به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ "شريف لك‌زايی" عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ضمن بيان اين مطلب در مورد جايگاه آزادی در انديشه سياسی آيت‌الله‌العظمی جوادی آملی گفت: همواره در طول تاريخ و به خصوص در صد سال اخير با مفهوم و بحث آزادی مواجه بوديم و ديدگاه‌های مختلفی در اين باره مطرح شده و تحولات سياسی ـ اجتماعی عميقی به وجود آمده كه رد پای بحث آزادی را در آن‌ها می‌توان ديد.
وی با بيان اين‌كه بحث آزادی از مشروطه تا انقلاب اسلامی، پای ثابت تحولات بوده است، افزود: از همين منظر و با توجه به اين شرايط اجتماعی و سياسی كه وجود داشت، نوعاً انديشمندان ما به اين سمت حركت كردند كه اين مفهوم و مسئله تبيين شود.
مؤلف كتاب «آزادی سياسی در انديشه آيت‌الله مطهری و آيت‌الله بهشتی» اظهار كرد: انديشمندان و متفكران مسلمان ما هم افزون بر اين‌كه به قصد تبيين اين مسئله وارد شدند و كار كردند، از زوايه نسبت و سازگاری و ناسازگاری مفهوم و بحث آزادی با ديدگاه‌های دينی و آموزه‌های دينی هم دغدغه داشتند و اين بحث را از اين منظر نيز دنبال كردند.
لك‌زايی در ادامه سخنانش در بيان ديدگاه آيت‌الله‌العظمی جوادی آملی در اين مورد اظهار كرد: به نظر می‌رسد آيت‌الله‌العظمی جوادی آملی هم به همين نسبت وارد اين مسئله شدند و اين بحث، يكی از دغدغه‌های فكری ايشان بوده است؛ بنابراين به اين بحث توجه كرده است و به نوعی به نظر می‌رسد چون متوجه بوده‌اند كه اين بحث، مسئله و مشكلی در جامعه ماست می‌آيند و به مسئله آزادی توجه می‌كنند و ابعاد مختلف بحث را بررسی و تبيين می‌كنند.
نويسنده كتاب «آزادی و دانش» با اشاره به اين‌كه برای شناخت جايگاه آزادی در انديشه سياسی آيت‌الله‌العظمی جوادی آملی بايد منظر و مشرب فكری ايشان را در نظر بگيريم، گفت: مسئله آزادی برای ايشان مسئله، مشكل و دغدغه بوده كه ايشان وارد اين بحث شدند كه آن‌را در جامعه ما تبيين كنند؛ به‌خصوص در سازگاری و ناسارگاری و تبيين آن از منظر دينی و يك متفكر شيعی كه در جامعه ايران زندگی می‌كنند و علی‌الخصوص بعد از انقلاب اسلامی و با توجه به مباحثی كه در قانون اساسی مطرح شده است.
عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اذعان كرد: اين بحث را هم اين گونه می‌توان مطرح كرد كه به هر حال فقدان اجماع بر سر آزادی عمدتاً به مبانی انسان‌شناسی صاحب‌نظران بر می‌گردد؛ يعنی آن طور كه از طرف انديشمندان و متفكران و صاحب‌نظران مطرح میشود، در خود مفهوم اختلافاتی وجود دارد كه می‌توان در مفهوم آن مناقشه كرد. به هر حال يك فرد، انسانی و عاملی كه میخواهد از يك سری قيود و موانع آزاد شود برای اين‌كه به نتيجه‌ای برسد.
مؤلف كتاب «آزادی» در ادامه سخنانش تصريح كرد: اين مفهوم كلی است كه از آزادی ارائه میشود؛ «الف» آزاد از «ب» است برای اين‌كه «ب» میخواهد «ج» شود، عمدتاً به نظرم می‌رسد كه در اين مفهوم كلی از آزادی متفكران ما خيلی دغدغه‌ای ندارند كه به هر حال إن قلت و بهانه‌جويی كنند، اين در واقع نتايجی است كه در بحث آزادی اتخاذ میشود و به خصوص در حوزه اجتماعی، عينی و عمومی، مأخوذ از مباحث انسان‌شناسی است.
وی افزود: همين جاست كه می‌توان گفت ديدگاه علامه جوادی آملی و متفكران مسلمان از ديدگاه فردی كه قائل به مبانی اومانيسم است يا در حوزه ليبرال دموكراسی تنفس می‌كند، متفاوت است.
نويسنده كتاب «بررسی تطبيقی نظريه‌های ولايت فقيه» تصريح كرد: در واقع بحث بر سر اين است كه اين‌جا حوزه مادی و معنوی يا ساحت مادی و معنوی انسان و هستی‌‌شناسی و حتی انسان‌شناسی و معرفت‌شناسی جامع و مركبی لحاظ میشود، در صورتی كه در فضای انديشه‌‌ای رقيب چنين نگاهی وجود ندارد يا نگاه فقط در ساحت‌های مادی خلاصه میشود، به اين دليل است كه از اين منظر تفاو‌ت‌ها خود را نشان می‌دهد.
لك‌زايی گفت: آيت‌الله‌العظمی جوادی آملی با توجه به آموزه‌های دينی شيعی و با توجه به اين‌كه انديشه خود را در قالب مكتب فكری و فلسفی حكمت متعاليه ارائه می‌كنند، از آن چيزی كه در فضاهای فكری رقيب حاكم است، متفاوت می‌انديشند.
نويسنده كتاب «توزيع و مهار قدرت در نظريه ولايت فقيه» اذعان كرد: ايشان در بحث آزادی سعی می‌كند كه از سويی دغدغه سازگاری و ناسازگاری آزادی را با آموزه‌های دينی مورد توجه قرار دهد و به نوعی تلاش می‌كند كه به يك مفهوم اسلامی از آزادی دست پيدا كند و از سوی ديگر با توجه به پرسش‌ها و نيازهايی كه در جامعه وجود دارد، بر آن است كه به يك تأثيرگذاری در سطوح اجتماعی هم بپردازد؛ يعنی نيازها و خلأهای اجتماعی را هم پاسخ دهد.
اين محقق و مدرس دانشگاه تأكيد كرد: شايد بتوان اين گونه گفت وقتی آزادی در انديشه آيت‌الله‌العظمی جوادی آملی دغدغه است، ايشان در واقع به دنبال اين دو كار هستند تا اين دو نگاه و بحث را پيگيری كنند كه يكی ناظر به ابعاد نظری است و يكی هم ناظر به ابعاد عملی است و بدين ترتيب ايشان دو منظر عمل و نظر را مورد توجه قرار می‌دهند.
...............
پایان پیام/146