به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی در دومین نشست "بررسی جایگاه زن در اندیشه و عمل امام موسی صدر" که روز دوشنبه در محل موسسه تحقیقاتی امام موسی صدر برگزار شد با اشاره به جریان‌ها و رویکردهای مختلف موجود در افکار این عالم بزرگ اسلامی اظهار کرد: در میان آثاری که در رابطه با افکار امام موسی صدر منتشر شده است آنچه که ایشان برای مقدمه در کتاب " سلیمان کتانی" نوشته‌اند و مشروح آن در کتاب " نای و نی" آمده را می‌توان منبعی مستند از نظر ایشان در رابطه با جایگاه زن در اسلام دانست.
وی گفت: بر اساس اندیشه امام موسی صدر برخی از عرف‌ها و عادت‌های مسلمانان به مرور زمان، به نام اسلام زده شده است که در حوزه‌ی زنان این امور کم نیستند.
این کارشناس دینی، با بیان این‌که «بر اساس نظر قالب مسلمانان قرآن کتابی دست نخورده است ولی این موضوع در مورود احادیث کاملا بر عکس است» ادامه داد: کسانی در عرصه‌ی پرداختن به بررسی‌های اسلامی می‌توانند موفق شوند که مطالعات خود را از قرآن آغاز کرده باشند. این در حالی است که بر اساس آنچه که شاهد هستیم در عرصه‌ی مطالعات دینی ابتدا از منابع حدیثی شروع می‌شود.
مهریزی، گفت: همچنین در بررسی تاریخ اسلام و دیگر بررسی‌ها در رابطه با این دین ابتدا باید بررسی‌های خود را از صدر اسلام آغاز کنیم.
وی افزود: بنابر آنچه که گفته شد مطالعات ما باید از قرآن شروع شده و حدیث نیز پس از عرضه‌ی آن به قرآن باید در جای خود مورد استفاده قرار گیرد.
این کارشناس دینی، ادامه داد: در حال حاضر آنچه که بر زندگی ما تاثیرگذار است حدیث است و این در حالی است که بنابر گفته‌ی شخص پیامبر (ص) آن حضرت می‌فرمایند که " احادیث باید با قرآن سنجیده شوند" زیرا در زمان خود آن حضرت نیز نسبت دروغ به ایشان می‌دادند و در این عرصه باید دانست باب جعل بسته نشده بلکه باز است.
مهریزی با اشاره به نظرات امام موسی صدر پیرامون روح تشریع در اسلام ادامه داد: بر اساس نظرات ایشان 6 محور در حوزه‌ی زنان در شریعت اسلام وجود دارد که آنها عبارتند از مباحث پیرامون شخصیت، جایگاه زن در خانواده و مسائل آن، جایگاه زن و حضور وی در جامعه، حجاب، زن در غرب و نیز شبهاتی در این زمینه.
وی گفت: در نظریات امام موسی صدر در رابطه با شخصیت زن، بر اساس آیات قرآن زن و مرد دارای جوهره واحدی هستند.
این کارشناس دینی، اظهار کرد: همچنین در رابطه با جایگاه زن در خانواده ایشان با توجه به روح شریعت در اسلام می‌گویند که " اسلام در شریعت (به معنای فقه اسلامی ) خود اصولی را وضع کرده که دارای سه نوع تحول است. که از آن جمله می‌توان به تحول در موضوع اشاره کرد که با تحول در آن حکم آن موضوع نیز تغییر خواهد کرد. مانند حکم خرید و فروش خون در گذشته و حال.
مهریزی اظهار کرد: بر اساس نظر امام موسی صدر، در اسلام بر اساس آیات قرآن کریم، چند همسری مباح مطلق نیست. بلکه مباح مقید است و من فکر می‌کنم ایشان آیه‌ی مربوط به این بحث در قرآن کریم را اینگونه تفسیر می‌کنند " در جنگ اگر کسی سرپرست خود را از دست داد شما متکفل افراد بی‌سرپرست شوید و این به جهت جلوگیری از بی‌عدالتی در کار یتیمان و نه دختران یتیم است.
وی افزود: همچنین در رابطه با بحث مدیریت خانواده با کنکاش در نظریات امام موسی صدر متوجه این نظر می‌شویم که مدیریت خانواده با شرایطی بر عهده مردان گذاشته شده است و تا زمانی که آن شرایط رعایت شوند این امر نیز بر صحت و سقم خود باقی است و در غیر این صورت خیر.
این کارشناس دینی اظهار کرد: در رابطه با اجازه پدر در مورد ازدواج اول دختر نیز باید گفت که بر اساس آنچه که از آثار امام موسی صدر فهمیده می‌شود در این زمینه دختران چون برای بار اول ازدواج می‌کنند و تجربه‌ی زندگی را ندارند نقش پدر در این زمینه به عنوان یک مشاور است ولی تصمیم‌گیرنده خود دختران هستند و اگر پدر در این زمینه بیش از یک مشاور امین نقش آفرینی کند، حق آن مشاورتش زیر سوال خواهد رفت.
