به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: باید از یک سو تجربههای اقلیتهای مسلمان را به شدت مغتنم بشماریم، از یک جنبه به وضعیت سخت آنها بپردازیم و به فکر حل آنها بیفتیم و از طرفی آنها را در شرایط دور بودن از تعالیم فقهی و آموزشهای دینی قرار ندهیم.
مبلغی عنوان کرد: جامعه اسلامی را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: یک دسته مسلمانانی که در کشورهای اسلامی زندگی میکنند و یا در یک کشوری که تا سرحد نیمی از جمعیت آن مسلمان هستند و دسته دوم مسلمانانی که در کشورهای غیراسلامی و به عنوان اقلیت در آن کشورها حضور دارند. وضعیت اقلیتهای مسلمان از جنبههای مختلف قابل بررسی است، زیرا تلخی و شیرینیهای بسیاری دارند و تجربههای آموزنده یا در تنگنا قرار دهنده آنها در کنار هم به چشم میخورد که لازم است به آنها توجه کنیم.
رییس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با بیان اینکه یک نوع بحث و بررسی در این ارتباط منتهی میشود به اینکه از تجارب اقلیتهای مسلمان در دنیا بهره بگیریم گفت: نوع دیگر بررسی منتهی میشود به اینکه ما به فکر آنها بیفتیم و مساعدتهایی را نسبت به آنها اعمال کنیم و بررسی سوم منتهی به احکام ویژهای میشود که متناسب آن شرایط و جوامع آنهاست و باید شناخته شود. قومیتها و وابستگی مذاهب تاثیر منفی در روابط اقلیتهای مسلمان در جوامع غیرمسلمان نگذاشته است
حجت الاسلام مبلغی درباره بررسی نخست که نسبت به تجربههای قابل آموزش و دریافت از اقلیتهای مسلمان است، تصریح کرد: به دلیل اینکه پارهای از اقلیتهای مسلمان مربوط به کشورهایی هستند که از حیث مناسباتی به یک معنا در کنار هم بودن را شکل و نمودی قابل توجه دادهاند و مسلمانان در آنجا با یکدیگر روابط دوستانه، اسلامی و اخلاقی برپا کردهاند و قومیتها و وابستگی به مذاهب در ایجاد ارتباط اسلامی بین آنها تاثیر منفی نگذاشته است.
وی ادامه داد: آنها به رغم اینکه در یک جامعه غیرمسلمان زندگی میکنند طعم اخوت اسلامی را با وجود وابستگی به قومیتهای مختلف کاملا چشیدهاند و بحث شیعه و سنی به عنوان یک عامل تفرقه محسوب نمیشود، بلکه اجتماعی متشکل از شیعه و سنی در کنار هم تشکیل شده است.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی این اتفاق را تجربهای بسیار عالی برای کسانی که در داخل جوامع اسلامی زندگی میکنند دانست و گفت: این نوع زندگی میتواند تجربه خوبی برای کسانی که در داخل جوامع اسلامی دائما بر طبل عدم امکان اجتماع میان شیعه و سنی میزنند باشد که تصورشان بر این است که اختلاف مذهبی امری نیست که بشود از آن عبور کرد و یک مناسبات درست برقرار کرد.
حجت الاسلام مبلغی یادآور شد: کافی است این افراد سری به آن کشورها و روابط موجود شیعه و سنی در آن کشورها بزنند و مدل مناسباتی خوب آنها را که بر پایه اخوت اسلامی است از نزدیک ببینند تا بفهمند آنچه در داخل جوامع اسلامی به عنوان تصور دارند توهمی بیش نیست.
وی با اشاره به اینکه البته اقلیتهای مسلمان نیز هر کدام دارای مذهب خود هستند اما مناسباتی اسلامی دارند تاکید کرد: این تجربه زندگی درس شیرینی است که ما میتوانیم از آنها بگیریم.
روابط بین اقلیتهای مسلمان بر پایه توجه به اخلاق است
این پژوهشگر مطالعات تقریبی با بیان اینکه درس دیگری که میتوان از روابط بین مسلمانان در کشورهای غیرمسلمان گرفت توجه به اخلاق و روابط معطوف به اخلاق در میان آنهاست، اظهار کرد: این موضوع نیز قابل تجربه برای بعضی جوامع در داخل فضای جوامع اسلامی است که ارتباطات خود را بر پایه اخلاق بنا نکردهاند و بداخلاقی بینشان برقرار است.
حجت الاسلام مبلغی ادامه داد: درس سومی که از تجربه زندگی اقلیتهای مسلمان در کنار هم میشود، گرفت این است که آنها در یک فرآیند تمرکز بر فهم و شناخت اولویتهای زندگی هستند به این معنا که به خوبی به زوایایی از اسلام که جنبههای اجتماعیتر و پراولویتداری دارد توجه میکنند و ذهنی طبقهبندی شده در ارتباط با اولویتها و آموزههای دینی دارند و این را تجربه میکنند.
وی خاطرنشان کرد: ممکن است در پارهای از جوامع داخلی کشورهای اسلامی این سبک و سیاق و نظم و چینش به هم خورده باشد، یعنی اموری که در اولویت نیستند و جنبههای فردی هستند در اولویت قرار گرفته و وظیفه تلقی میشوند و مبنای مناسبات قرار میگیرند و از سوی دیگر اختلافات را پیش میکشند اما آن جنبههای اخلاقی، سازنده و منعکسکننده زیباییهای اسلام را به حاشیه میرانند.
برخی در جوامع اسلامی با سلوک خود چهره غیرموجهی از اسلام نشان میدهند
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی در ادامه با بیان اینکه در مقابل تجربه موفقی که اقلیتهای مسلمان در دنیا درباره اولویت قرار دادن مباحث مهم و طبقهبندی شده از اسلام دارند برخی در جهان اسلام چهره غیرموجهی از اسلام با سلوک خود نشان میدهند، گفت: در یک کلمه، نظام اولویت و نظم و چینش مباحث در داخل فضای جوامع اسلامی به هم خورده و در نتیجه نه به جنبههای فردی آن گونه که باید پرداخته میشود و نه به جنبههای اجتماعی آنگونه که اسلام میخواهد دست میزنند و چه بسا در برخی از تجربههای اقلیتهای مسلمان وضعیتی نزدیکتر به حق و چینشی درست مبتنی بر اولویت واقعی، آنچنان که اسلام میخواهد رخ داده باشد.
حجت الاسلام مبلغی ادامه داد: اقلیتهای مسلمان آن چالشهای فراروی فکر دینی را سریعتر و بهموقعتر در مییابند در حالی که در جوامع داخلی اسلامی شاید گاهی باید مدتهای مدیدی بگذرد تا زمینههای اولیه فهم اینکه چه چالشی فراروی اندیشه دینی است و باید دین و اجتهاد به آن توجه کند به وجود آید.
................پایان پیام/ 218