به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ سخنران مراسم افتتاحيه کنفرانس بین المللی دین و بیداری معاصر «دکتر محمدباقر خرمشاد» رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود.
وی پس از خیرمقدم به میهمانان همایش که از رهبران مذهبی 14 کشور جهان هستند گفت: "اجازه میخواهم سخنان خود را با سلسله سؤالاتی آغاز کنم که به بخشی از آن ها پاسخ خواهم داد".
خرمشاد سپس این سؤالات را اینگونه مطرح کرد: "چه ارتباطی بین ادیان و پدیده بیداری معاصر وجود دارد؟ آیا اصلاً میتوان امروز از نوعی بیداری در جهان سخن گفت؟ اگر پاسخ به این سؤال مثبت است، عامل یا عوامل این بیداری چیست؟ آیا بازگشت دین به عرصه ی اجتماع پس از غیبتی طولانی واقعیت دارد؟ اگر پاسخ مثبت است چرا؟ اگر این بیداری بدون خدا و دین رخ میداد بود چه نیازی به بازگشت به خداوند بود؟ چرا در جهان انقلاب 1979 در ایران را انقلابی به نام خدا میدانند؟ آیا بیداری، یکی از مهمترین و برجستهترین کارکردهای دین نبوده و نیست؟ آیا دین ابراهیم خلیل الله و موسی کلیم الله و عیسی روح الله و محمد حبیب الله بیدارگر و رهایی بخش نبود؟ نقش ادیان در آغاز قرن 21 و در جنبشهای امروزی چیست؟ آیا میتوان آنچه را که در جهان امروز اعم از جهان اسلام و غیر آن جاری است بدون در نظر گرفتن نقش دین تحلیل کرد؟ دال مرکزی گفتمان جنبشهای بیداری در جهان چیست؟ آیا این دال مرکزی، ارزشهایی نیست که دین در طول تاریخ به آن دعوت کرده؟ آیا دال مرکزی، دین نیست؟ گفته میشد که ارزش های دینی منسوخ شدهاند، اگر اینچنین است پس چرا ارزشهای دینی ـ مانند عدالت اصیل ـ دال مرکزی گفتمان بیداری هستند؟ آیا این بازگشت به دین و بیداری دلیل آن نیست که ادیان، حقیقتی فرا تاریخی، فرا مکانی، فرا زمانی وفرا فرهنگی دارند؟".
وی سپس با ذکر آیاتی از سورههای اعراف، حدید و رعد در قرآن کریم پاسخ برخی از سؤالات بالا را داد و گفت: "مهمترين مسئله مورد نظر بيداري معاصر، بازگشت به خداوند و ارزشهاي الهي است. این همان چیزی است که در آیات قرآن به ما دستور داده شده است؛ یعنی دعوت به بندگی خداوند، دوری از بنده غیر بودن، تزکیه، تعلیم، دریافت حکمت، برپایی قسط و گشودن قل و زنجیرهایی است که بر پای انسان هاست. رسالت تمام پيامبران در انتها دعوت به بندگي خداوند و دوري از بندگي غير خداوند يا طاغوت بوده است. در نتیجه دین بیدارگر است".
خرمشاد نقش اديان در آغاز هزاره سوم و در جنبشهاي امروزي را برجسته خواند و اتفاقات امروز جهان اسلام و تمام جهان را بدون در نظر گرفتن نقش دين، غير قابل تحليل دانست و تأکید کرد: "علاوه بر این، اراده انسانها نیز در این میان بسیار مؤثر است؛ همانطور که خداوند میفرماید: تغییر محقق نمی شود مگر آنکه آدمیان خود اراده کنند که وضع خود را تغییر دهند".
وي خستگی از فساد، تبعیض و تجاوز، نارضايتي از وضع موجود، اصلاح این وضعيت و تلاش برای دستيابي به کرامت انسانی را فراخواننده جامعه امروز به سمت دين شمرد و گفت: "عدالت گمشده جوامع بشری، در سايه دين قابل بازگشت و قابل احياء به نظر ميرسد".
