به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ 20 سال از ۷ آوریل ۱۹۹۴ گذشته است؛ از زمانی که در شبانگاهش قتل عام سازمانیافته قبایل توتسی در کشور آفریقایی رواندا آغاز شد؛ آغازی که سه ماه به طول انجامید و نزدیک به یک میلیون نفر را به کام مرگ کشید.
واقعه چنان هولناک بود که هنوز نیز وقتی که سالروز آن فرا میرسد جهان از خاطرهاش به لرزه میافتد. روز دوشنبه (۷ آوریل/ ۱۸ فروردین) مهمانانی بسیار از کشورهای مختلف دعوت شدهاند تا با آمدن به شهر کیگالی در رواندا طی مراسمی یاد قربانیان ۲۰ سال پیش را زنده کرده و پاس دارند.
کشور رواندا خود پیشگام زنده نگه داشتن یاد قربانیان آن روزها شده است. هر کدام از سفارتخانههای رواندا در کشورهای خارجی طی ماههای گذشته برای این منظور مراسم یادبود بر پا کردهاند.
در آلمان این مراسم در ماه ژانویه بر پا شد و در سخنرانیهایی که در این زمینه برگزار شد بارها از سوریه و جمهوری آفریقای مرکزی نام برده شد؛ دو کشوری که درست مثل رواندای آن زمان صحنه خشونت شده اما جامعه بینالمللی باز هم درمانده و عاجز به این خشونتها مینگرد. ظاهرا درسهایی که باید از پاکسازی قومی رواندا گرفته میشد، فرا گرفته شده اما به نظر میرسد که بهکار بستن آنها فراتر از توان و قدرت سیاست کنونی جهان است.
آغاز نسلکشی
روز ششم آوریل ۱۹۹۴ موشکی در نزدیکی فرودگاه کیگالی، پایتخت رواندا، به هواپیمای «جونوال هابیاریمانا» رئیس جمهوری این کشور اصابت کرد. در پی این حمله او که از قوم هوتو بود، به همراه «سییرین نتاریامیرا» رئیس جمهوری بروندی، و هشت سرنشین دیگر این هواپیما کشته شدند. روز پس از این حادثه نسلکشی در رواندا آغاز شد که به کشته شدن دستکم ۸۰۰ هزار نفر منجر شد.
هوتوهای تندرو این حمله موشکی را به مخالفان قوم توتسی نسبت دادند و حملات گسترده خود را علیه اقلیت قومی توتسی و هوتوهای میانهرو آغاز کردند. کشتار مخالفان برنامه ریزی شده انجام شد. در مرکز توجه آنها ابتدا فعالان حقوق بشر، ژورنالیستها و سیاستمداران مخالف بودند.
در حالی که همهروزه هزاران نفر در کیگالی و روستاهای رواندا به قتل میرسیدند، نیروهای ویژه بلژیک و فرانسه به سرعت حدود ۳۵۰۰ شهروند خارجی را از این کشور بیرون بردند.
با گذشت بیست سال از نسل کشی رواندا، بازماندگان این حادثه همچنان از کندی برخورد فرانسه با عاملان این حادثه شکایت دارند. بازماندگان نسل کشی رواندا فرانسه را به نداشتن اقدام کافی برای مقابله با عاملان این نسل کشی و برخورد قانونی با آنها متهم میکنند.
کشتار در کلیسا
جانیان به پناهندگان به کلیساها نیز رحم نکردند. حدود ۴ هزار مرد، زن و کودک در کلیسایی در نزدیکی کیگالی به قتل رسیدند. جانیان با چاقو، دشنه و تبر قربانیان خود را از پای درمیآوردند. این کلیسا امروز یادگاری از این حوادث دردناک است. جمجمه و استخوانهای قربانیان، لباسها و دیوارهای سوراخسوراخشده یاد آن زمان را زنده نگاه میدارند.
میلیونها نفر از قوم توتسی و هوتو در جریان این نسل کشی به تانزانیا، زئیر و اوگاندا پناهنده شدند. شمار پناهندگان به زئیر حدود دو میلیون نفر است. نظامیان پیشین هوتو و کسانی که در نسل کشی دخالت داشتند قدرت را در میان این پناهجویان به دست گرفته و سازمان "گروههای دمکرات برای آزادی رواندا (FDLR)" را تاسیس کردند. این سازمان تا امروز عاملی برای بیثباتی در شرق کنگو بوده است.
قتل عام رواندا حدود یکصد روز به طول انجامید. بیشتر قربانیان وحشیانه با دشنه به قتل رسیدند. همسایه همسایه را میکشت. لاشههای مردان، زنان و کودکان خیابانها را پر کرده بود. هیچ خانوادهای نبود که قربانی نداده باشد. نه تنها زخمهای بدن که زخمهای روح میلیونها نفر هنوز باز هستند و نسلکشی را فراموش نمیکنند.
ژنرال پل کاگامه، رئیس جبهه میهن پرستان رواندا (RPF) روز ۱۸ ژوئیه سال ۱۹۹۴ اعلام کرد که جنگ با هواداران دولت سابق خاتمه یافته است. شورشیان کنترل بر کیگالی و شهرهای مهم دیگر را به دست گرفتند. آنها در ابتدا دولتی موقت تشکیل دادند. کاگامه از سال ۲۰۰۲ رئیس جمهوری رواندا شده است.
..................
پایان پیام/ 218