كرامت در نظام هاي حقوقي هم مساله و هم روش حل مساله است

به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ دكتر "محمد حكمت نيا" معاون پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي در "همايش ملي صيانت از كرامت انساني در انديشه حقوقي اسلام" که از سوی كميسيون حقوق بشر اسلامي ايران و با همكاري نهادهاي برجسته پژوهشي و آموزشي حوزه علميه و مراكز دانشگاهي قم، روز پنجشنبه ـ ششم مهرماه ـ در سالن امام خمينی(ره) مركز فقهي ائمه اطهار(ع) قم برگزار گرديد به ارائه مقاله خود با عنوان «جايگاه كرامت در نظام حقوقي اسلام به لحاظ روش شناسي» پرداخت.وی با بیان اینکه اين متن با ديدگاه انتقادي به روش پژوهش در حوزه هاي حقوقي نگاشته شده است گفت: اولین سوال این است؛ اين كه مسله چيست؟ و چه مي خواهيم بكنيم؟حكمت نيا ادامه داد: اولين بحث اين است كه كرامت در نظام هاي حقوقي هم مسله و هم روش حل مسله است.وی افزود: دوم اينكه حوزه هاي روش شناسي واسطه ای ميان معرفت شناسي و روش تحقيق هستند. معاون پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي تصریح کرد: روش تحقيق آن مسير و روشي است كه محقق مي خواهد بر اساس آن، سنخ مسله را انتخاب كند. پس روش شناسي علم واسط است.وی عنوان داشت: در بسياري از كشورها در اصول قانون اساسي شان اصل كرامت پذيرفته شده است و در سطح قانون گذار، در حوزه تشريع بايد اصل كرامت را رعايت كنند كه اين منطق را منطق تشريع مي گويند.حكمت نيا سپس به بيان مواردي از قضاوت بر اصل كرامت انساني در كشورهاي ديگر پرداخت و گفت در حوزه شبيه سازي انسان، آلماني ها آن را براساس اصل كرامت مي پذيرند و در حوزه هاي قضايي بر اين اساس كه فلان كار با كرامت انساني مخالف ست آن را از رده خارج مي سازند.وی افزود: مسايلي كه ديگران مبتني بر كرامت حل مي كنند ما چه روشي براي آن داريم؟ در مقدمه قانون اساسي استفاده ابزاري از زن را ممنوع مي كند در بعضي از اصول قانون اساسي وقتي مي خواهيم اصول حقوقي را تعيين كنيم بايد ببينيم كرامت به عنوان يك اصل پذيرفته شده يا نه؟وی با بیان اینکه در حوزه روش شناسي كرامت به عنوان راه حل است، گفت: در سطح دوم كه كرامت خود يك مسله است مفهوم مورد اجماعي براي كرامت نيست.معاون پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي افزود: همچنين سوال هايي از اين قبيل كه در سطوح فلسفه هاي مضاعف اينكه كرامت چه جايگاهي دارد؟ نظام هايي كه اصل كرامت را نپذيرفته اند مي توانند بپذيرند؟ مطرح مي شود.وی تصریح کرد: نظام اسلامي اراده خداوند را در قالب نصوص شرعي مي خواهد رعايت كند و فقهاي اماميه هم در چهارچوب نصوص حركت مي كنند اما نصوص به اندازه كافي در اين مسله وجود ندارد.حکمت نیا گفت: كرامت در كشورهايي كه به عنوان اصل بنيادين مطرح است بايد در دو سطح مطرح شود يكي اصل قانون گذاري كه منطق قضات قرار بگيرد و براي تحديد حدود اختيارات قاضي، ذاتا مي تواند استفاده شود.وی در پایان گفت: اما كرامت خودش مي تواند مسله باشد در سطح درون حقوقي مثل احكام فقهي خودمان و سطح برون حقوقي كه بايد به لحاظ روش شناسي بحث شود..............................پایان پیام/ 221 ـ 167