مهریزی افزود: بر اساس اسناد موجود در کل دوران جاهلیت تنها یک یا دو بار زنده به گور کردن دختران گزارش شده است ولی به دلیل زشتی این کار خدای متعال تبلیغات بسیار زیادی در این موضوع کرده است که ما بر اساس آنها فکر می‌کنیم که دائما این اتفاق در آن دوران رخ می‌داده است.
وی افزود: بر اساس آرایی که در آثار امام موسی صدر وجود دارد، دخالت بیش از حد پدر در ازدواج دختر نیز را می‌توان به عنوان زنده به گور کردن دختر دانسته و اصلا هر کاری که شخصیت زن را کور کند را می‌توان نوعی زنده به گور کردن دختران و زنان دانست.
این کارشناس دینی، در رابطه با نظر امام موسی صدر در رابطه با حضور اجتماعی زن گفت: ایشان معتقد است که جامعه انسانی از دو عامل ساخته شده و از آنجا که نقش زن به عنوان عنصر خانواده است، وی ماده و تشکیل دهنده‌ی یک جامعه است.
مهریزی گفت: زمانی از امام موسی صدر در رابطه با حکومت زن پرسیده می‌شود که ایشان می‌گویند اسلام زن را از این امر منع نکرده ولی آن را خوش نداشته و پرورش فرزندان را نقشی فراتر از آن برای وی دانسته است.
وی افزود: به نظر من با استفاده از داستان قوم سبا در قرآن و داستان حضرت بلقیس می‌توان این بحث را حتی جلوتر نیز برد. زیرا قرآن که برای رمان تعریف نکرده است و در نقل داستان حضرت سلیمان و نوع رفتار بلقیس تقریبا در مواردی به نوع حکومت داری این خانم نیز اشاراتی دارد و ما در دوران معاصر نیز شاهد بودیم که خانم ایندیراگاندی 900 میلیون نفر را چگونه مدیریت می‌کرد.
این کارشناس دینی با اشاره به بحث حجاب از نگاه امام موسی صدر، گفت: در میان علمای متاخرتر از امام موسی صدر مباحثی مطرح می‌شده و می‌شود که به نظر من این نظرات را از امام موسی صدر گرفته است و بر اساس این نظرات می‌توان گفت که اسلام با طرح حجاب خواسته تا زنانگی و مردانگی در جامعه حضور نداشته باشد . بلکه اگر یک زن و مرد در جامعه با یکدیگر ارتباطی دارند این ارتباط از سوی دو انسان باشد و بحث زنانگی و مردانگی در آن مطرح نشود.
مهریزی با بیان این‌که «از نظر امام موسی صدر باطن حجاب، حیا و عفت است» گفت: حجاب خود یک قالب است ولی حیا در آن یک اصل است و رعایت حجاب باعث می‌شود که توانمندی‌های زنان، فارغ از بحث زنانگی آنها دیده شود.
وی افزود: حجاب یک حکم اسلامی است که جایگاه والایی نیز در دین اسلام دارد، ولی باید دید که ضریب آن در میان دیگر تکالیف دینی چقدر است؟ که به گمان ما به حجاب ضریبی بیش از آنچه که در منابع دینی آمده داده‌ایم.
این کارشناس دینی اظهار کرد: غیبت، تهمت، مال مردم خوردن و ... همه از جمله گناهان کبیره هستند ولی توجه ما به این موارد به میزانی که به بحث حجاب داریم نیست.
مهریزی گفت: بعضا در سطح جامعه دیده می‌شود که این گونه بیان می‌شود " شخصیت زن به حجاب اوست که به نظر من این موضوع توهین بسیاری به زنان است. زیرا شخصیت یک زن چون مردم وابسته به مباحث مختلفی است.
در ادامه این نشست مهریزی در پاسخ به این سوال که آیا فضای لبنان در آراء و نظرات امام موسی صدر تاثیرگذار نبوده؟ وی گفت: طبیعتا همینطور بوده است ولی کل مطالب بیان شده از سوی امام موسی صدر را نمی‌توان متاثر از این موضوع و منحصر در آن دانست. و باید دانست که حضور در جوامع دیگر باعث می‌شود که ما یک سری از حقایق را بیشتر و بهتر درک کنیم.
همچنین یکی دیگر از حضار در مورد معنای واژه‌ی " قوام " به معنای سرپرست در آیه‌ی " الرجل قوامون علی النساء "پرسید که مهریزی گفت: قوام به معنای قیمی نیست و مردان قیم زنان نیستند، زیرا افراد" مهجور" مانند کودک و سفیه نیاز به قیم دارند. و باید دانست که این واژه با حرف اضافه‌ی " علی " آمده و بر مبنای عربی فصیح " قوام" با "علی "،" سرپرستی" معنا می‌دهد که همانطور که گفته شد شرایط این سرپرستی باید در مرد نیز وجود داشته باشد.
وی در ادامه سخنان خود گفت که ادبیات قانون مدنی کشور ما مردانه است.
.............پایان پیام/ 218