به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ «نامه‌هایی از کابل» عنوان کتابی از یک دیپلمات کهنه کار انگلیسی است که تا 3 سال قبل سفیر انگلیس در کابل بود.
وی در این کتاب ضمن انتقاد از اشتباهات راهبردی آمریکا، پشت پرده لشکرکشی غرب به افغانستان را در طول یک دهه گذشته به نمایش گذاشته است.
«سرشرارد لوئیس کوپر کولز»، دیپلمات ارشد انگلیس و سفیر این کشور در کابل، به خاطر انتقادات تندش از مواضع جنگ‌طلبانه مقامات ارشد ناتو و آمریکا در افغانستان به شهرت بالایی دست یافت، تا اینکه سرانجام وزارت خارجه انگلیس به او مرخصی اجباری داد و بعد از این اقدام او دیگر هرگز به افغانستان بازنگشت و در پاسخ به این امر، اقدام به نوشتن خاطرات خود کرد که انتشار زود هنگام خاطرات یک مقام سیاسی خلاف قاعده معمول است.
این کتاب برای نخستین بار در ژوئن سال 2011(تیر ماه 1390) از سوی مؤسسه انتشاراتی «هارپرس» در لندن به چاپ رسید و به تازگی نسخه فارسی این کتاب توسط «مهدی گلجان» و «سید سعید کلاتی» به فارسی ترجمه و توسط انتشارات «امیر کبیر» در تهران منتشر شده است.
همان گونه که در مقدمه این اثر نیز اشاره شده است نویسنده با کمک از رشته تحصیلی خود یعنی ادبیات و بهره‌گیری از نثری شیوا، به شرح خاطرات دوره سفارت خود در کابل در برهه زمانی اردیبهشت 1386 تا شهریور 1389 پرداخته و در این راستا افغانستان و نقش بازیگران خارجی آن را به تصویر کشیده است.
اشتباهات راهبردی آمریکا در افغانستان
این کتاب نکات تأمل‌برانگیزی از اشتباهات راهبردی یک دهه اخیر آمریکا و غرب را در اشغال افغانستان به تصویر کشیده و تا حدودی توفیق یافته تا پنجره‌ای را بر روی اندیشه اندیشه‌وران حوزه افغانستان، جهت نیل به شناختی عمیق از ماهیت تحولات شتابان 10 ساله اخیر افغانستان و عملکرد ضعیف بازیگران غربی آن بگشاید.
آن گونه که مؤلف اثر در این کتاب نوشته است، انگیزه او از انتشار این کتاب پاسخ به پرسش‌های اساسی در باره ماهیت پروژه نظامی غرب در افغانستان و حصول این نتیجه است که تاکتیک‌های خشن نظامی آمریکا در طول یک دهه اخیر بحران جاری افغانستان که در قالب استراتژی تمام عیار جلوه‌گری نموده، کاملاً پوچ و اشتباه بوده و هیچ حاصلی را در بر نداشته است.
از نگاه این دیپلمات برجسته انگلیسی، ژنرال‌های آمریکایی به شدت اسیر تخیلات واهی خود در زمینه راهکارهای تأمین امنیت در افغانستان هستند که این امر به فقدان یک استراتژی منسجم و مثمرثمر نزد استراتژیست‌های پنتاگون باز می‌گردد.
نویسنده در این اثر ضمن اعتراف به اشغال افغانستان، اشتباهات صورت گرفته از سوی غرب و به ویژه کاخ سفید و پنتاگون را به باد انتقاد گرفته و در مورد تبعات منفی اشغال افغانستان و اشتباهات صورت گرفته توسط غرب، به تفصیل بحث کرده است.
پیروی کورکورانه انگلیس از آمریکا
سفیر سابق انگلیس در کابل در بخش عمده‌ای از کتاب خود، به روشنگری منویات هژمنویک آمریکا و دنباله‌روی کور کورانه انگلستان از سیاست‌های آمریکا پرداخته و از رفتار تحقیر آمیز و برتری‌جویانه آمریکایی‌ها نسبت به دیگر نیروهای هم‌پیمان به خصوص انگلیسی‌ها به شدت انتقاد کرده است.
وی درباره حضور نیروهای انگلیسی در جنگ افغانستان می‌نویسد: «ما هنوز به عنوان بخشی از ائتلاف عظیمی که رهبری آن به دست آمریکاست با حداکثر توان نظامی خود و تحمل هزینه‌های بسیار سنگین، ایجاد ثبات را در مملکتی دور دست که در واقع اطلاعات کمی درباره‌اش داریم تمرین می‌کنیم.
ما به این جنگ چسبیده‌ایم، چون انگلیس نمی‌تواند و نمی‌خواهد شریکانش، به ویژه ایالات متحده را رها کند.
ما ادامه می دهیم چون می‌خواهیم از سربازانمان حمایت کنیم، ما کوتاه نمی آییم چون می‌خواهیم کماکان به ژنرال‌هایمان اعتماد کنیم.
