به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ روز پنجشنبه ششم مهرماه "همايش ملي صيانت از كرامت انساني در انديشه حقوقي اسلام" از سوی كميسيون حقوق بشر اسلامي ايران و با همكاري نهادهاي برجسته پژوهشي و آموزشي حوزه علميه و مراكز دانشگاهي قم پس از برگزاري پنج پيش نشست علمي طي ماه‌هاي اخير در قم، تهران و تبريز،در مركز فقهي ائمه اطهار علهيم السلام در قم برگزار گرديد.
«آیت الله العظمی سبحانی» در پیامی به این همایش تاکید کردند: امروز بشر به تکریم جامعه گرایش پیدا کرده و ارزش‌های فردی را نادیده گرفته است. قرآن بر خلاف این روش در عین احترام به جامعه برای فرد نیز ارزش قائل شده تا جایی که کشتن یک انسان را برابر با کشتن همه انسان‌ها می‌داند و می‌فرماید: «َکاَنّما قَتَلَ الناس جمیعا»
متن پیام مرجع تقلید شیعیان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
کرامت انسانی در همه شرایع آسمانی به خوبی مطرح شده که نیازی به بیان همگی نیست آن چه که امروز برای ما در این همایش مطرح است تبیین گوشه ای از کرامت وارزش انسان در اسلام است.
از شرایع آسمانی که بگذریم مکتب‌های فلسفی که گاهی از کرامت انسانی به نام اومانیسم یا اصالت انسان دم می‌زنند نمی‌توانند مقام و موقعیت انسان را با دیدگاهی که در مورد انسان دارند، درست بیان کنند زیرا انسان از نظر آنان جز ماده و مادیات و تاثیر هر جزئی در جزء دیگر نیست. چنین دیدگاهی انسان را از مقام شامخ خود که برتر از ماده و مادیات است پائین آورده و در عداد یک ماشین و یا حداکثر یک حیوان تنزل می‌دهد.
این گروه که از اصالت انسان دم می‌زنند، در حقیقت می‌خواهند بر خشونت مکتب خویش سرپوش بگذارند. اینک ما از این مطلب می‌گذریم. کرامت انسانی را فقط از دیدگاه اسلام آن هم به صورت فشردهاز نگاه قرآن بیان می‌کنیم:
1- برتری انسان بر اکثر موجودات
قرآن کریم با صدای رسا یادآور می‌شود که ما انسان را گرامی داشته‌ایم و او را بر خشکی و دریا مسلط ساختیم و از روزی‌های پاکیزه نصیبشان نمودیم و بر بسیاری از مخلوقات برتری بخشیدیم(سوره اسرا،آیه 70).
14 قرن پیش قرآن مجید از واژه «کرمّنا» بهره گرفته است، درحالی که در آن روز چنین دیدگاهی برای بشر وجود نداشت، سپس از قدرت بخشیدن و تسلّط او بر زمین و جوّ سخن می‌گوید واز برتری او بر اکثر موجودات گفتگو می‌نماید.
2- انسان خلیفه خدا در روی زمین
انسان به طور عموم، نماینده خدا در روی زمین است. گاهی تصور می‌شود که قرآن هنگامی که از خلافت الهی سخن می‌گوید، شخص آدم ابوالبشر را در نظر دارد، در حالی که چنین نیست بلکه نوع انسان، دارای چنین افتخاری است چنان که می‌فرماید به گواه آیه«وَ یَجعَلُکم خُلُفاء الاَرض»؛(شما را جانشینانی در زمین قرار می‌دهیم)، خلافت انسان در روی زمین از جانب خدا مقام کمی نیست زیرا روشن می‌شود که انسان چنین شایستگی دارد که بتواند جانشین خدا در روی زمین بوده و به فرمان او به عمران و آبادی زمین و گسترش ارزش‌ها بپردازد.
3- انسان مسجود فرشتگان
خداوند به فرشتگان دستور می‌دهد که بر آدم سجده کنند و از او تکریم خاصی به عمل آورند سجده فرشتگان هر چند در برابر آدم ابوالبشر بود، اما او به عنوان نمونه برای این کار برگزیده شده بود، و در حقیقت سجده بر نوع انسان بود چنان که از سوره اعراف آیه 11 این مطلب به خوبی استفاده می‌شود: «شما را آفریدیم آن گاه صورت‌گری کردیم سپس به فرشتگان گفتیم که بر آدم سجده کنند همگان سجده کردند جز شیطان که از سجده کنندگان نبود». در آغاز آیه جمله خلقناکم و بعدا جمله ثم صَوّرناکم آمده است آنگاه سجده بر آدم را مطرح می‌کند از این استفاده می‌شود که سجده بر تمام انسان بوده است و سجده بر آدم ابوالبشر عنوان نمونه داشته است.
4- انسان حامل امانت خدا
آیات قرآن انسان را امین و امانتدار خدا معرفی می‌کند امانتی که آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها از حمل آن ابا ورزیدند و ترسیدند ولی انسان بار امانت را به دوش کشید(سوره احزاب آیه 72)
تبیین این که چه امانتی بود که انسان از خدا پذیرفته برای خود بحث گسترده‌ای دارد.
5- انسان هدف آفرینش
جهان با این گستردگی که هیات جدید از عظمت آن پرده بر داشت، بی هدف نبوده و انسان از نظر قرآن هدف آفرینش است. مسلما فعل خدا بی غایت نیست. هدف از چنین آفرینشی تربیت انسان در روی زمین است و این مطلب در آیاتی وارد شده چنان که می‌گوید: « خورشید و ماه که پیوسته انجام وظیفه می‌کنند و شب و روز را برای بهره گیری انسان تسخیر نموده‌ایم».
6- کشتن یک انسان برابر با کشتن انسانیت
امروز بشر به تکریم جامعه گرایش پیدا کرده و ارزش‌های فردی را نادیده گرفته است. قرآن بر خلاف این روش در عین احترام به جامعه برای فرد نیز ارزش قائل شده تا جایی که کشتن یک انسان را برابر با کشتن همه انسان‌ها می‌داند و می‌فرماید: «َکاَنّما قَتَلَ الناس جمیعا»
در پایان حدیثی را از پیامبر گرامی یادآور می‌شویم که چگونه خون و ناموس و مال انسان و حیثیت او را محترم شمرده است. می‌فرماید:«خداوند تجاوز به خون و مال و آبروی مسلمان را تحریم کرده و اجازه نداده است که به او بد گمان شوید.»
آگاهی از کرامت انسانی پایه حقوق بشر در اسلام است که برای خود بحث‌های گسترده‌ای دارد. در پایان موفقیت روزافزون عزیزانی که این فضای علمی و تحقیقی را پدیده آورده‌اند خواهانم و از آنان سپاسگذارم.
..................پایان پیام/ 221 ـ 218