به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ اندیشکده «شورای آتلانتیک» در مقالهای به قلم «فردریک کمپ» در خصوص مواضع آمریکا در قبال بحران افغانستان نوشت: اوباما در سخنرانی مراسم تحلیف دور دوم ریاستجمهوری خود، با وجود گسترش چالشهای جهانی از جمله مسأله افغانستان، تنها بر مسائل داخلی کشورش تأکید ورزید. اما دنیا نمیتواند متوقف شود تا آمریکا از مشکلات داخلیاش فارغ گردد.
* اوباما با پرداختن به مسائل داخلی آمریکا خواهان جلب رضایت شهروندانش است
برای دوستان و همپیمانان آمریکا که این هفته در کنفرانس سالانه امنیت در مونیخ پذیرای «جرج بایدن»، معاون رئیسجمهور آمریکا خواهند بود، سخنرانی اوباما در مراسم تحلیف دور دوم دولت خود جالب توجه است، چرا که با وجود گسترش چالشهای جهانی، این سخنان تنها بر مسائل داخلی ایالات متحده متمرکز بودند. این امر روشنترین نشانه ممکن بود در این خصوص که اوباما میخواهد جا پای خود را در کشورش محکم کند.
* دنیا نمیتواند منتظر حل مشکلات آمریکا بماند!
هیچکس به این اعتقاد راسخ اوباما، اعتراضی ندارد چرا که نقش جهانی آمریکا تنها با گذراندن دورهای از «پرداختن به امورات داخلی» تقویت میگردد. مشکل اینجاست که دنیا نمیتواند متوقف شود تا آمریکا خود را از بحران اقتصادی نجات دهد، سیستم مهاجرتی خود را بهبود بخشد، زیرساختهای خود را نوسازی و بهروز کند، نظام آموزشیاش را تثبیت نماید و بر مشکلات دیگرش که مدتها است از آنها غافل شده بپردازد.
حتی چنانچه واشنگتن با مشکلات روزافزون در نقاط پرحاشیه جهان (سوریه، ایران، کرهشمالی، یمن، افریقای شمالی، و آبهای مورد مناقشه در اطراف چین) مواجه نبود، در آن صورت متحدان آمریکا به افغانستان به عنوان شاخصی پیشرو مینگریستند، از این منظر که چگونه اوباما در دور دوم حکومت خود اولویتهای داخلی کشورش را با تعهداتش درقبال دنیا برابر میشمرد.
* آمریکا خواهان خروج سربازانش از افغانستان است
با وجود 50 کشوری که هنوز هم مشغول تأمین 102052 سرباز در افغانستان هستند، چگونه اوباما درباره عقبنشینی و خروج پرشتاب 66 هزار نیروی خود تا سال 2014 برنامهریزی میکند، و چگونه بر سر مأموریت و میزان نیروهای باقیمانده مذاکره مینماید؟ این مسائل فراتر از بحثهای تئوری هستند. دیپلماتی ارشد از یکی از کشورهای متحد آمریکا، که اخیراً پس از مدتها از افغانستان برگشتهاست، از این امر ابراز نگرانی میکند که مقامات دولتی اوباما، بیش از اندازه بر بیرون کشیدن سربازان خود از افغانستان تمرکز نمایند، طوری که از تغییرات چشمگیر شرایط برای حدود هزار سرباز باقیمانده غافل شده باشند؛ نیروهایی که باید از خطرناکترین منطقه جهان حفاظت نمایند.
* ایالات متحده در افغانستان به بنبست خورده است
به بحث افغانستان همچنان با دیدی رو به عقب پرداخته میشود که به یکی از این دو مورد توجه دارد: هدر دادن ذخایر ایالات متحده یا کشتار بیفایده قربانیان. فیلم سینمایی به نمایش درمیآید و کشتهشدن «جرونیمو»، «اسامه بن لادن»، را در پاکستان و طی عملیات دریاییای محرمانه که از افغانستان شرقی آغاز شده بود میستاید. با این حال نگاهی رو به جلو نشان میدهد که بحثی جدید در رابطه با تغییر زمینه برای تعامل با متحدین به شدت مورد نیاز است.
مهمتر از همه، دورهای که ایالات متحده به راحتی میتوانست نیروی ارتش را برای اداره شرایط خطرناک در افغانستان یا هرجای دیگر بهکارگیرد پایان یافته است. در عراق و اکنون در افغانستان، مقامات آمریکایی به این نتیجه رسیدهاند که در انجام آنچه از نیروهای معمول برمیِآید، به بنبست خوردهاند. در دهه پیشرو، احتمالاً اعمال ایشان به حملات محتاطانه و پنهانی ِ ضد تروریستی و عملیات اکتشافی مخفیانه با هواپیماهای بدون سرنشین، و نیز پایان دادن به عملیات ضد شورش که نیازمند اعمال قدرت است، محدود خواهد شد.