هر سال آنها به ما اطمینان می‌دهند که استراتژی و منابع لازم برای رسیدن به اهداف خود را به دست آورده‌اند و هر سال می‌گویند: امسال آخرین سال جنگ در افغانستان است و ما پیروز خواهیم شد.»
خشونت بی‌حد و مرز نظامیان آمریکا در افغانستان
وی همچنین از خشونت بی‌حد و بی‌مورد نیروهای آمریکایی در حق مردم افغانستان، انتقاد کرده و این عمل نیروهای نظامی آمریکایی را موجب تقویت و ارتقای طالبان نزد مردم افغانستان ارزیابی کرده است.
اعتراف به اشتباه
وی در بخش‌های دیگری از کتاب به اشتباهات نیروهای نظامی انگلیس اشاره کرده و تأکید می‌کند که اشتباهات نیروهای آمریکایی به هیج وجه موجب برائت هیئت حاکمه انگلیس در محو اشتباهات تاریخی آنها در افغانستان نخواهد بود.
مؤلف ضمن اشاره به استراتژی غلط نیروهای انگلیسی در افغانستان تأکید می‌کند که این اعمال نیروهای انگلیسی به راحتی از ذهن‌ها محو نخواهد شد و بی‌تردید، تاریخ در نقد کشور گشایی غرب در افغانستان و ثبت جنایات صورت گرفته در آن، نام انگلیس را در کنار غرب لحاظ خواهد کرد.
ایران در نگاه شرارد کوپر
این دیپلمات انگلیسی در اثر خود از جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از بازیگران بزرگ و تأثیر گذار یاد کرده و سیمای جمهوری اسلامی ایران را در عرصه‌های باسازی و آبادانی افغانستان مثبت ارزیابی کرده است و سخنان وی در خصوص دغدغه‌های مشترک ایران و سایر همسایگان افغانستان در قبال ماجراجویی‌های آمریکا علیه کشورهای منطقه حائز اهمیت است.
همان گونه که «محمدرضا نفر» ویراستار این کتاب نیز در مقدمه اشاره کرده است، در بخشی از کتاب نویسنده با بهره‌گیری از چاشنی فرصت‌طلبی و شیطنت از نوع انگلیسی، اقدام به درج مطالب خلاف واقع در باب جمهوری اسلامی ایران کرده است.
یکی از نقاط قوت کتاب حاضر، طراوت و تازگی خاطرات به حسب زمان و وقوع تحولات است که این امر خواننده را به فضای عینی و ملموس اتفاقات رخ داده در افغانستان رهنمون می‌سازد که اشاره نویسنده به ماجرای «مرگ هالبروک»، کشته شدن «بن لادن»، و وقوع تحولات اخیر در کشورهای عربی، بوی تازگی را به مشام خواننده می‌رساند.
نگاهی به زوایای پیدا و پنهان حامد کرزی
طبق توصیف مترجمان این اثر و همان گونه که در متن کتاب نیز دیده می‌شود این اثر از جهت دیگری نیز قابل بهره‌برداری است و آن شخصیت شناسی افراد مؤثر در افغانستان است.
مؤلف پیرامون شخصیت‌های مهمی چون حامد کرزی مطلب نوشته و به زوایای پنهان و آشکار شخصیت وی پرداخته است و زندگی خصوصی و سیاسی کرزی را زیر ذره‌بین گرفته و همچنین به حساسیت کرزی نسبت به مسایل پاکستان، و اعتقاد وی به نقش پاکستان در عدم بهبود اوضاع داخلی افغانستان اشاره می‌کند.
سفیر سابق انگلیس در کابل، در کتاب خود به نقش آفرینی مردم افغانستان نیز اشاره کرده و بر این باور است که باید مردم افغانستان با تکیه بر قدرت خود، کار را به دست گیرند و پس از دادن آموزش‌های لازم به آنها، باید هر چه سریع‌تر نیروهای خارجی افغانستان را ترک کنند.
این دیپلمات کهنه‌کار انگلیسی اگر چه تأثیرگذاری انتقادات صریح و شفاف خود را بر سیاست خارجی انگلیس و آمریکا با دیده شک و تردید می‌نگرد ولی معتقد است که این کتاب شاید بتواند گام‌های مؤثر و کوچکی را در ثبات یک استراتژی سیاسی و گفت‌وگوی آمریکا و انگلیس با طرف‌های درگیر در افغانستان بردارد.
در بخش پایانی کتاب، تصاویر مختلفی از حضور نیروهای نظامی و دیپلمات‌های خارجی از جمله مؤلف کتاب دیده می‌شود و صفحاتی نیز به نمایه کتاب اختصاص داده شده است.
مهدی گلجان که این اثر را به فارسی ترجمه کرده است دانش آموخته مقطع دکترا در رشته تاریخ معاصر با گرایش روابط سیاسی و بین الملل است و تا کنون آثار زیادی از او در حوزه تألیف و ترجمه منتشر شده است.
سید سعید کلاتی دیگر مترجم این کتاب است که تا کنون مقالات و کتب زیادی را به زبان فارسی و انگلیسی برگردان کرده است.
..............پایان پیام/ 218