به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور اظهار داشت: به خاطر بالا رفتن امید به زندگی و این که افراد شانس بیشتری برای زندگی دارند و گزارهای جمعیتی که نشان می دهد در کشورهای در حال توسعه از یک ساختار جوان، در طی 100 سال به یک ساختار کاملا سالمند تبدیل می شود این یک بعد طبیعی (از نظر توسعه) است.
«علی اکبر محزون» در ادامه با اشاره به روند سالمندی در کشور تاکید کرد: اما در کشور ما حالت خاصی است که کمی بین محققین و جامعه شناسان دنیا زبانزد شده یعنی روند کاهش جمعیت در ایران به عنوان موضوع ویژه ای مورد توجه قرار گرفته است.
وی افزود: سرعت کاهش باروری در کشور ما و سرعت افزایش سالمندی به مراتب سریعتر از متوسط های جهانی و کشورهای دیگر بوده که این مساله برای ایران نگران کننده است. حتی آمارهای رسمی سازمان ملل بر اساس اطلاعات داخلی و نتایج کارشناسی، کارشناسان سازمان ملل مبین این مساله است.
محزون در پاسخ به این سوال که "آیا پیرشدن جمعیت برای جامعه ما چالش زاست؟" گفت: پدیده سالمندی به نوعی برگشت ناپذیراست یعنی اگر جامعه در فاز سالمندی قرار بگیرد٬ اولین تجربه سالمند شدن جمعیت در طول تاریخ اتفاق میافتد.
مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور با بیان اینکه "پدیده سالمندی برگشت ناپذیر است چراکه کشورها آمادگی لازم را برای جبران آن نداشته و ندارند" اظهار داشت: چه بسا هزینه هایی همچون هزینه نگهداری، سلامت، بهداشت، امنیت و ... بر جمعیت سالمند مترتب میشود و این بدین معناست که این موضوع به مراتب قابل مقایسه با هزینه هایی که یک جمعیت جوان دارد نیست، پس ابعاد مساله واقعا جدی می باشد.
وی افزود: گزارشی تحت عنوان "سازمان همکاری اقتصادی و توسعه" (OECD) نشان می دهد که در دهه 1970 اروپا و غرب با این مشکل روبرو شدند و در ابتدا به سیاست های تشویقی رو آوردند که در این دام نیفتند اما همچنان با این مشکل روبرو شدند و ریشه مساله را دغدغه خانواده ها در مساله اقتصادی دانستند.
محزون با بیان اینکه "کشورهای مذکور به دنبال تامین اقتصاد و هزینه نگهداری فرزند و هزینه بچه دار شدن؛ پاداش ها، تشویق ها و حمایت ها را دنبال کردند" تصریح کرد: اما با بحران جدید در دهه اخیر به عنوان بحران خانواده روبرو شدند که در جمعیت شناسی تحت عنوان "گذار دوم جمعیت شناسی" یاد می شود. با بالا رفتن نرخ طلاق٬ روابط خارج زوج و مسائل دیگر به کاهش رشد جمعیت دامن زد و در حال حاضر اروپا به عنوان قاره پیر در دنیا مطرح است و با مشکل سالمندی دست و پنجه نرم می کند.
مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور پیرامون "چگونگی برخورد با این مشکل" افزودند: در اروپا، زمانی سیاست های تشویقی را اجرا کرده و به نتایجی رسیدند و الان با مهاجرت پذیری به مقابله با این مشکل می پردازند.
وی در پاسخ به این سوال که "آیا برای کشور ما این شرایط فراهم است" گفت: می بایست به مهاجرت پذیری فکر کنیم. بارها گفته شده که مهاجر تنها خودش و چمدانش وارد یک کشور نمی شود بلکه فرهنگش، رسمش و آدابش را نیز با خود همراه دارد و گاهاً آن را بر فرهنگ و رسوم کشور مقصد غالب می کند. این مساله حقیقتا جای بررسی داشته و دقت نظر بیشتری را می طلبد.
محزون در ادامه تاکید کرد: راه حلی که دنیا برای این مشکل در نظر دارد این است که با پیشگیری از کاهش شدید باروری ـ که شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در این زمینه مصوبه ای دارد ـ جلوگیری شود تا از روند سریع جمعیت سالمند بکاهد.
مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور با تاکید بر اینکه "مشکلات زندگی و طلاق نیز سهم عمده ای در ایجاد و تشدید این مشکل دارد" اظهار داشت: زندگی که با استحکام خوبی شروع نشده ـ چه بر اثر عدم شناخت صحیح و چه عدم مدیریت صحیح درون خانواده ـ 14 درصد مربوط به سال اول زندگی است و 50 درصد مربوط به 5 سال اول زندگی است که طلاق در سالهای اولیه زندگی و چه بسا قبل از تشکیل زندگی مشترک ایجاد می شود.
وی افزود: این عوامل دقیقاً و مستقیماً در بحث تحولات جمعیتی تاثیر گذار است. اما فرآیند توسعه که گذار خود را طی می کند ـ یعنی از جمعیت جوان به جمعیت سالمند ـ و تغییرات سبک زندگی که منجر به تغییرات در سن ازدواج، فرزند آوری و تعداد فرزندان می شود موضوع را تشدید می کند.
محزون همچنین در مورد تغییر جمعیت در شهرها و روستاها اذعان داشت: قبلا باروری در روستاها بیشتر از شهرها بوده و الان فرآیند معکوس شده است چون جوانان روستایی به شهرها مهاجرت کرده و سالمندان در روستا میمانند که ساختار جمعیتی روستاها تعادلش به هم خورده و باعث کاهش باروری در روستاها و در شهرهاست.
مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور پیرامون راهکارهای اجرائی در این رابطه نیز گفت: اولین گامی که کشور در این زمینه برداشته است این بوده که در سیاست های خود تجدید نظر کرده و باعث شده تا رویکرد جامعه به این مساله عوض شود و این موضوع با تاکید مقام معظم رهبری اتفاق افتاد.
وی خاطرنشان کرد: برای برنامه ریزی و اجرا باید ابتدا تجربه موفق و ناموفق کشورهای دیگر تحلیل شود و نگرش ها و دیدگاه های ارزشی خانواده ها تغییر یابد. همانطور که حضرت آقا فرمودند، فرهنگ در اولویت قرار دارد.
محزون با تاکید بر اینکه "اقتصاد، عامل مهمی قلمداد می شود" اظهار داشت: اما شواهد نشان می دهد که اگر وضعیت اقتصادی هم درست شود باز خانواده ها تمایلی به فرزند آوری ندارند پس بحث اقتصادی قطعا در اولویت اول نیست.
مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات جمعیتی سازمان ثبت احوال کشور در این زمبنه خاطرناشن کرد: بحث فرهنگی و نگاه ارزشی به فرزند باید تغییر کند و الحمدلله ما در کشور اسلامی زندگی می کنیم که اسلام و دین ما توصیه فراوانی در بحث فوائد فرزندآوری و ارزش های فرزندآوری داشته و آنچه به دنیا و آخرت و جمعیت و جامعه بر می گردد در زمینه فرزند آوری و بنیان خانواده است.
وی در پایان تصریح کرد: علاوه برکار فرهنگی در خانواده، حمایت دولت ها و مسئولین هم باید مورد توجه قرار بگیرد یعنی خانواده در سطح خرد و دولت در سطح کلان با حمایت های خود ان شاء الله در رفع مشکل ثمر بخش باشند.
....................پایان پیام/ 226