کاشی‎هایی که از گردش معبودانه حجاج به دور کعبه الهام گرفته‎اند

به گزارش خبرگزاري اهل‎بيت(ع) ـ ابنا ـ آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) در نوروز امسال با سه نمایشگاه در خدمت زائران و مجاوران است: «نمایشگاه دستاوردهای آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س)»، «نمایشگاه گلستان زندگی» و «نمایشگاه پارک نجمه خاتون». نمایشگاه اصلی که در صحن جواد الائمه حرم مطهر حضرت معصومه(س) برپا شده و با غرفه هایی نظیر "خدمات مدیران و خادمان آستان"، "دستاوردهای انتشارات آستان"، "نماز"، "سبک زندگی اسلامی"، "بخش بین الملل"، "بیداری اسلامی"، "محصولات فرهنگی و نرم افزاری"، "امور هنری آستان"، "تفریح سالم" و "کودکان" پذیرای زائران و مجاوران است. یکی از پر مراجعه ترین غرفه های این نمایشگاه "غرفه متبرکات حرم مطهر" است که در آن اقلامی که به حرم مطهر هدیه داده می شود به فروش می‏رسد و درآمد آن صرف امور حرم می‏شود. آنچه در پی می‏آید گفتگو با «علی کوه‎خضری» مسئول غرفه بازسازی، نوسازی و مرمت آستان حرم حضرت معصومه(س) است: ابنا: در ابتدا بفرمایید چگونه با آستان آشنا شدید و به خدمت در حرم کریمه اهل‎بیت(س) پرداختید؟ کوه‎خضری: بسم الله الرحمن الرحیم. بنده کاشی کاری را سینه به سینه از اجدادم آموختم. یعنی کاشی کاری شغل پدری من بوده است. از قدیم‎الایام پدر و پدر بزرگم و حتی پدر بزرگ های آنها نیز در حرم این بانو خدمت می‎کردند و این سبب خیر شد که بنده حقیر نیز افتخار خدمت در حرم حضرت معصومه(س) را داشته باشم. بهتر است بگویم ما نسل در نسل خادم حرم بی‎بی فاطمه معصومه(س) بوده‎ایم. ابنا: فعالیت این غرفه به چه صورت است؟ کوه‎خضری: چون آثار حرم حضرت معصومه(س) نوعا آثاری تاریخی است و در زمینه‎هایی نظیر قلم‎کاری و طراحی در نوع خود بی نظیر هستند؛ سعی بر این داریم که این آثار ارزشمند را حفظ اثر کنیم. ما در این غرفه، به تبیین اقدامات خدام کاشی‎کار در آستان می‎پردازیم و در این راستا، دو نوع کاشی اعم از معرق و هفت رنگ را برای بازدیدکنندگان به نمایش گذاشته‎ایم که این دو ارتباطی تنگاتنگ با هم داشته و مکمل یکدیگرند. ابنا: توضیحی در مورد کاشی معرق و هفت رنگ بفرمایید؟ کوه‎خضری: معرق در لغت به معنای قطعه قطعه یا کنار هم گذاشته شده است. ما در معرق کاری کاشی، ابتدا طرحی که قرار است ساخته شود را بر روی کاغذ رسم می‎کنیم. سپس طرح را به صورت پازل قسمت بندی می‎کنیم. در مرحله بعد، طرح‎های قسمت شده را روی کاشی‌ می‎چسبانیم و با ابزار آلات مخصوص، شروع به درآوردن طرح روی کاشی می‎کنیم. در پایان نیز با کنار هم گذاشتن طرح‎های بریده شده از کاشی، یک کاشی کامل با فرم و طراحی موردنظر خلق می‎کنیم. کاشی هفت رنگ از نقاشی روی خشت‎های خام به وجود می‎آید. بدین صورت که ما اول نقاشی، لعاب زنی، قلم زنی، طراحی خطوط و ... را که سفارش داده شده، روی خشت‎های خام کاشی انجام می‎دهیم و پس از اینکه اقدامات مذکور بر روی خشت به صورت کامل انجام شد، در مرحله نهایی، خشت در داخل کوره قرار می‎گیرد. در پایان، حرارت کوره این لعاب را می‎پزد و سطح شفافی را در اختیار ما قرار می‎دهد. ابنا: طرح های گردشی روی کاشی بر چه قاعده‎ای طراحی شده‎اند؟ کوه‎خضری: این اقدامات را از مفاهیم و متون قرآنی و اسلامی الهام گرفته ایم. گردشی که در خطوط و نقشه ها وجود دارد، الهام گرفته از گردش معبودانه حجاج به دور کعبه می‎باشد. ما نیز وقتی اسماء مقدسی نظیر خداوند، پیامبر مکرم اسلام(ص) و یا اهل‎ بیت علیهم الاسلام را در کاشی‎کاری استفاده می‎کنیم، آنها را در وسط قرار داده و اسلیمی های ناب و اصیل را به‎صورت بسیار منظم به حرکت در می‎آوردیم. ابنا: چه تفاوتی میان این دو نوع کاشی‎ وجود دارد؟ کوه‎خضری: تفاوت اساسی در کاشی معرق و هفت رنگ این است که کاشی هفت رنگ به صرفه تر و مراحل نصب آسان تری دارد. اما معرق‎کاری روی کاشی، هم کار حرفه‎ای تری است و هم زمان بسیار بالایی برای ساخت آن نیاز است و در نهایت، قیمت تمام شده‎اش بسیار بالاست. ابنا: چه رده سنی بیشتر به این غرفه مراجعه می‎کنند؟ کوه‎خضری: چون این غرفه، غرفه‎ای هنری است، از هر رده سنی مراجعه کننده داریم. اینکه ما فعالیت‎های کارگاهی خودمان را در این غرفه انجام می‎دهیم، بسیار قابل توجه قرار گرفت و حتی کودکان هم استقبال پرشوری کردند. اما در مجموع، جوانان بیشتر با موضوع کاشی‎کاری ارتباط برقرار کرده‎اند. ابنا: با توجه به اینکه روزهای پایانی نمایشگاه است، در مدت برگزاری نمایشگاه، خاطره ‏ای از بازدیدکنندگان دارید؟ کوه‎خضری: دختری حدودا 12 ساله به کرات از مقابل غرفه عبور می‎کرد و با زیر چشم به محصولات غرفه نگاه می‎کرد. احساس کردم که این نوجوان سوالی دارد و به دلیل خجالتی بودن، سوال خود را مطرح نمی‎کند. او را صدا زدم و هنگامی که به درون غرفه آمد، گفتم سوالی داری؟ گفت درمورد فعالیت‎های کاری شما میخواستم اطلاعاتی داشته باشم؟ بنده شروع به توضیحات کردم و این نوجوان هم سوال‎های زیادی می‎پرسید. جالب این‎که همین نوجوانی که وارد غرفه نمی‎شد و خجالت می‎کشید، حدود یک ساعت و نیم مرا مورد پرسش قرار داده بود و هنگامی که توضیحات غرفه را بیان می‎کردم، آنقدر محو توضیحات اقدامات معرق کاری شده بود که فکر ‌کنم گاهی فراموش می‎کرد پلک بزند(!). ابنا: و حرف آخر؟ کوه‎خضری: از اینکه در خدمت حضرت فاطمه معصومه(س) و زایران این بانوی کریمه ایفای نقش می‎کنم خدا را شاکرم و همچنین از شما کمال سپاسگذاری را دارم. ............................

پایان پیام/ 101 ـ 226

اخبار مرتبط :

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 1/ نمایشگاه نوروزی آستان مقدس قم برگزار می شود

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 5/ نمایشگاه نوروزی آستان مقدس قم افتتاح شد + عکس

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 9/ نظر مدیرکل ارشاد قم درباره نمایشگاه آستان مقدس قم

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 10/ نظر مشاور وزیر ارشاد درباره نمایشگاه آستان مقدس قم

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 11/ نمایشگاه "گلستان زندگی" در حرم افتتاح می شود

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 12/ نمايشگاه دوم آستان حضرت معصومه(س) افتتاح شد

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 13/ گزارش «صادقی آرمان» از سه نمایشگاه نوروزی آستان

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 15/ نظر استاندار قم درباره نمایشگاه آستان مقدس قم

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 19/ گزارش «فاطمی نسب» از فعالیتهای رسانه ای آستان

ـ اخبار نمایشگاههای نوروزی حرم حضرت معصومه ـ 20/ نظر رییس نهاد رهبری در پردیس قم درباره نمایشگاه