ارث ندادن به دختران خلاف شرع است / هيچ كس حق ندارد وارثين را از ارث محروم كند

به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ «حضرت آیت الله العظمی مكارم شيرازي» امروز چهار شنبه 11 مردادماه مصادف با دوازدهمین روز از ماه مبارک رمضان در جلسه تفسیر قرآن کریم که با حضور زائران و مجاوران کریمه اهل‌بیت(ع) در شبستان امام خمینی(ره) برگزار شد، در ادامه تفسير آيه ششم سوره مبارکه احزاب،«النَّبِي أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيائِكُمْ مَعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا» اظهار داشتند: حكم سوم درباره ارث خويشاوندان از يكديگر است، اسلام قانون بسيار دقيق و حكيمانه ای درباره ارث قائل شده است و سه طبقه ارث براي خويشاوندان ذكر کرده است.ایشان افزودند: طبقه اول ارث، پدر و مادر و فرزندان، طبقه دوم ارث، برادران و خواهران و اجداد و طبقه سوم ارث، عموها، عمه ها، خاله ها، دايي ها و فرزندانشان هستند.مفسر برجسته قرآن کریم با بیان اینکه اگر طبقه اول نبود ارث به طبقه دوم می رسد و اگر از طبقه دوم نبودند نوبت به طبقه سوم مي رسد و زن و شوهر با همه اين طبقات همراه اند و ارث آنها ثابت است، تصریح کردند: اوائل اسلام كه مهاجرت شروع شد و عده اي به مكه آمدند و رابطه شان با خويشاوندانشان قطع شد از طرف خداوند، دستور موقت آمد كه مهاجرين و انصار با صيغه برادري از هم ارث مي بردند. و زمانی که اسلام كاملا مستقر شد قانون ارث آمد، و ديگر مهاجرين و برادرخوانده ها از يكديگر ارث نمي بردند.ایشان با تاکید بر اینکه در اينجا 5 نكته مهم وجود دارد و عده اي در آن اشتباه ميكنند و كارهايي بر خلاف قانون شرع صورت ميگيرد، گفتند: در بعضي جاهاي كشور معمول است كه به دختر ارث نمي دهند، در زمان جاهليت هم همين تفكر بود ولي با آمدن قانون ارث اسلام، اين عقيده باطل شده و اگر الان در جايي اين رسم وجود دارد، اين خلاف شرع است.آیت الله مکارم شیرازی تاکید کردند: بعضي افراد به خاطر ناراحتی از فرزندان خود مي گويند "او را از ارث محروم كرديم" هيچ كس حق ندارد هيچ يك از وارثين خود را از ارث محروم كند، اگر بچه اي نا اهل است و پدر و مادر را اذيت كرده است، نمي شود او را از ارث محروم كرد.ایشان با بیان اینکه، بعضي در زمان حيات خود، ارث خود را تقسيم مي كنند، گفتند: تقسيم ارث به ميل افراد نيست، چنانچه همه ورثه بگويند ما راضي هستيم كه اين رقم در آينده تقسيم شود در این حالت اشكالي ندارد ولی در غير اينصورت حق چنين كاري ندارند.مفسر برجسته قرآن کریم بخشیدن مقداری از مال به فرزند را از راههای دیگر تقسیم اموال در زمان حيات دانستند و تصریح کردند: در این صورت باید آن قسمت از مال را به فرزند تحويل داد چون در صورت عدم تحويل آن شخص مالك نمي شود.ایشان گفتند: هركسي مي تواند درباره يك سوم اموالش براي اقامه نماز و روزه خود، حج رفتن به نيابت از طرف خود، كمك به مستمندان و غیره، وصيت كند ولی در غير يك سوم اموال خود، حتي يك ريال هم نمي تواند از خواسته خود بدهد.استاد درس خارج حوزه علمیه قم افزودند: بعضي از وراث ميخواهند همين يك سوم را هم به هر بهانه اي بدست بیاورند مثلا مي گويند "آن را در بانك نگهداري ميكنيم و سود آن را براي مسايلي كه وصيت كرده بود مصرف مي كنيم"، در حالی که فقط "وصي" مي تواند ثلث را در جايگاه خود تقسيم كند و ورثه حق دست زدن به آن را ندارد.ایشان تصریح کردند: در اينجا عملی است كه افراد هوشيار انجام مي دهند، مي گويند ما مطمن نيستيم بعد از مرگ، یک سوم اموال ما در چه راهي مصرف مي شود، خودمان الان ثلث را حساب مي كنيم و به مصرف مورد نظر مي رسانيم.