به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ آیت الله العظمی جوادی آملی در ادامه سلسله مباحث درس اخلاق که در محل نمازخانه بنیاد بین المللی علوم وحیانی برگزار شد به تشریح نامه 53 نهج البلاغه که نامه معروف حضرت امیر به مالک اشتر هنگام اعزام به مصر است، پرداختند.
ایشان با اشاره به توصیه های امیرالمومنین به مالک اشتر در انتخاب مسئولین شایسته برای مناسب مختلف گفتند: امیرالمومنین در این نامه فرمود کارمندان و کارگزارانی که می‌خواهید انتخاب بکنید از خانواده‌های اصیل باشند نه اشراف؛ یعنی از خانواده‌های اصیل و دینی و متدیّن باشند، وقتی از افراد اصیل کارمند و کارگزار انتخاب کردید که مؤمن به نظام، مؤمن به بیت‌المال، مؤمن به حقوق فرد و جامعه باشند، نسبت به اینها افرادی را عیون خودت قرار بده که کارهای اینها را دقیقاً زیر نظر داشته باشند و به تو گزارش بدهند.
این مرجع تقلید از دیگر نکات این نامه را تاکید حضرت امیر (ع) بر آبادانی ، تولید، کار و اشتغال دانسته، ادامه دادند: مطلب دیگر در نامه حضرت آن است که نیازهای مملکت را با مالیات باید تأمین کرد، یعنی بخش‌های مالیاتی باید تأمین بشود، لکن کوشش تو در مالیات گرفتن کمتر از کوشش شما در آباد کردن و تولید کار و اشتغال باشد. اساس همّتت این باشد که اشتغال را، تولید را، تقویت کنی در سایه آن اشتغال و تولید از مردم مالیات بگیری.
استاد برجسته حوزه علمیه قم این بیان نورانی حضرت امیر(سلام الله علیه) را متکی بر اصل قرآنیِ آباد کردن زمین توسط انسان دانسته و ادامه دادند: ذات اقدس الهی فرموده، خدا شما را به زمین آورده است و همه امکانات را برای شما فراهم کرد و از شما طلب کرده که زمین را آباد کنید، همه امکانات را در اختیار شما قرار داد هوش و خرد و عقل‌محوری را به شما مرحمت کرد، حتماً از شما خواست که زمین را آباد کنید که به بیگانه نیازمند نباشید تا در کمال عزت و حکمت به سر ببرید که نه زیر سلطه کسی باشید نه کسی را زیر سلطه خود بگیرید.
آیت الله جوادی آملی ادامه دادند: خدا به جِدّ از شما می‌خواهد که زمین را آباد کنید. اگر کسی اهل فهم و درایت و عقل بود یقیناً زمین خود را آباد می‌کند و به بیگانه نیازمند نیست.
ایشان با اشاره به تقدس کار از منظر اسلام گفتند: از وجود مبارک رسول گرامی نقل شده است که حضرت دست کارگر را بوسید، اما آن نکته فقهی نباید فراموشمان بشود که مزدوری در اسلام نهی شده، برخی‌ها این نهی را بر تنزیه حمل کردند. کار، چیز خوبی است اما هر کسی باید برای خودش کار بکند نه مزدور دیگری باشد. هرگز اسلام نمی‌خواهد انسان را با مزدوری تأمین کند و با کار می‌خواهد تأمین کند؛ یک کارگر وقتی برای خودش کار می‌کند سرفراز به منزل می‌رود اما مزدور کسی است که تمام مساعی خودش را به کارفرما تقدیم می‌کند.
این مرجع تقلید با ذکر اینکه کار، اشتغال، تولید و استقلال در کار مطلوب است، افزودند: اینها را وجود مبارک حضرت امیر به مالک توصیه فرمود که سرزمینت را با تولید اداره کن، با اشتغال و کار اداره کن، اصرار نداشته باش که مالیات بگیری، اصرار داشته باش که کار ایجاد کنی، تولید تکثیر بشود، آن‌گاه مالیات بگیری.
آیت‌الله جوادی آملی در ادامه شرح نامه حضرت امیر به مالک اشتر اظهار کردند: مالک! مواظب باش در آباد شدن و آباد کردن سرزمینت هرگز غفلت نکنی، صاحبان حِرَف را شناسایی کن، کارهای آنها را به آنها مرحمت بکن که اینها بتوانند برای خودشان کار کنند و با کرامت زندگی کنند. خدای سبحان بنا بر این نگذاشت که نظام، جامعه را اطعام بکند بلکه باید جامعه را اکرام بکند.
این مرجع تقلید با بیان اینکه حفظ کرامت انسانی از اهداف نظام اسلامی است، گفتند: سیر کردن شکم، هدف نظام نیست بلکه حفظ کرامت انسانی، هدف نظام است. اساس بر این نیست که کسی مزدور دیگری بشود، این مزدوری باعث می‌شود انسان آن کرامت خودش را از دست می‌دهد، اصرار وجود مبارک حضرت امیر در این نامه این است که تولید را، حفظ منافع مردم را در سایه کرامت اینها حفظ بکن، عواقب امور اینها را هم کاملاً بررسی بکن و اگر کسی ـ خدای ناکرده ـ از کارمندان تو خلاف کردند، مالی را رشوه گرفتند، و مانند آن بدون تسامح و تساهل اینها را به محکمه عدل ببر، این هم امنیت تأمین است هم آن رعب و هراسی در کار نیست و مردم با کرامت زندگی می‌کنند.
................پایان پیام/ 218