به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ «شعبانی» استاد تاریخ و عضو هیأت علمی دانشگاه اراک در نشستی که به مناسبت بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی برگزار شد، گفت: خواجه نصیرالدین طوسی در تاریخ تشیع کارنامه درخشانی دارد؛ او موجب شد شیعه هفت امامی از مسیر تاریخ حذف شود و مغولان که در توحش سرآمد دیگر اقوام بودند را نه تنها ایرانی بلکه مسلمان و شیعه کرد.
وی افزود: در زمان وزارت او شیعه توانست قدرت بگیرد، شیعه گام‌های پایانی خود را برای رسمی شدن برداشت. به همت او فرهنگ ایرانی خاصیت جاذبه خود را نشان داد و توانست قومی وحشی را جذب فرهنگ خود کند که این امر در جهان بی‌نظیر است.
شعبانی تصریح کرد: این دانشمند بزرگ در تاریخ تشیع شخص بسیار ممتازی است. در رسمی شدن مذهب تشیع و رشدش جایگاه بسیار مهمی دارد و اگر او نبود تشیع رشد پیدا نمی‌کرد. این عالم سرآمد با دیگر علمای قبل از خود متفاوت است اگر دیگر علما از آخرت حرف می‌زنند او در کنار آخرت از اقتصاد می‌گوید و بر این باور است اگر دنیای فرد ساخته شود و درست زندگی کنند آخرت او نیز ساخته می‌شود.
شعبانی با بیان اینکه خواجه فرهنگ ایران را پس از فتح مغول نجات داد، گفت: وی ستاره‌ای است که در عصر تاریکی ایران درخشید و از میزان تخریب‌های مغول کاست.
وی اضافه کرد: خواجه رویکرد جدیدی را در جهان شیعه گشود. تا قبل از قرن هفتم هجری مسلمین تصور می‌کردند شیعیان نمی‌توانند حکومت کنند چون نه از علوم اداری چیزی می‌دانند نه از اقتصاد. او اثبات کرد که یک شیعه هم می‌تواند حکومت کند هم امور مسلمین را سامان دهد.
شعبانی با اشاره به اینکه رصدخانه مراغه یکی از شاهکارهای نجومی بشر، ساخت خواجه نصیرالدین است، افزود: این دانشمند بزرگ چند سویه به علم می‌نگریست. اندیشه‌های خواجه در جهان اندیشه مرجع و منبع است و در قرن 16 در اروپا اگر کتابی در نجوم نوشته شود و به خواجه ارجاع داده نشود باطل است.
وی اضافه کرد: وی در حوزه اقتصاد خیلی زودتر از آدام اسمیت پدر علم اقتصاد مباحثی را مطرح کرده و از آن مهمتر این است که اخلاقیات و دین را هم وارد اقتصاد کرده است.
این استاد دانشگاه گفت: وی تبحر و نوآوری‌های بسیار در علوم مختلف از جمله در ریاضیات داشته و پدر علم ریاضی نام گرفته است.
وی شاهکار خواجه در علم نجوم را تأسیس رصدخانه مراغه دانست و افزود: این رصدخانه اولین رصدخانه پژوهشی جهان است.
شعبانی اظهار کرد: خواجه نصیرالدین طوسی 10 کتاب در نجوم دارد و 12 دستگاه از ابزار‌های نجومی از ابتکارات اوست. وی در مثلثات، جبر، فیزیک، جغرافی و معدن‌شناسی و پزشکی تبحر داشته است.
وی در زمینه روانشناسی نیز تبحر داشته و در کتاب اخلاق ناصری علت تمام بیماری‌ها را بیان کرده و برای آنها راه حل ارائه کرده است.
او با بیان اینکه خواجه شاعر و ادیب نیز بوده و به طور کل 250 عنوان کتاب تألیف کرده است، تصریح کرد: او می‌نوشت تا تهاجم مغول همه چیز را از بین نبرد و تبدیل به تلی از خاکستر نکند. تفاوتی که خواجه نصیر با علمای قبل از خود دارد در این است که آراء او در یک فضای مجازی شکل نگرفته است بلکه محصول نیاز جامعه اوست.
وی افزود: از آنجا که خواجه در بطن حکومت بوده است نظریات خود را براساس مشاهداتی که از مشکلات جامعه داشته ارائه می‌کرده است.
شعبانی خواجه را نظریه‌پردازی عملگرا دانست و با بیان اینکه این مرد بزرگ براساس نیازی که لمس می‌کرده به سوی نظریه می‌رفته پس نظریاتش قابل اعتناست، گفت: با توجه به اینکه برای بیان نظریاتش از علوم مختلف کمک می‌گرفته نظریاتش در اقتصاد بسیار معتبرتر از کسانی است که صرفا در اقتصاد نظر داده‌اند. از نخستین حرف‌هایی که می‌زند این است که اقتصاد علم است، ظرافت و پیچیدگی دارد، اقتصاد مثل زیج‌های نجومی ظریف و حساس است. اگر اختلال کوچکی درآن بوجود آید آسیب‌های جبران ناپذیری به جامعه وارد می‌شود.
وی افزود: خواجه در نظریه اقتصادی دیگری می‌گوید عدالت قلب اقتصاد است. اگر در جامعه استثمار وارد شود قلب جامعه متوقف خواهد شد و می‌گوید وظیفه حکومت این است که با سیاست‌گذاری مناسب جلوی ایجاد طبقات را بگیرد.
شعبانی گفت: خواجه در ادامه نظریاتش در حوزه اقتصاد می‌گوید به هرکس بیش از یک کار ندهید که ایجاد بیکاری می‌کند. یک شغل را به دو نفر ندهید که کار را لنگ می‌کند. بر اساس استعداد‌ها و لیاقت‌ها به افراد شغل بدهید. وی به تقسیم کار اعتقاد دارد با تقسیم کار استعداد‌ها شکوفا، مهارت‌ها عمیق و بهره‌وری افزایش می‌یابد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: کار، معیار مدینه فاضله از غیر فاضله است. نقش خانواده در اقتصاد بسیار مهم است زیرا استعداد‌های اقتصادی افراد در خانواده شکل می‌گیرد.
گفتنی است، کانون هویت و ایرانشناسی دانشجویی جهاد دانشگاهی استان مرکزی طرح ملی بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی را در محل پردیس دانشگاه اراک برگزار می‌کند.
................پایان پیام/ 218