حذف فيزيكي معمر قذافي، كسي كه جعبه سياه پرونده پيچيده ربودن امام موسي صدر محسوب ميشد، تمام زواياي تاريك و پنهان اين پرونده را حداقل تا زمان آزادي امام در هالهاي از ابهام فرو برده است؛ اطلاعاتي كه به دست آوردن آن پيش از مرگ قذافي، ميتوانست راز 33 ساله ناپديد شدن امام موسي صدر را ابهامزدايي كرده و سرنخهايي از محل اختفا يا محل اسارت او و دو همراهش افشا كند.
قذافي با مهارت كامل توانست اين همه سال پرونده را معطل نگه دارد و هرگونه روزنه درز اطلاعات درباره اين مساله را از بين ببرد. حال او ديگر مرده و انتظار ميرود پس از مرگش شاهد نقطه عطفي در روشن شدن وضعيت امام موسي صدر - شهروند ايراني و رهبر شيعيان مجلس اعلاي لبنان- باشيم. خانواده امام با استناد به مدارك و شواهد گوناگوني كه به دست آورده و پس از مرگ قذافي هم نقض نشده، بر حيات او تاكيد دارد. مهندس مهدي فيروزان - خواهرزاده و داماد امام- ميگويد: هر چند مرگ قذافي و افشا نشدن اطلاعاتي كه داشت براي تاريخ ليبي و پرونده امام خسارت است، اما پس از مرگ او درهاي اميدبخش ديگري به روي خانواده گشوده شده است. سفر اخير فيروزان به لبنان و آگاهي از آخرين وضعيت پيگيريها محور گفتوگوي رخ به رخ ما با داماد امام است. فيروزان كه زماني دستي هم در روزنامهنگاري اين مملكت داشته، مصاحبه نميكند و اگر مرگ قذافي و بهانه سفر اخيرش به لبنان نبود، اين مصاحبه ميسر نميشد.
بهجز اطلاعات و منابع خبري منتشرشده پيشين، پس از مرگ قذافي تا امروز اخبار تازهتري از محل اسارت يا نگهداري امام موسي صدر به دست آورديد؟
خير. اطلاعات جديدي ندارم.
چرا اين محافظهكاري در انتشار اطلاعات پرونده امام موسي صدر پس از مرگ قذافي هم هنوز وجود دارد؟
مساله ما محافظهكاري نيست. مساله اين است كه دولت امروز ليبي و مقامات ليبيايي آنقدر گرفتاري و مسايل عديده دارند كه هنوز نتوانستهاند بسياري از اماكن خود را كشف كنند و اين طبيعي است. در تمام ملاقاتهايي كه وزارت خارجه ايران و همچنين وزارت خارجه لبنان با «عبدالجليل» داشتند، قول يك همكاري گسترده داده شده كه بتوانيم از طريق زندانيان و زندانباناني كه در تمام اين سالها در زندانها حضور داشتند، سرنخي از محل نگهداري امام پيدا كنيم. اين تمام آن چيزي است كه در حال حاضر به عنوان خبر در اختيار دارم. خود ما هم، الان تلاش ميكنيم بتوانيم با اين افراد صحبت كنيم و اطلاعات ميداني جمعآوري كنيم.
هـنـوز در حـال جمعآوري اطلاعات ميـدانـي هـستيد؟ اطلاعاتي كه در اين 33 سال جمعآوري شده، كافي نيست؟
هنوز ما در همين مرحله هستيم و در روند پيگيري بايد اطلاعات ميداني جمعآوري كنيم.
چرا واقعا پس از قذافي هم پيشرفت قابل ملاحظهاي در روشن شدن مساله حاصل نشده است؟
ليبي از بيرون خيلي غيرقابل پيشبيني است. وقتي بيرون از ليبي هستيد، نميتوانيد شرايط آنجا را به خوبي ببينيد و بفهميد. علت پيشبينيناپذيري اين است كه يك نظام كاملا امنيتي در ليبي از بين رفته و يك خلأ عميق در داخل آن باقي مانده. به نظرم خيلي زمان ميبرد تا اين نظام جديد خود را بازسازي كند.