مفسر برجسته قرآن کریم در مورد انجام امور خير پيش از مرگ، به داستاني اشاره كردند و گفتند: در مشهد مدرسه علميه ساخته شد، ماجراي ساختن آن جالب است، خاني بود كه اموال زيادي داشت و خادمي داشت كه شبها ـ در قديم كه چراغي نبود ـ چراغ جلوي راه او ميگرفت تا از كوچه ها عبور كنند.ایشان افزودند: يك شب خادم چراغ را از پشت سر خان گرفت و اين باعث عدم روشنايي مسير شد، خان از او علت اين كار را پرسيد، خادم جواب داد "مي بينيد كه چراغ و نور در پشت سر هيچ فايده اي ندارد اگر انسان انجام اعمال خير و نيك را براي بعد از مرگ خود بگذارد كه وراث انجام بدهند مانند همين نور است كه سودي ندارد. شما هم اگر كار خيري مي خواهيد انجام بدهيد پيش از مرگ خود دست به كار شويد" سخن خادم در اربابش تاثير گذاشت و با مشورت خود او بنابر نياز آن منطقه، مدرسه علميه اي براي طلاب ساخت.آیت الله مکارم شیرازی با بیان اینکه انسان خود براي خود كاري بكند فايده دارد، گفتند: پول هم چيز خوبي است هم بد،  "محدث قمي" در کتاب "سفينه البحار" نقل ميكند كه؛ اولين بار كه در جهان سكه ضرب شد شيطان سريع آن را برداشت و بوسيد و بر چشمانش گذاشت و بر سينه اش گذاشت و گفت "قره عيني و ثمره فوادي" اين پول نور چشم و ثمره قلب من است، فرزندان آدم اگر شما سكه و پول را دوست داشته باشند و بپرستند همين كافيست و نيازي به پرستش بت نيست.ایشان تصریح کردند: گاهي اين پول به دست ورثه مي رسد و بهانه هايي مي تراشتند تا ارث را در جاي خود مصرف نكنند. استاد درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این مساله که عده اي از جوانان تحصيل كرده مطرح مي كنند؛ "چرا اسلام كه مدعي عدالت است خداوند عادل سهم پسران را دو برابر سهم دختران كرده است؟ آيا اين حکم عادلانه است؟"  گفتند: جواب اين مسله را ائمه(ع) داده اند، فرموده اند پسر اگر دو سهم مي برد تمام مخارج خانواده به عهده پسر است و زن اگر يك سهم ببرد لازم نيست آن را صرف زندگي كند.ایشان تاکید کردند: مثالي زده شده كه ميگويند اگر ثروت زمين 3 ميليارد باشد زنان 1 ميليارد ارث مي برد و مردان 2 ميليارد، زن چون لازم نيست مخارج زندگي را بدهد آن 1 ميليارد را در نزد خود نگه مي دارد ولي مرد از آن 2 ميليارد، يك ميليارد سهم خودش و باقي را بايد خرج زن و بچه كند. پس در هر حال باز دو سهم به زن ميرسد و يك سهم به مرد.مفسر برجسته قرآن کریم سپس به حديثي از حضرت علي(ع) درباره بهترين ارث اشاره كرده و گفتند:«خير ما ورث ابا و الابنا الادب» بهترين ارث از طرف پدران به فرزندان ادب است.ایشان با استدالال به آیاتی از قرآن در این مورد افزودند: در داستان "خضر وموسي" وقتي موسي نزد خضر آمد كه حكمت بياموزد در ميان داستان به شهر "انتاكيه" رسيدند و ديواري ديدند كه در حال فروريختن است خضر از موسي خواست كه به او در ترميم ديوار بكوشد، موسي اعتراض كرد كه مردم شهر موقع ورود با ما بدرفتاري كردند، خضر نكته اين كار را بودن گنجي در زير ديوار براي فرزنداني كه پدر آنها صالح بوده عنوان كرد. خدا خواسته كه اين گنج پنهان بماند تا آنها بزرگ شوند و از ان استفاده كنند.آیت الله مکارم شیرازی افزودند: اين گنج لوحي بود كه 4 جمله در آن بود كه براي آنها فايده داشته است؛ اول توحيد، دوم به ياد مرگ بودن، سوم بدانيد كه حساب و كتابي هم در كار است و چهارم در مشكلاتی كه پيش مي آيد به خدا توكل كنيد، مقدراتي هست طبق مقدرات انجام مي شود به او توكل كنيد كه همه مشكلاتتان حل ميشود، اين چهار جمله ارث پدري آنهاست.ایشان در پایان گفتند: اميدوارم همگي ما از آن گنج الهام بگيريم و اين چهار نكته را در زندگي پياده كنيم..................پایان پیام/ 221 ـ 167