به گزارش خبرگزاری اهل بیت (ع) ـ ابنا ـ مجلد دوم مجموعه چهار جلدی کتاب «اسلام در سرزمین ایران» (سهروردی و افلاطونیان ایران) اثر هانری کربن، با ترجمه دکتر رضا کوهکن منتشر شد.
هانري كربن (1903-1978)، فيلسوف، دين‌پژوه و حكمت‌پژوه فرانسوي، در دهة آخر حیات خویش، آنگاه که پس از یک عمر طلب و کاوش عاشقانه در عرفان و حکمت اسلامی بیش از پیش به پختگی رسیده بود، عصاره‌ای از مهمترین پژوهش‌های خود را در مجموعه‌ای چهار جلدی تحت عنوان En Islam iranien, aspects spirituels et philosophiques منتشر کرد.
هانری کربن در معرفی این مجموعه چهار جلدی گفته است: از مجموع هفت دفتر که در چهار مجلد این اثر گردآمده اند، دفتر اول (مجلد اول) حاوی وجوه معنایی امامیه، یعنی شیعه دوازده امامی است. در استخراج این مبانی به سرچشمه آن ها ، یعنی احادیث صادر شده از خود امامان نظر داشته ایم و در عین حال بازتاب و بسط این احادیث را در بزرگ ترین شارحان سخنان ائمه در عصر صفوی نشان داده ایم. در این کتاب شاهد فصول مشترک میان هرمنوتیک معنوی (یعنی تأویل) به کار گرفته شده در تشیع و در مسیحیت و نیز مسائل مشترک در امام شناسی شیعی و مسیح شناسی خواهیم بود. دفتر دوم (دومین مجلد) تماما به کار عظیم احیاء توسط سهروردی (قرن ششم هجری)، یعنی احیای یک حکمت نوری اختصاص داردکه می بایست همچنان پژوهش های متعددی به بررسی تطبیقی و مقایسه آن با فلسفه نور قرون وسطایی غرب (فلسفه روبرت گروستست) اختصاص یابد. تمام دفتر سوم (در سومین مجلد) که به روزبهان بقلی شیرازی اختصاص یافته است، به طرح مسائلی منتهی می شود که در حلقه «خاصان محبت» گرد آمده پیرامون دانته و نیز دیگرانی قبل از وی، مطرح بوده است. دفتر چهارم (در سومین مجلد) به معرفی تنی از چند برجسته ترین چهره های مابعد الطبیعی تشیع و تصوف (سیدحید آملی، علاءالدوله سمنانی) اختصاص دارد. دفتر پنجم (در چهارمین مجلد)، از طریق شناساندن چند شخصیت شامخ، به معرفی مکتب اصفهان می پردازد. دفتر ششم (در چهارمین مجلد) معنای شیخیه را آشکار می سازد و سرانجام دفتر هفتم (در چهارمین مجلد) به طور کامل به مام دوازدهم به مثابه قطب و نقطه تمرکز شور و اشتیاق شیعی که در اندیشه فتوت یا جوانمردی اوج می گیرد، اختصاص می یابد. در این جا ما خود بخود شاهد مقارناتی میان این سنت یا سنت های شهسواران (شوالیه ها) در غرب و نیز با سنت یوآخیمی ها خواهیم بود»
به گفته مترجم کتاب تلاش برای ترجمه این اثر به زبان فارسی از همان دوران چاپ در قبل از انقلاب اسلامی آغاز شد و تاکنون نیز متخصصین مختلف و نهادهای متعدد به كرّات سعی در ترجمه آن کرده‌اند، اما این تلاشها به دلائل مختلف ناموفق بوده است. مهمترین این دلائل برخاسته از خصوصیات ذاتي خود متن فرانسه است. سبک نگارش نسبتاً سنگین کربن، استعمال فراوان واژه‌های لاتین و يوناني، حتی گاه ساخت‌ِ واژه‌های جدید فرانسوي برای انتقال معانی حِکمی متون فارسی و عربی، و نیز ارجاعات متعدد ـ در یک دیدگاه تطبیقی ـ به متون حِکمی ایران باستان، یونان باستان، مسیحی و هرمسی از جمله دلائلی است که فهم آثار او را، و در نتيجه ترجمة آنها را، دشوار کرده است. دلائلی این چنین باعث شده است که با وجود رغبت فرانسه‌دانان ایرانی و نیز مؤسسات متعدد به ترجمه آثار کربن، به ندرت ترجمه خوبی از کتب و مقالات او به فارسی انجام پذیرد. اميدواريم كه ترجمة فارسی این اثر، پاسخی، هر چند ناچیز، به آن همه شور و کاوش عالمانة کربن باشد؛ و هم‌چنين براي ما روزنی بگشايد تا از نگاه دين‌پژوه پديدارشناس فرانسوي، كه افتخار خود مي‌داند كه به «مهماني و ميزباني عالم معنوي ايراني» نائل شده است، به ايران، تشيع و اشراق، حكمت و عرفان بنگريم. اينك، ترجمة مجلد دوم آن اثر، كه در ايران بيشتر با برگردان لفظ به لفظ عنوان فرانسوي آن، با نام اندر اسلام ايراني شناخته مي‌شود، به علاقمندان كتاب عرضه مي‌شود؛ اين مجلّد تماماً به حكمت اشراق شهاب‌الدين سهروردي اختصاص يافته است.
اين ترجمه را رضا كوهكن، عضو هيأت علمي گروه اديان و عرفان مؤسسه، در قالب يك طرح پژوهشي، به انجام رسانده است. وی مجلد اول اين اثر را نيز، كه تماماً در باب تشيع دوازده‌امامي است، در دست ترجمه دارند؛ اين مجلّد نيز، به فضل الهي، در سال جاري، توسط انتشارات مؤسسه به علاقمندان عرضه خواهد شد.
به گفته مترجم این اثر سعي نموده‌ايم ترجمه‌اي دقيق، و در عين حال روان و قابل فهم عرضه كنيم. نقد انديشه، و نيز تفسير آن، وادي ديگري است كه تعجيل در آن پسنديده نيست. وانگهي، مقدمة ضروري نقد، شناخت يك انديشه به درستي و از راه مناسب است. و چون بهترين معرِّف كربن، آثار وي است، عرضة ترجمه‌هاي قابل اعتماد به شناخت بهتر وي در ايران ياري خواهد رساند. ما اميدواريم كه سهمي هر چند اندك در اين طريق ايفا كرده باشيم.
ماية خرسندي خواهد بود، اگر اين اثر مورد توجّه دانش‌پژوهان در عرصه‌هاي سهروردي‌پژوهي، ايران باستان، فلسفه، عرفان، تصوّف، تشيّع، مطالعات تطبيقي و ... قرار گيرد و رضايت آنها را برآورده كند.
سرویس خبرنگاران / داخلی / روابط عمومی موسسه رواق حکمت
.......................
پایان پیام/ 118