موسوی نژاد: ناصر اطروش با اخلاق حسنه خود طبرستان را شیعه کرد

به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ مسؤول کمیته علمی "همایش بین المللی ناصر کبیر (اطروش)" در گفت و گو با خبرگزاری ابنا در مورد اهمیت برگزاری این همایش گفت: پژوهش در مورد شخصیت هایی که به تاریخ اسلام و تشیع مربوط می شوند و تاثیر گذار بودند، بویژه آنان که در جغرافیایی که ما در آن زندگی می کنیم یعنی در ایران فعال بوده اند، یکی از وظایف دینی، ملی، مذهبی و اسلامی ماست.

«دکتر سید علی موسوی نژاد» افزود: متأسفانه در گذشته به شخصیت های غیر دینی و غیر مذهبی تاریخی بیشتر توجه شده تا به شخصیت های دینی و مذهبی؛ زیرا علم تاریخ به شکل مدرن آن به شکل سکولار مطرح شده و معطوف به قدرت بوده است. بنابراین معمولاً کتابها و نگاه تاریخی ما دوره‏های متأخر مربوط به پادشاهان و قدرتمندان است و کسانی که تاثیرگذاری دینی و مذهبی داشته اند ،کمتر مورد توجه قرار گرفته اند.

وی با اشاره به اینکه توجه به گذشته می تواند ما را به یک نوع همگرایی و روحیه تحمل برساند، اظهار داشت: ما با شخصیت «ناصر کبیر» یا «ناصرالحق حسن بن علی بن حسن بن علی بن عُمر بن زین العابدین(ع)» در نیمه دوم قرن سوم مواجه هستیم که بعد از مهاجرت از حجاز به عراق و از عراق به شمال ایران عمر خود را صرف مجاهدت علمی و عملی در سرزمین های شمالی ایران کرد و در مقطعی که علویان فعال بودند و از حکومت های ظلم و جور زمانه خود و به صورت خاص بنی العباس خلع ید کرده بودند، توانست یک مُدل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اسلامی و شیعی را به نمایش بگذارد.

مسؤول کمیته علمی همایش ناصر کبیر در مورد علت مهاجرت ناصر کبیر (اطروش) از عراق به طبرستان گفت: وی شنیده بود که در شمال ایران زمینه ای وجود دارد که می تواند فعالیت علمی ـ سیاسی کند. ما گزارشی نداریم که ناصر کبیر برای کسب قدرت یا منصب تلاشی کرده باشد؛ بالعکس گزارشی داریم که وی حوزه علمیه تشکیل داده و به تدریس و نقل حدیث مشغول بوده است.

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: ناصر کبیر به قدرت و سیاست نگاه داشته؛ ولی نمی توان وی را قدرت طلب دانست؛ یکی از شواهد این ادعا این است که زمانی که وی توانست کل طبرستان، گیلان و دیلم را تحت تصرف حکومت خود بیاورد و همه حکام محلی از او اطاعت کردند، از قدرت کناره گرفت و گفت من بروم و به کار علمی خود بپردازم و یکی از سرداران علوی خود از حسنی ها به نام «حسن بن قاسم» را به عنوان حاکم تعیین کرد. وی حتی پسر خود را جانشین خویش قرار نداد و رفت در مکتب خود مبانی دینی خود را تدریس کرد.

موسوی نژاد در مورد ویژگی های ناصر کبیر اظهار کرد: برخلاف زیدی های یمن و عراق که فاصله شان از میراث علمی ائمه(ع) بیشتر است و به همین میزان در فقه و کلام از امامیه بیشتر فاصله می گیرند، یکی از ویژگی های ناصر الحق ـ حتی اگر بپذیریم زیدی مذهب بوده ـ این است که او به روایات امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و میراث شیعی ائمه اطهار(ع) کاملاً آشنا بوده و از آنها در کتابهایش استفاده می کرده است.

استاد دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: وقتی که ناصر کبیر در زمان حکومت «حسن بن زید» و «محمد بن زید» به شمال ایران آمد، همه طبرستان مسلمان نبودند بلکه زردشتیان و پیروان دیگر ادیان نیز حضور داشتند؛ اما ناصر با اخلاق حسنه، مردم منطقه را به اسلام دعوت کرد؛ ما چیزی بالاتر از این نداریم که «محمد بن جریر طبری» صاحب کتاب «تاریخ الامم و الملوک» که خود آملی الاصل و سُنی نسبتا متعصبی است می نویسد: "مردم منطقه هیچ حکومتی را همچون حکومت ناصر و عدل و پایداری بر حق و حقیقت ندیدند"؛ همین حرف را ابن اثیر در کتاب «الکامل فی التاریخ» تکرار کرده است و تعریف و تمجید او را، مورخان اهل سنت آورده اند؛ حکومت ناصر به حکومت عدل، مدارا و تسامح معروف بوده است.

