به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ پس از ازبکستان، قزاقستان نیز به اذعان کارشناسان در تلاش برای توسعه همکاری‌های نظامی-فنی با کشورهای اعضای پیمان ناتو است.
بنا به گفته منابع رسمی، در میان کشورهای آتلانتیک شمالی، آمریکا، فرانسه، اسپانیا و ترکیه را از جمله شرکای آستانه در همکاری‌های فنی-نظامی دانسته ضمن این که لهستان و ایتالیا را نیز 2 کشور دیگر در حال تماس برای ایجاد روابط و چنین همکاری‌‌هایی عنوان می‌کنند.
این منابع فروش اسلحه با مجوز، مونتاژ سلاح و آموزش پرسنل نظامی قزاق در بخش‌های مختلف را از تعامل انجام شده با این کشورها می‌دانند.
در ژانویه سال 2013 شرکت نظامی اسپانیایی "ایرباس" دو هواپیمای تاکتیکی نظامی ترابری C-295 برای حمل‌ونقل سربازان و محموله گشتی به قزاقستان تحویل داد.
به گفته مقامات نظامی قزاق، از این هواپیماها برای انتقال محموله‌های اختصاصی نیروی دریایی، انجام گشت‌های شناسایی و فرود نیز استفاده می‌شود.
انتشار این خبر در رسانه‌های قزاقستان درحالی بود که پایگاه‌ها با استناد به گفته‌های مقامات نظامی این کشور اعلام کردند که وزارت دفاع بر اساس توافقات دوجانبه چند وسیله نقلیه زرهی از شرکت ترکیه‌ای «Otokar» نیز خریداری کرده است.
به گفته این منابع، هم‌اکنون ساختار نیروهای دریایی قزاقستان متشکل از قایق‌های گشت‌زنی "ترک"، 3 قایق دفاعی آمریکایی «Defender» و یک قایق آلمانی نوع 369 است.
بنابراین گزارش، در قزاقستان در سال 2011 با همراهی فرانسه و با سرمایه‌گذاری مشترک، کارگاهی برای تولید هلیکوپتر چند‌منظوره اروپایی نوع «EU-145» با ظرفیت تولید 10 فروند در سال راه‌اندازی شد.
گفته می‌شود این کارگاه در آینده نزدیک باید 45 فروند از این دستگاه (هلیکوپتر) به وزارت دفاع قزاقستان تحویل دهد و در چشم‌انداز بلندمدت این شرکت خود را برای سازماندهی یک واحد بزرگ مونتاژ هلیکوپترهای سبک تهاجمی نور «EC-645T2» آماده می‌کند.
در همین حال، قزاقستان در همکاری با ترکیه در آوریل سال 2012 و با سرمایه گذاری مشترک، شرکت تولید دستگاه‌های نوری، رادیویی و سیستم‌های ارتباطی نظامی را راه‌اندازی و برنامه‌ای برای افتتاح کارگاه مونتاژ خودروهای زرهی "کبرا" تدوین کرده است.
بنا به گفته منابع رسمی، مقامات نظامی آستانه و «آنکارا» همزمان با این اقدام در آوریل 2012، موافقت‌نامه‌ای را در زمینه ایجاد یک کارخانه کشتی‌سازی نظامی از سوی شرکت ترکی «Yonca Onuko» در منطقه "مانگیستائو" قزاقستان نیز به تصویب رساندند.
چنین تلاشی برای تقویت همکاری نظامی ـ فنی قزاقستان و کشورهای غربی عضو ناتو از جمله ترکیه در حالی انجام می‌گیرد که به موازات این مسئله، تأمین‌کنندگان غربی اسلحه مشغول آماده‌سازی پرسنل نظامی و فنی قزاقستان هستند.
این نکته نیز حقیقت دارد که در بسیاری از موارد این همکاری قزاقستان با کشورهای غربی در زمینه تکمیل واحدهای نظامی خود با تجهیزات فنی کشورهای عضو ناتو، زمینه رقابت مستقیم با تجهیزات روسی را که تاکنون تمامی کشورهای آسیای مرکزی به آن مجهز بودند، ایجاد می‌کند.
به عنوان مثال، در اواخر سال 2012 و اوایل سال 2013 در قزاقستان همراه با پروازهای آزمایشی پهپادهای ساخت روسیه و بلاروس همتایان آنان از لهستان «Fly Eye» و اسرائیل «Skylark» نیز تست شده است.
اما کارشناسان بر این باورند که صرف‌نظر از اجرای برنامه‌های مشترک قزاقستان و ناتو همکاری نظامی فنی با کشورهای عضو ناتو در حال حاضر سیستماتیک نیست و از سطح روابط نظامی با روسیه که سابقه طولانی داشته و در سال‌های بسیاری تکمیل شده، از نگاه کیفی تفاوت دارد.
مسکو همچنان شریک استراتژیک قزاقستان در بخش نظامی با وجود تلاش برای تقویت روابط با غرب و ناتو، قزاقستان هنوز هم روسیه را در همه ابعاد از جمله در زمینه همکاری‌های نظامی-فنی شریک استراتژیک خود می‌دانند.
