به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ پروژه فلسفه سیاسی علامه طباطبایی در گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به مدیریت احمدرضا یزدانی مقدم پیگیری و اجرا می شود.
هدف این پروژه در وهله تبیین فلسفه سیاسی علامه طباطبائی است. مقصود از فلسفه سیاسی علامه طباطبائی، آن فلسفه سیاسیاست که در آثار و نوشتههای وی در موضوعات فلسفه سیاسی، بازتاب یافته و یا از مبانی نظری ایشان و یا به طور کلی از آثار ایشان قابل دریافت است. هدف دوم پروژه، همچنین با توجه به مطالعاتی که درباره اندیشمندان بزرگی چون کانت و نیچه انجام گرفته است لازم است این کلانپروژه بهگونهای هدایت گردد که زمینههایی برای پژوهشهای بعدی درباره علامه طباطبایی و اندیشه های او و برای تحلیل نظریات وی براساس روشهای جدید در آینده فراهم آید.
اهداف کاربردی
اهداف ذیل نیز از اهداف کاربردی این کلان پروژه هستند:ا – تلاش در جهت تبیین فلسفه سیاسی اسلامی2 – نشان دادن کارآمدی و روزآمدی فلسفه سیاسی اسلام در پاسخ به پرسش مدرنیته3 – نمایاندن نسبت فلسفه سیاسی اسلامی با فلسفه محض و فلسفه اخلاق4 – فراهم آوردن امکان استنباط و استخراج و اجتهاد در فلسفه سیاسی اسلامی
ضرورت علامه طباطبائی فیلسوفی است که: الف، در سنت عقلی اسلامی ریشه داشته و ب، به زمان حاضر التفات و با آن آشنایی دارد و ج، از اندک فیلسوفان اسلامی معاصر است که آثار و رساله هایی در فلسفه سیاسی داشته و این آثار گسسته از فلسفه محض و فلسفه اخلاق او نیست. بدین ترتیب پرداختن به فلسفه سیاسی علامه طباطبائی راهی برای خوانش امروزین فلسفه سیاسی اسلامی بوده و شان می دهد چگونه فلسفه محض و فلسفه اخلاق در فلسفه اسلامی در نسبت با فلسفه سیاسی قرار می گیرند. از این رو پژوهش در فلسفه سیاسی علامه طباطبائی در راستای نظریه پردازی و اندیشه سازی در عرصه علوم و معارف به منظور تامین نیازهای فکری دینی ایران و جهان معاصر می باشد .
تبیین نقشه و گستره کلان پروژه:
با توجه به آنچه آمد این کلان پروژه ناگزیر باید:
1 – آثار و منابع درباره فلسفه سیاسی علامه طباطبائی و نظریه ادراکات اعتباری، به عنوان بنیاد فلسفه سیاسی وی، را شناسایی وگزارش وبهطور اجمالی ارزیابی کند.
2 - ادبیات ادراکات اعتباری که نخست در گستره آثارعلامه طباطبائی از نجف وتبریز تا قم قابل ملاحظه است و سپس در آثاری که در باره این نظریه پدید آمده است، را جمع آوری و در مواردی ترجمه و نیز تبیین و شرح کند.
3 - به طور مستقل فلسفه سیاسی علامه طباطبائی را تدوین و ارائه کند.
4 - علامه طباطبائی، اندیشمندی در دوران معاصر بود و دغدغه ایران و جهان اسلام را داشت. مهمترین موضوع ایران و جهان اسلام در دوران کنونی همانا رویارویی با مدرنیته است. از این رو لازم است نسبت فلسفه سیاسی علامه طباطبائی با جهان اسلام و ایران تبیین گردد.
5 - اگر نگوئیم همه دستکم عمده فلسفه ورزی سیاسی علامه طباطبائی بهرهگرفته و تحت تاثیر قرآن کریم است. از این رو لازم است نسبت فلسفه سیاسی وی با تفسیر قرآن کریم بررسی گردد.
6 - مطالعات مقایسه ای میان علامه طباطبائی و فیلسوفان بزرگ سنت عقلی اسلامی چون فارابی، بوعلی سینا و ملاصدرا انجام شده و به طور خاص نوآوری های علامه طباطبائی مورد توجه قرار گیرد.
7 – منابع مربوط به علامه طباطبائی، که مجموعه ای از مطالبی است که در باره علامه طباطبائیگفته یا نوشته شده است، را تدوین و تنظیم کند.
8 - با اعضای خانواده علامه طباطبائی و شاگردان وی وآگاهان از اندیشه ها و زندگی ایشان، با توجه به نظریات جدید در باره تفسیر فلسفه ورزی سیاسی و نسبت آن با زندگی شخصی و خانوادگی و اجتماعی، گفتگو گردد.
9 – گزارشات صوتی و تصویری از منزل علامه طباطبائی، محل زندگی وی در تبریز و نجف و قم و هر آنچه مربوط به ایشان میگردد، با توجه به توضیحی که در بند 7 گذشت، تهیه شود.
10 – جلسات و حلقات برای موضوعات بندهای 1 تا 6 برگزار گردد.
پس از فراهم آمدن حدود و حجم قابل قبولی از ادبیات این موضوع برای بررسی ابعاد اندیشه و فلسفه سیاسی علامه طباطبائی همایش برگزار گردد.
سابقه پژوهش:
اول- آثاری در باره نظریه ادراکات اعتباری از منظر فلسفه محض و فلسفه اخلاق در دست است که از جمله میتوان اینها را بر شمرد:«مقالات فلسفی»، «نقدی برمارکسیسم»، «تعلیقه علی نهایه الحکمه»، «دروس فلسفه»، تعلیقات «فلسفه اخلاق در قرن حاضر»، «فلسفه اخلاق»، «مساله باید و هست». همچنین مطالعه و بررسی این نظریه از منظر فلسفه سیاسی در برخی مقالات و نوشتههای مؤلف صورت گرفته است.
دوم - فلسفه سیاسی علامه طباطبائی در برخی آثار ومقالات مورد توجه قرار گرفته است ازجمله در مقالات فلسفه سیاسی علامه طباطبائی و اندیشه سیاسی علامه طباطبائی و نیز در دو پایان نامه با عناوین گذشته و در برخی از مقالات مؤلف این امر انجام گرفته است.
................پایان پیام/ 218