطالب را در قالب آیات بسیاری مطرح كرده است كه برخی افراد مومن و با ایمان بعضی مواقع مورد وسوسه شیاطین قرار می‌گیرند و مرتكب گناه می‌شوند اما توفیق الهی نصیبشان شده و بصیرت آنها نسبت به این امر بیشتر میشود.
...................
پایان پیام/146