این درحالی است که قزاق‌ها باز هم با در نظرداشتن این ضرب‌المثل روسی که می‌گوید: یک دوست قدیمی بهتر از 2 دوست جدید است، عمل می‌کنند.
نگاهی به آمار رسمی در این زمینه:
بنابر آمار رسمی، واردات تجهیزات نظامی به قزاقستان در مدت سال‌های 2004-2007 از روسیه به ارزش 141 میلیون دلار بود که 63.7 درصد از کل واردات محموله‌های نظامی به این کشور را تشکیل می‌داد.
در مقام دوم جدول واردات این نوع تجهیزات از آمریکا بوده که میزان 46 میلیون دلار یا 20.8 درصد واردات نظامی به این کشور را تأمین کرده است.
بنابر این گزارش بلاروس با صادرات تجهیزات 18 میلیون دلاری (یا 8.1 درصد از تجهیزات نظامی وارد شده) در ردیف سوم قرار گرفته است.
براساس آمار سال‌های 2008-2011 نیز روسیه با صادرات تجهیزات در حجم 382 میلیون دلار (60.4٪) موقعیت غالب در بازار قزاقستان را حفظ کرده و همچنین بلاروس با صادرات 58 میلیون دلاری در ردیف سوم بوده است.
اما در این مرحله رژیم صهیونیستی با انتقال تجهیزات نظامی-فنی در حجم 82 میلیون دلار به نهادهای نظامی قزاقستان به مقام دوم جدول واردات به این کشور راه یافت.
پیش‌بینی شده است که بین سال‌های 2012 و 2015 روسیه موفق به حفظ موقعیت خود خواهد شد و در حجم 258 میلیون دلار در صدر جدول واردات تجهیزات نظامی به قزاقستان باقی می‌ماند.
فرانسه با صادرات فراورده‌های نظامی در حجم 256 میلیون دلار به این کشور آسیای مرکزی (33.5 درصد) در ردیف دوم و کره جنوبی که در این اواخر خیلی فعالانه وارد همکاری نظامی با آستانه شده و اسنادی را نیز در جهت صادرات تجهیزات به مبلغ 100 میلیون دلار تدوین کرده است، در مقام سوم خواهد بود.
کارشناسان بر این باورند که صرف‌نظر از هر تحولی، تولیدات نظامی روسیه برای قزاقستان هنوز تعدادی از مزایای خود را حفظ کرده که برتری در زمینه کار فنی و تاکتیکی تجهیزات و مهمات جنگی از آن جمله است.
تجهیزات روسی به طور گسترده در اختیار ارتش قزاق بوده ضمن این که قیمت‌های خرید ترجیحی در درون سازمان پیمان امنیت جمعی مسئله‌ایست که این کشور و همچنین سایر کشورهای منطقه را مشتری روسیه نگاه داشته است.
براساس موافقت‌نامه‌های اخیر قزاقستان و روسیه در زمینه همکاری‌های نظامی، 9 طرح برای سال‌های 2013-2015 انتخاب شده که در این میان طرح ایجاد ظرفیت بازسازی و تعمیر موتور هواپیماهای نظامی براساس شرکت مهندسی "اورالسک" در غرب قزاقستان و ساخت مرکز فنی حمل‌ونقل هوایی در آستانه از جمله این پیشنهادهاست.
«بختیار سعیداف» کارشناس مسائل نظامی منطقه بر این نظر است که تدوین این قراردادها با روسیه برای قزاستان بسیار مهم بوده و پاسخگوی نیازهای این کشور می‌باشد.
این کارشناس افزود: براساس برآوردهای متخصصان بین‌المللی، شرایط فنی نیروهای مسلح جمهوری قزاقستان در حال حاضر پاسخگوی همه نیازهای مدرن در زمینه دفاع و امنیت کشور نیست و به این دلیل آستانه با توسعه همکاری با کشورهای دیگر، در تلاش برای رهایی از چنین وضعیتی می‌باشد.
وی تصریح کرد: علیرغم روند نوسازی در حال انجام با استفاده از تحولات روسیه، تولید بلاروس و همچنین برنامه‌های مشترک با اسرائیل، کره جنوبی و غیره، منابع تجهیزات نظامی باقی‌مانده از دوران اتحاد شوروی سابق که عمدتا نیروهای مسلح قزاقستان تا به حال به آنها مجهز بوده، این تجهیزات به حال ورشکستگی رسیده و در صورت عدم تدوین برنامه تکمیلی، این کشور در آینده با نیاز بیشتری مواجه خواهد شد.
سعیداف معتقد است: در چنین وضعیتی با این وجود آن که در مقیاس بزرگ نوسازی فنی ارتش قزاقستان در مدل غربی فعلا بعید است و نمی‌تواند جایگزین کافی برای روسیه شود، اما این برنامه بخشی از خط‌مشی کلی "آکورد" است که به منظور تحقق یک سیاست خارجی چندجانبه انجام می‌شود.
...................پایان پیام/ 226