پس در رابطه با مساله امام صبر ميكنيد آن نظام خود را بازسازي كند؟
خير، نميدانم. بسيار تلاش ميكنيم که بتوانيم با كساني كه اداره امور را در درست گرفتند، گفتوگو يا حتي مذاكره كنيم تا بالاخره بتوانيم به محل نگهداري يا محل اسارت امام دست يابيم. در اوضاع كنوني ليبي كمابيش هنوز هم زندان كشف ميشود. هفته پيش با اينكه يك ماه از سقوط طرابلس گذشته بود، زنداني با 1200 نفر كشف شد. خيلي عجيب است.
يكي از اهداف سفر اخير وزير امور خارجه به ليبي پيگيري پرونده امام موسي صدر عنوان شد. چه نتيجهاي از مذاكره دكتر صالحي با مقامات ليبيايي حاصل شده است؟
مقامات ليبيايي در پاسخ به سوال آقاي صالحي گفتند ما خيلي مساله داريم و ايجاد تشكل و سيستم جديد خيلي كار ميبرد و درگير موانع و مشكلات زيادي هستيم اما به محض اينكه بتوانيم، همكاري ميكنيم.
پيگيري مساله امام جزو اهداف اصلي اين سفر بوده يا در حاشيه قرار داشته است؟
مسلما اهداف ديگري هم براي اين سفر وجود داشته اما درباره پرونده امام، وزير امور خارجه از مقامات ليبيايي سوال كرده است.
پيگيريها در حد پرسيدن سوال بوده؟
وقتي طرف مقابل او نميتواند خيلي همراهي كند، كار ديگري غير از سوال پرسيدن باقي نميماند و قاعدتا وزير هم پيشتر و جلوتر نميتواند برود.
از خانواده امام هم كسي در هيات همراه وزير حضور داشت؟
خير آن سفر، سفر وزارت امور خارجه بود.
با توجه به اينكه يكي از اهداف سفر پيگيري پرونده امام بود چرا كسي از خانواده امام در هيات همراه حضور نداشت؟
بله ميدانم. اما در هر صورت در اين سفر كسي از خانواده همراه آنان نبود.
شما از سفر هفته پيشتان به لبنان چه دستاوردي داريد؟
خانواده امام در سفر اخيرم به لبنان بيشتر دور هم جمع شدند تا براي شرايط پس از قذافي برنامهريزي كنند تا فرصت از دست نرفته، بتوانند از طريق ليبياييها و زندانيان امام را پيدا كنند. نتيجه اين سفر، كليت استراتژياي بود كه خانواده تدوين كرد.
اين استراتژي كه جديد نيست قبل از كشته شدن قذافي و در زمان حكومت قذافي هم بوده. بعد از مرگ قذافي با توجه به شرايط انتظار ميرود اقدامات كاربرديتري دنبال شود!
اين استراتژي هميشه بوده. اما با رفتن قذافي عملا يك منبع اطلاعاتي بزرگ از دست رفته است. اما درهايي هم به روي خانواده باز شده و آن هم همكاري آن دسته از مسوولان ليبيايي است كه همدستان حكومت قذافي بودند اما در زمان قذافي از ترس جان ميترسيدند اطلاعات را در اختيار ما قرار دهند. پس از مرگ قذافي به راحتي ميتوانند همكاري كنند.
خب در اين راستا اقدامي انجام شده؟
بله. حتما اقدام انجام شده و ميشود.
طولاني شدن روند پيگيري تا 33 سال نشان ميدهد خانواده خيلي بضاعت پيگيري و قدرت اجرايي براي اقدامات عملي نداشته. بعد از قذافي هم اصرار داريد پيگيريها را تا روشن شدن وضعيت امام با همان بضاعت اجرايي اندك ادامه دهيد