* اجتناب از تجربه عراق/حامد کرزای ضامن مصونیت نیروهای آمریکا
این تفکر به امری منجر میشود که نیروهای باقیمانده آمریکایی میخواهند پس از خروجشان از افغانستان، بر آنجا حکمفرما گردد. در مذاکراتی که تاکنون انجام شدهاست، واشنگتن و کابل از «گزینه صفر»، خروج کامل سربازان آمریکایی دوری جسته و به این ترتیب از الگوی عراق اجتناب کردهاند. رئیسجمهور «حامد کرزی» شخصاً به اوباما متعهد شدهاست که در سال جاری بهگونهای عمل خواهد نمود تا مصونیت سربازان باقیمانده آمریکایی ضمانت گردد.
شایع شده است که سربازان باقیمانده بین 3 تا 15 هزار تن هستند. لیکن پرسشی جالب توجهتر مطرح میشود مبنی بر اینکه آیا واشنگتن میخواهد شماری از پایگاههای خود در افغانستان را حفظ کرده و به آنها دسترسی داشته باشد؟ پایگاههایی که با هزینهای قابلتوجه و از جیب مالیاتدهندگان آمریکایی ساخته شدهاند. این امر میتواند برای اثبات احتمالات جدید ِ پیشرو مفید واقع شود.
* درگیریهای پاکستان با افراطگرایان و تأثیر آن در مواضع آمریکا در قبال افغانستان
یکی از نگرانیهای موجود این است که پاکستان از سوی افراطگرایان با مشکلی جدی روبهرو شده است. اوباما درحالیکه تعیین میکند ارتش آمریکا در افغانستان چه بکند، همچنین وقتی در بدترین قسمت این سناریو، پاکستان در اثر شورش، بیثباتی یا رأیگیری، کنترل تسلیحات هستهای خود را در مقابل افراطگرایان از دست داده است، وی باید بیاندیشد که به چه نیرویی در منطقه نیاز دارد.
اخبار خوش از پاکستان این است که فرمانده ارتش، «ژنرال اشفق پرویز کیانی»، با این نتیجهگیری که جریان خشونتآمیز داخلی افراطگرایی تهدیدی جدیتر از هند برای ثبات کشورش میباشد، مأموریت ارتش را تغییر داده است. با اینحال، خبر بد این است که افراطگرایی همچنان به بسیاری بخشهای پاکستان نفوذ میکند و از این رو نیروهای امنیتی داخلی میترسند کشورشان به جایی برسد که بازگشتی برای آن متصور نباشد. اگرچه حملات مخفیانه آمریکا عملاً شبهنظامیان را به کشتن میدهد، عطش انتقام قبیلهای را تقویت میکنند که این امر خود باعث تقویت افراطگرایان میشود؛ به این ترتیب گزارشهای نگرانکننده از درگیری میان نیروهای دولتی و طالبان پاکستان در حال افزایش است.
* ایران در پی ایجاد ستون پنجم در افغانستان
در این حین، ایران نیز چالشهای جدیدی را در خصوص شرق افغانستان مطرح میکند. تهران که در رابطه با منافعش در سوریه و لبنان به مانع برخورده، تعاملات خود را با افغانستان افزایش داده است. علاوه بر انصراف سران افغان از توافق بر سر حضور طولانی مدت سربازان آمریکایی، افغانستان در حال آمادهسازی برای پرکردن خلاء امنیتی، پس از عقبنشینی آمریکا است.
یکی از سران افغان در واشنگتن از این موضوع شکایت کرده است که ایران به منظور ایجاد مخالفت با هرگونه توافق اساسی در آینده، نمایندگان مجلس و وزرای افغانستان را میخرد. همچنین به مسلح کردن و آموزش گروههای محلی مبادرت ورزیده تا نوعی ستون پنجم برای حمایت از خود ایجاد نماید، همانکاری که پیش از این در عراق، سوریه، فلسطین، شرق عربستان سعودی و بحرین انجام دادهاست.
دولت اوباما اکنون برای انحطاط «القاعده» به سرکردگی بن لادن، و قتل 17 تا 23 تن از سران افغانستان (و همینطور کشتن رهبران سطح پایینتر) اعتباری موجه کسب کرده است. با اینحال، اینکه وقایع مالی و الجزایر پایان یافتهاند، این حقیقت تلخ را در بردارد که شبکههای وابسته به القاعده، هرگز قویتری از آنها نبودهاند. این جریان اکنون در پاکستان، یمن، سومالی و مناطق حفاظتشدهای در آفریقای شمالی که تقریباً به اندازه تگزاس هستند فعال است.
متحدان و دوستان ایالات متحده، این هفته در مونیخ میخواهند از دیدگاه بایدن درخصوص آینده افغانستان مطلع شوند. هر چند متأسفانه در آنجا تنها شاهد شروع این نگرانیها خواهیم بود.
...............پایان پیام/ 218