به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ كاربرد سلاحهای شیمیایی در سوریه به یكی از مهمترین مسائل جامعه جهانی تبدیل شده است. آمریكا استفاده از سلاحهای شیمیائی را "خط قرمز" دانسته و موضع اخیر و قاطع جان كری احتمال درگیر شدن آمریكا در این مساله را افزایش داده و فضای سیاسی واشنگتن حاكی از این است كه كاخ سفید در حال بررسی جدی گزینه نظامی است. اما اینكه گزینه نظامی چه نتیجه‌ای خواهد داشت، مهمترین موضوعی است كه تصمیم گیرندگان در كاخ سفید باید به آن بیاندیشند.
نكته اول: اینكه هیئت سازمان ملل ممكن است اسنفاده ازسلاح شیمیایی راتائید كند اما قادر نباشد كه بكارگیرنده را تعیین كند كه آیا شورشیان سوریه و یا دولت سوریه بوده‌اند. حتی اگر هیئت سازمان ملل دولت سوریه را مسئول بكارگیری سلاحهای شیمیائی تعین كند، این نتیجه گیری از سوی بخشی از جامعه جهانی مورد تردید خواهد بود و لذا قطعا اجماع جهانی وجود ندارد.
نكته دوم: به فرض محال اگر اجماع جهانی در مورد بكارگیری سلاحهای شیمیائی در سوریه هم به وجود آید، مسئولیت تصمیم گیری درمورد نحوه برخورد با این مسئله به عهده سازمان ملل است و نه واشینگتن. تصمیم گیری یك جانبه از سوی واشینگتن، مشروعیت شورای امنیت سازمان ملل به عنوان تنها مرجع قانونی تصمیم گیری در مورد مسائل مربوط به صلح و امنیت جهان را زیر سئوال خواهد برد.
نكته سوم: امروز مناقشه‌ای در مورد این حقیقت وجود ندارد كه آمریكا صدام حسین را در بكارگیری سلاحهای شیمیایی علیه ایران مورد حمایت قرار داده است. گزارش اخیر مجله فارین پالیسی و اسناد كنگره آمریكا حاكی است كه آمریكا قویا صدام را در بكارگیری سلاح شیمیائی علیه نظامیان و غیر نظامیان ایران در جنگ 8 ساله حمایت نموده است و لذا واشینگتن از وجاهت و جایگاه مناسب برای قضاوت و ایفای نقش پلیس جهانی در مورد بكارگیری سلاحهای شیمیائی برخوردار نیست و خود هنوز در جایگاه یك متهم قرار دارد زیرا حدود 100 هزار ایرانی در جریان حملات شیمیائی صدام به ایران كشته و یا مجروح شده‌اند.
نكته چهارم: تهران و مسكو حمله نظامی به سوریه را خط قرمز می‌دانند و بعید است كه در مقابل اقدام نظامی آمریكا، دست روی دست بگذارند و لذا هرگونه حمله نظامی به سوریه می‌تواند آثاری فراگیر در سطح منطقه و فراتر از منطقه داشته باشد.البته اگر ایران و روسیه قانع شوند كه دولت اسد از سلاح شیمیایی استفاده كرده، موضع متفاوتی خواهند داشت زیرا تهران با هر گونه استفاده از سلاحهای كشتار جمعی قویا مخالف است.
نكته پنجم: بعید است آمریكا علاقه و یا توان درگیرشدن در یك جنگ تمام عیار جدید در خاور میانه را داشته باشد و لذا احتمال قویتر این است كه در صورت حمله نظامی، این یك حمله مقطعی و كوتاه خواهد بود. حمله‌ای كه منجر به سقوط دولت اسد نخواهد شد و احساسات ملی سوری‌ها در حمایت از اسد و مخالفت با تجاوز خارجی تقویت خواهد شد.
نكته ششم: اسلامگرایان در منطقه خاور میانه از كنار تجاوز آمریكا به خاك یك كشور اسلامی نخواهد گذشت. آمریكا قبلا دو كشور اسلامی افغانستان و عراق را مورد حمله نظامی قرار داده و با صدها هزار میلیارد دلار خسارت و هزاران كشته و زخمی عقب نشینی نموده است، ضمن اینكه احساسات ضد آمریكائی و ضد اسرائیلی در خاورمیانه را تقویت نموده است.
نكته هفتم: خاور میانه در بی‌ثبات‌ترین وضعیت تاریخ خود به سر می‌برد. لبنان، عراق، سوریه، مصر و یمن در وضعیت بحران خطرناك هستند. تركیه كه لنگرگاه غرب در خاور میانه محسوب می‌شد، موقعیت منطقه‌ای خود را از دست داده و با اكثر همسایگان خود در "وضعیت تنش" بسر می‌برد ضمن اینكه در مورد مصر هم با دولت فعلی مصر، آمریكا و اسرائیل دچار تنش شده است. و لذا آمریكا و غرب بدون لنگرگاه در منطقه خاور میانه هستند.
نكته هشتم: انتخابات اخیر در ایران و پیروزی جناح اعتدال، تنها نشانه امیدواركننده از ثبات و دموكراسی در تحولات اخیر خاور میانه می‌باشد. "جفری فلتمن" معاون آمریكایی سازمان ملل به تهران سفر نموده و با ظریف وزیر خارجه ایران دیدار و مسئله سوریه را مورد تبادل نظر قرار داده است. تهران در گفتگو‌ها برای فلتمن روشن ساخته كه آماده است برای حل بحران سوریه از طریق مسالمت آمیز همكاری جدی داشته باشد. در عین حال سلطان عمان هم با پیام مثبت از سوی كاخ سفید عازم تهران شده است و لذا شرایط برای یك تعامل سازنده بین تهران و واشینگتن از هرزمان دیگر آماده‌تر است.
همكاری دو كشور در 1380 در مورد افغانستان كه منجر به سقوط طالبان و القاعده شد، الگویی است برای تعامل جدید. این تعامل صرفا محدود به سوریه نباید باشد. خاور میانه نیازمند "مدیریت" است و لذا "مدیریت بحران در خاور میانه" كه شامل سایر بحرانهاست، راهی صحیح برای این تعامل خواهد بود. این تعامل باید در چارچوب شورای امنیت سازمان ملل صورت گیرد.ایران و آمریكا می‌توانند در چارچوب برنامه‌ای جدید از سوی شورای امنیت، یك تعامل هدفمند و سازنده برای نجات خاور میانه از سقوط به ورطه جنگ قومی و جنگ داخلی، داشته باشند. بدون شك مسكو و پكن و اروپا و كشورهای قدرتمند خاور میانه باید در این تعامل نقش و حضور جدی داشته باشند. این مسیر تسهیل‌كننده بحران هسته‌ای ایران بوده و درب جدیدی برای كاهش مخاصمات 34 ساله ایران و آمریكا خواهد بود.
سید حسین موسویان
...............پایان پیام/ 218