به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ «رجب طیب اردوغان» نخست وزیر ترکیه روز گذشته طی اظهاراتی تند، از آنچه ناتوانی شورای امنیت در مقابله با بحران سوریه می خواند، انتقاد کرد و مدعی شد اشتباه سازمان ملل در جریان کشتارهای بوسنی در دهه 1990 در حال تکرار است.
اردوغان در حالی این سخنان را مطرح می کرد که طی روزهای گذشته تنش ها میان ترکیه و سوریه، به ویژه بر سر ماجرای نشاندن اجباری هواپیمای سوری در آنکارا به اوج خود رسیده و مهمتر اینکه به دلیل کشیده شدن مستقیم پای روسیه به این جریان، ابعاد وسیع تری نیز یافته است.
اردوغان در ادامه صحبت های روز گذشته خود افزوده: «بسیار مایه تأسف است که سازمان ملل متحد امروز همچون 20 سال گذشته ناتوان باشد؛ آن هنگام که صدها هزار نفر در بالکان، بوسنی و سربرنیتسا قتل عام شدند».
اما از سوی دیگر، گزارش ها حاکی از آن است که همزمان با این سخنان اردوغان، دولت ترکیه مشغول افزایش استقرار نیروها و تدارکات در مرز خود با سوریه بوده و این روند همچنان ادامه دارد. بر این اساس، به نظر می رسد دولت آنکارا منتظر دریافت کوچکترین نشانه ای از حمایت بین المللی است تا به آرزوی چندین ماهه خود، یعنی مداخله نظامی در سوریه جامه عمل بپوشاند.
اما آنچه اخیراً روز به روز بیشتر اردوغان را برافروخته و ناآرام می سازد، شکافی است که وی میان برنامه ها و انتظارات خود از متحدانش (به ویژه اعضای ناتو) از یک سو و واقعیت عرصه منطقه ای و بین المللی از سوی دیگر مشاهده می کند. علاوه بر این، آنچه مشخص است اینکه پشتیبانی روسیه از دولت اسد نیز بیش از آن بوده که اردوغان پیشتر محاسبه می کرد و همین امر، وی را در فشاری مضاعف قرار داده است.
اکنون ماه ها از زمانی که دولت اردوغان کوشید با بحرانی نشان دادن وضعیت خود در همسایگی با سوریه و القای آنی بودن تهدید از کشور همسایه خود، مداخله ناتو را به استناد «ماده 5» این سازمان برانگیزد، می گذرد و دولت آنکارا هنوز نتوانسته در این زمینه توفیقی حاصل کند.
از سوی دیگر، تلاش های آنکارا در زمینه طرح موضوع مداخله در سوریه نیز هربار با سد بلند مخالفت روسیه و چین روبرو شده و سرانجامی نیافته است. همین عامل است که باعث شده اردوغان تا این حد نسبت به نقش شورای امنیت در بحران سوریه ناخرسند و عصبانی باشد.
بر همین اساس، شماری از تحلیلگران بر این باورند که تشدید بحران مرزی طی هفته های اخیر و نیز وقوع ماجرای هواپیمای سوری، در حقیقت تلاشی از سوی دولت آنکارا بوده تا با بحرانی تر نشان دادن اوضاع، از یک سو متحدان عضو ناتوی خود را به مداخله ترغیب کند و از سوی دیگر، تا حد امکان با ایجاد هزینه برای روسیه، مسکو را به قطع حمایت از دولت اسد وادارد.
اما نکته همینجاست که این اقدام اردوغان نه تنها نتوانسته در کاهش حمایت های مسکو از دمشق موثر باشد، بلکه عملاً روسیه را در موضعی متخاصمانه نسبت به ترکیه قرار داده است؛ موضعی که می تواند در صورت تداوم، منافع ژئوپلیتیکی ترکیه را در شمار بیشتری از سرزمین های منطقه، از قفقاز جنوبی گرفته تا حوزه دریای سیاه مورد تهدید قرار دهد.
به این ترتیب، می توان گفت اردوغان با اقدامات اخیر خود در حقیقت دست به حرکتی انتحاری زده که نه تنها در راستای منافع این کشور درباره سوریه عمل نخواهد کرد، بلکه در نهایت پیامدهای جبران ناپذیری برای نفوذ تازه به دست آمده ترکیه در منطقه در پی خواهد داشت.
...............پایان پیام/ 218