تسخیری: دیدگاه فقهای شیعه در مسائل جدید پیشروتر از اهل سنت است

به گزارش خبرگزاری اهل‏بیت(ع) ـ ابنا ـ عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در نشست علمی تخصصی بررسی "غرر در معاملات جدید" گفت: امروزه بانکهای اقتصاد اسلامی افزون بر هزار بانک است در گذشته ما یک موسسه یا بانک بر مبنای اقتصاد اسلامی در کل جهان اسلام نداشتیم وقتی که کتاب «آیت الله شهید سید محمدباقر صدر» در مورد اقتصاد نوشته شد یک نهضتی در سطح جهان اسلام در رابطه با اقتصاد در جهان اسلام به وجود آمد اقتصاددانان مسلمان گفتند می شود مکتب اقتصاد اسلامی و بانک اسلامی منظم داشته باشیم که بتواند با دیگر بانکها فعالیت کند و بتواند وظایف بانکها را انجام دهد.«آیت الله شیخ محمدعلی تسخیری» افزود: این مؤسسات یک هیئتی به نام هیئت محاسبه در سطح جهان اسلام را در بحرین تاسیس کردند که احکام اسلام را به شکل قانون دربیاورند و کمک کنند به مسیر بانکهای اقتصاد اسلام و موفق شدند در این هیئت 100 معیار بررسی شد به شکل قانون درآمد و به کل بانکهای جهان اسلام ارائه شد.مشاور مقام معظم رهبری در امور فرهنگی جهان اسلام در ادامه گفت: یک مؤسسه دیگر در مالزی به نام مرکز خدمات مالی ایجاد شد که بیش از 180 بانک مرکزی عضو این مؤسسه هستند و وظیفه این موسسه این است که رابطه بانکهای مرکزی را با بانکهای اسلامی تنظیم می کند و این موسسه قوانینی برای تنظیم روابط ارائه کرده که جدا موفق بوده است.وی با بیان اینکه باید به جهانیان نشان دهیم که اسلام هنوز حالت پیشرو دارد و می تواند در زمینه اقتصاد عرضه اندام کند گفت: امروزه مشاهده کردیم که در پی شکست اقتصادی غرب در مشکلات به وجود آمده این موسسات هیچ ضربه ای نخورده است و هنوز قوی و فعال اند.آیت الله تسخیری در مورد موضوع نشست "غرر در معاملات جدید" گفت: اینکه "اوفوا بالعقود" شامل عقود جدید است یا نه اکثر فقها می گویند "اوفوا باالعقود" شامل تمام عقود عرفی است و شامل تمام عقودی است که عرف آنها را عقد می دانند و از این ادله وفا به عقود چند نوع عقد استثنا و تخصیص شده است؛ عقد غرری، عقد ربوی، عقود صوری و عقودی که اکل به باطل است.وی افزود: در رابطه با این تخصیصها یعنی عقد غرری، عقد ربوی، عقود صوری و عقودی که اکل به باطل است در مفهوم، با اشکالی مواجه نیستیم مفهوم اش واضح است و شبهه مفهومی ندارند.تسخیری در مورد این موضوع که "غرر چیست؟" گفت: این اختلاف در مفهوم غرر، اثرات عظیمی در معاملات مالی گذاشته است.وی در ادامه گفت: دلیل نهی از غرر دلیل قوی که نص داشته باشیم، نداریم و همه دلایل مثل "نهی النبی عن الغرر" نقل به معناست و ادله نهی از غرر عموما ضعیف است و ضعفش شدید است و این ضعف به وسیله شهرت روایات جبران شده است.آیت الله تسخیری در مورد لفظ غرر در کتب لغت گفت: در کتابهای لغت تعبیرات مختلف است لسان العرب در مفهوم غرر مسئله حیله و خدیعه را مطرح می کند بعضی خطر، ضرر، و غفلت را مطرح کرده اند شیخ انصاری جهالت را مطرح می کند ولی امام خمینی قول شیخ انصاری را رد می کند. وی افزود: در روایات نیز مشخص نیست که معنی غرر چیست.تسخیری با بیان اینکه اهل سنت در مورد تعریف غرر اختلافات زیادی دارند گفت: «شیخ مصطفی زرقاء» از فقهای بزرگ اهل سنت در اردن، جهالت فاحشی که عقد را مثل قمار قرار می دهد ملاک قرار داد؛ لذا غرر در عقود بیمه را غرر فاحش نمی داند و این عقد را قبول می کند.