این استاد دانشگاه یکی از شاخصه های انقلاب اسلامی ایران را بازگشت فرهنگ و دین به گفتمان روز جهان و تحلیل پدیده های اجتماعی و سیاسی بر اساس دین دانست و نتیجه گرفت: "حتی اگر نگوییم همه دال مرکزی جنبشهای امروز، دین است بجرأت میتوانیم مدعی شویم که حتی در تحلیل برون دینی موجود در قالب تحلیل گفتمانی نیز یک بخش اصلی دال مرکزی این جنبشها عنصر دین است".
ریيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي دال مرکزي گفتمان جهاني بيداري را بازگشت به دين خواند و افزود: "اديان، حقيقتي فرا تاريخي، فرا فرهنگي، فرا زماني و فرامکاني هستند؛ و انسان امروز ـ به دليل انسان بودن ـ مانند انسانهاي گذشته، نيازمند دين و ارزشهاي ديني است لذا زمان آن فرا رسیده است که مدرنیته از غرور و انحصارطلبی خود دست بکشد و از مقولههایی مانند مرگ و اعدام خدا و جایگزین کردن انسان صاحب سرمایه به جای خداوند عقبنشینی کند و حقیقت را بپذیرد".
خرمشاد افزود: " رهايي، نقطه مقابل تسليم بودن و گرفتار آمدن در ماديات است؛ و دين، رهاييبخش، بيدارگر و نور است".
عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) جوهر دين را علاوه بر بندگي خداوند ،شناخت آيات الهي و تزکيه انسانها از ماديات صرف و همچنين آموزش علم و کتاب الهي و حکمت دانست و گفت: زمان آن فرا رسيده است که مدرنيته از غرور و انحصار طلبي دست کشيده و انسان بما هو انسان را لاجرم ،گريز ناپذير و گزيرناپذير از دين اعلام کند.
ریيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي با تاکيد بر تفکيکي که تاکنون در حوزه بيداري اسلامي و جهاني صورت مي گرفت، گفت: "هدف اين کنفرانس، تقريب افکار و رويکردهاي گفتماني فضاي بيداري اسلامي و بيداري جهاني، با تأکيد بر عنصر دين است و نتايج آن، در نگاه معطوف به آينده اديان و بيداري معاصر بسيار مهم است".
محمدباقر خرمشاد همچنین در خصوص وجه تسميه نامگذاري اين همايش به نام بيداري معاصر و تفاوتهاي آن با بيداري اسلامي که تاکنون مطرح بوده است، گفت: "هدف از اين نامگذاري ، تاکيد بر بيداري جهانشمول و همگاني است و تحليل گفتمان جنبشهاي بيداري غير اسلامي و جنبش وال استريت، ما را به ارزشهاي مشترک و نهادينه شده يکساني با جنبشهاي اسلامي مي رساند".
وی افزود: "جنبشهاي جهاني با توجه به حوزه جغرافيايي، وسيعتر از حوزه بيداري اسلامي هستند و ميتوانند نقش موثري در تعديل تندرويهاي مذهبي اديان گوناگون و ايجاد مفاهمه واقعي و پايدار مابين اديان آسماني داشته باشند".
خرمشاد ابراز امیدواری کرد که برگزاری این همایش به ایفای نقشی که از ادیان در همه زمانها انتظار میرود کمک شود و افزود: "بهرحال به نظر می رسد آنچه در حال رخ دادن است را نمی توان بدون در نظر گرفتن نقش دین، مورد تحلیلی جامع و نزدیک به واقعیت قرار داد. پس عنوان این کنفرانس اهمیت بسیار می یابد و اگر نتایج آن مثبت باشد همایشهای بعدی را نیز میتوان برگزار کرد".
شایان ذکر است کنفرانس بین المللی ادیان و بیداری معاصر از سوی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در روزهای 11و 12 اردیبهشت ماه سال جاری با حضور شخصیتهای فرهنگی داخلی و خارجی در محل دفتر مطالعات سياسي وزارت امور خارجه برگزار میشود.
..............................
پایان پیام / 101 ـ 161
اخبار مرتبط :
ــ اخبار کنفرانس ادیان و بیداری معاصر / 1. کنفرانس برگزار می شود