مسئول کمیته علمی همایش در مورد علت مهاجرت زیدیه به کوهستان ها و مناطق صعب العبور خاطر نشان کرد: در تفکر زیدیه، اندیشه امر به معروف و نهی از منکر برجسته بوده است؛ به این معنا که یک انسان متعهد نسبت به ارزش ها و ضد ارزش ها در جامعه خود نباید بی تفاوت باشد. عمده جریانهای عقل گرا و اصیل اسلامی این واکنش ها را داشتند و زیدی ها در این قسمت جدی تر بودند و به دنبال تغییر وضعیت جوامع تحت ظلم بودند؛ در مرحله ای این حرف مطرح شد که "ما که نمی توانیم این جامعه را تغییر دهیم باید از این جامعه ظلم و جور مهاجرت کنیم"؛ به نظر من، این یکی از دلایلی بود که زیدیه بعد از یک مقطعی که مقاومت کردند، خونها دادند و قیام ها کردند خود را به حواشی جغرافیای جهان اسلام رساندند؛ به یمن، به مغرب دور، به مراکش، یا به آن سوی کوهستان های البرز. یک دلیل آن شاید این باشد که از تغییر دادن مرکزیت جهان اسلام که در آن ضد ارزشهای زیادی دیده می شد، نا امید شدند.

وی افزود: دلیل دومی که می توان گفت و روشن تر است این است که آنها دنبال این بودند که مُدلی از قدرت را به خاطر اعتقاداتشان به دست بگیرند و جامعه ای را پدید بیاورند که در راس آن جامعه از خاندان پیامبر(ص) باشند چون اعتقاد آنها این بود که باید نسل پیامبر(ص) حکومت کند و سعی کردند این مدل را در حواشی اجرا کنند و این کار را در مناطقی انجام دادند که دسترسی به آنها آسان نباشد و در برابر قدرت دستگاه خلافت عباسی و دشمنانشان قابل دفاع باشد.

این استاد دانشگاه در مورد اهمیت برگزاری همایش ناصر کبیر گفت: ناصر کبیر جد «سید رضی» و «سید مرتضی» است؛ او بانی اسلام مردم گیلان و دیلم است و حق اسلام و تشیع و حیات دینی بر گردن مردم بخش های وسیعی از شمال ایران دارد؛ حتی اگر مذهب او زیدی باشد باعث نمی شود که نسبت به او ذره ای کم اعتقاد باشیم؛ او مصداق "جاهد فی الله حق جهاده" است؛ او مصداق "اقام الصلاة" است؛ او مصداق "امر بمعروف و نهی عن المنکر" است؛ خیلی از مضامینی که در مورد بزرگان و شخصیت های دینی خودمان داریم در مورد او صدق می کند. او یکی از برجسته ترین امامزادگان و شخصیت های منتسب به خاندان اهل بیت(ع) است که بعد از ائمه معصومین(ع) مثل او زیاد نداریم.

وی در پایان گفت: ان شاءالله با برگزاری این همایش به تاریخ منطقه شمال ایران توجه شود تا مردم و جوانان ما با گذشته خود بیشتر آشنا شوند و بدانند که سابقه این سرزمین و کشور تلفیقی از توجه به دنیا، امور سیاسی، اجتماعی، دین و امور مذهبی بوده است و امروز هم می خواهیم این مُدل را با موفقیت بیشتر از گذشته ادامه دهیم.

شایان ذکر است "همایش بین المللی ناصر کبیر (اطروش)" به همت مجمع جهانی اهل بیت(ع) و با همکاری برخی نهادهای علمی فرهنگی روزهای اول و دوم بهمن در محمود اباد مازندران برگزار می گردد.

برای خواندن متن کامل مصاحبه با دکتر موسوی نژاد اینـجا را کلیک کنید.

............................پایان پیام/ 101 ـ 167

اخبار همایش بین المللی ناصر کبیر (حسن اطروش) :

خبر:

ـ اخبار همایش ناصر کبیر/ 1. فراخوان همایش بین المللی ناصر کبیر (اطروش) + پوستر

ـ اخبار همایش ناصر کبیر/ 3. آیت الله جوادی آملی: عرب‏ها نمی‏توانستند با شمشیر مازندران را بگیرند

ـ اخبار همایش ناصر کبیر/ 10. موسوی نژاد: ناصر اطروش با اخلاق حسنه خود طبرستان را شیعه کرد

ـ اخبار همایش ناصر کبیر/ 13. حضور یکصد مهمان خارجی در همایش بین‌المللی ناصر کبیر (اطروش)

ـ اخبار همایش ناصر کبیر/ 14. فرماندار آمل: امکانات شهر در خدمت همایش ناصر اطروش خواهد بود

عکس و گزارش تصویری:

ـ اخبار همایش ناصر کبیر/ 2. گزارش تصویری از دیدار اعضای کمیته علمی همایش با آیت الله جوادی آملی

ـ اخبار همایش ناصر کبیر/ 11. تصاویر بقعه متبرکه ناصر اطروش (یا ناصر الحق) در شهر آمل