وی تصریح کرد: در کل، یک شبهه مفهومی در غرر است که علمای شیعه و سنی غرر قلیل را در معاملات مضر نمی دانند ولی غرر کثیر را مضر می دانند.رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در بیان نمونه ای از عقود غرری در عصر جدید گفت: در عقد بیمه جهالت زیاد است و این عقد از عقود غرری در است و اکثر علمای اهل سنت می گویند بیمه از عقود غرری است و معتقدند نباید در جامعه بیمه داشته باشیم ولی اکثر علمای شیعه عقد بیمه را قبول کرده اند. وی افزود: این اختلاف بین علمای شیعه و سنی اختلاف فاحشی است و اهل سنت که عقد بیمه را تحریم کردند مبتلا به مشکلات بزرگ شده اند چون جامعه نمی تواند بدون بیمه باشد و واردات و صادرات انجام نمی شود و شرط اصلی واردات و صادرات بیمه است.آیت الله تسخیری در ادامه گفت: عقود تعاونی غرر ندارد عقود تعاونی عقودی هستند که ایجاد تعاون در جامعه می کنند عقد بیمه عقد تعاونی است عقد بیمه بهداشتی عقد تعاونی است و اگر جامعه ای فاقد بیمه و جامعه که دارای بیمه باشد مقایسه کنیم جامعه که دارای بیمه باشد عنصر تعاونی بالایی دارد.رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در بیان مشکلات علمای اهل سنت در حل مشکل عقد بیمه گفت: چون علمای اهل سنت عقد بیمه را قبول نکردند به دنبال عقد جایگزین رفتند می گویند "عقد بیمه تجاری را قبول نمی کنیم و به شرکت تجاری می گوییم یک صندوق اموال برای شرکت و یک صندوق برای اموال بیمه تشکیل بده هر فردی که می خواهد بیمه شود با نیت تبرع به صندوق بیمه مبلغی بپردازد یعنی از مالکیتش خارج شود و یا اینکه به عنوان وقف مشروط (اگر من مبتلا به حادثه ای شدم این صندوق مرا حمایت کند) و یا هبه مشروط به صندوق بیمه پول پرداخت کن" مشکلی که این مدل دارد این است که اگر این صندوق پول کم آورد یا زیاد آورد چه کار کنیم؟مشاور مقام معظم رهبری در امور فرهنگی جهان اسلام افزود: من در اجلاس متعددی که در رابطه با صندوق تکافل ایجاد شده است شرکت می کنم و می بینم که علمای اهل سنت با این مشکلات مواجه اند؛ ولی علمای شیعه در این رابطه اصل عقد بیمه را قبول کردند و موفق شدند و به مشکلات علمای اهل سنت مواجه نشدند. زیرا دیدگاه فقهای شیعه در مسائل جدید پیشروتر از اهل سنت است.وی با بیان اینکه عقد دیگری که بین علمای شیعه و سنی اختلاف است "بیع شرط" است که علمای اهل سنت رد کرده اند ولی علمای شیعه قبول کرده اند گفت: بیع شرط به این صورت است که من به 100 میلیون تومان نیاز دارم خانه ام را به کسی می فروشم مشروط به اینکه تا یک سال هر وقت من فروشنده خواستم خانه به من برگردد، این هم از اشتباهات علمای اهل سنت است که عقد بیع شرط را عقد غرری دانسته اند.خاطر نشان می شود نشست علمی تخصصی بررسی "غرر در معاملات جدید" به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و با همکاری مؤسسه مطالعات معاصر در حوزه دین، انجمن علمی فقه و حقوق اسلامی و انجمن علمی اقتصاد اسلامی حوزه علمیه قم امروز عصر امروز پنجشنبه ـ 16 آذر ـ با سخنرانی «آیت الله تسخیری» و «حجت الاسلام و المسلمین مبلغی» در سالن همایش های دبیرخانه انجمن‏های علمی حوزه برگزار شد....................پایان پیام/ 167