مجمع جهانی اهل بیت(ع) باید مناسبات بین المللی را مبتنی بر اسلام ناب پی ریزی کند

به گزارش خبرگزاري اهل بيت(ع) ـ  نشست «سیاستگذاری فرهنگ در عرصه بین الملل» صبح امروز ـ شنبه 17 خرداد ماه ـ با سخنرانی «حجت الاسلام و المسلمین دکتر هاشمیان» عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در مجمع جهانی اهل بیت(ع) قم برگزار شد.

حجت الاسلام هاشمیان در ابتدای این نشست با طرح این پرسش که ماهیت و کیفیت مدیریت فرهنگ در گستره بین الملل چیست؟ اظهار داشت: مدیریت به سه صورت؛ سازمان، ملی و بین الملل است. در مدیریت بین الملل ماهیت و کیفیت مدیریت مد نظر است و در این زمینه بحث مطالعات راهبردی و سیاستگذاری فرهنگی مکمل همدیگر هستند.

وی در تعریف سیاستگذاری فرهنگی گفت: به تدبیر حاکمیت در قبال مسائل عمومی و فرهنگ جهت حفظ مصالح فرهنگی جامعه، سیاستگذاری فرهنگی می گویند و از این تعریف فهمیده می شود که سیاستگذاری فرهنگی شأن حاکمیت است مگر اینکه حاکمیت این سیاستگذاری را به نهادی دیگر تفویض کرده باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در بیان ویژگی های سیاستگذاری فرهنگی عنوان کرد: سیاستگذاری فرهنگ دانش چند رشته ای است یعنی به حوزه فرهنگ، دانش علوم سیاسی و مدیریت استراتژیک مرتبط است دانشی هنجاری و به دنبال حل مسأله است.

وی ادامه داد: سیاستگداری فرهنگی راهنمای عمل است، هماهنگی ایجاد می کند، کنترل کننده و باعث ابهام زدایی است و تامین و تضمین کننده منافع عامه است.

حجت الاسلام هاشمیان با اشاره به اینکه باید در سیاستگذاری فرهنگی مبانی نظری داشته باشیم افزود: ما فراتر از تعریف به نظریه نیاز داریم نظریه به مراتب جامع تر از تعریف است. نظریه در نظام ارتباطی تبیین می شود، می تواند فرهنگ بین الملل را از نظر مبانی اسلامی تبیین کند و برای ما اتخاذ موضع می کند که در عرصه بین الملل در کجا، در تقابل و در کجا در تعامل باشیم.

وی خاطر نشان کرد: نسبت میان فرهنگ و نظام سیاسی و اقتصادی چیست؟ آیا اقتصاد و سیاست در بستر فرهنگ است یا اقتصاد و فرهنگ محور است؟ در خیلی از نظام ها، اقتصاد از فرهنگ به مثابه ابزار استفاده می کند و ما در تعامل با کشورها باید بدانیم که در کشور هدف سیاست، اقتصاد یا فرهنگ اصالت دارد؟ و نحوه تعامل با هر کدام متفاوت خواهد بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در مورد نسبت فرهنگ و دین اظهار داشت: دین به باورها و اعتقادات، اخلاق و ارزشها و احکام اطلاق می شود و تمامی حوزه های فرهنگ با دین ارتباط دارد و در این صورت برای مدیریت فرهنگی باید از دین کمک بگیریم. و نگاه دینی به فرهنگ داشته باشیم.

وی کنشگران حوزه عمومی در عرصه بین الملل را دولت، بخش خصوصی و دولت نامید و ادامه داد: اگر دولت کنشگر اصلی حوزه عمومی در عرصه بین الملل باشد اصالت با نظام سیاسی خواهد بود و در عرصه بین الملل باید به دنبال سیاست های دولت ها برویم و از آنها آگاه باشیم و در عرصه بین الملل باید گفتمان فعالی داشته باشیم.

حجت الاسلام هاشمیان در مورد گفتمان بازار گفت: در شرایطی که اقتصاد، جهانی است و بازارهای جهانی می طلبد پس باید فرهنگ کشورهای مصرف کننده مهندسی شود و کشورهای غربی از طریق اقتصاد فرهنگ کشورهای هدف را مهندسی می کنند و این، راهی برای تهاجم فرهنگی است.

وی تاکید کرد: گفتمان بازار در حوزه حاکمیت توصیه هایی مثل خصوصی سازی دارد و معتقد است در اقتصاد و فرهنگ دولت ها کنار بکشند و بخش خصوصی به میدان بیاید و آنها به جای نیازسنجی به دنبال انتظار سنجی هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفتمان دیگر سیاستگذاری فرهنگی را گفتمان ارتباطی معرفی کرد و افزود: گفتمان ارتباطی جامعه و نهادهای مدنی را هدف قرار می دهد و این دیدگاه معتقد است که مردم در هدایت فرهنگی باید مشارکت داشته باشند. این گفتمان ظرفیت های خوبی برای ما ایجاد می کند و مجمع جهانی اهل بیت(ع) می تواند از این طریق به دنبال فعالیت های فرهنگی در عرصه بین الملل باشد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به الگوهای خط مشی فرهنگی در سیاستگذاری پرداخت و گفت: در الگوی نهادی سازمان ها را باید تحلیل کنیم و تحلیل سازمان ها ما را به سمت خط و مشی فرهنگی سیاستگذاری راهنمایی می کند.

حجت الاسلام هاشمیان افزود: در مدل گروهی جریان ها، کانون ها و منابع قدرت بررسی می شود و تعامل ها و تخاصم ها را تحلیل می کنیم و از این طریق خط و مشی مطلوب را در می یابیم.

وی الگوی عقلانیت را یکی دیگر از الگوهای خط مشی فرهنگی معرفی کرد و ادامه داد: در الگوی عقلانیت باید اولویت ها را بشناسیم و بهترین گزینه را انتخاب کنیم و در این صورت باید بر همه اولویت های ارزشی جامعه واقف باشیم، همه پیامدها را شناسایی کنیم، نسبت هزینه ـ منفعت را برای همه گزینه ها محاسبه کنیم و کارآترین را انتخاب کنیم.

این استاد دانشگاه در مورد اشکالات الگوی عقلانیت گفت: در هیچ زمان مصلحت اجتماعی مورد توافق عمومی وجود ندارد، منافع و هزینه ها باهم سازگار نیست و در برخی موارد سیاستگذارها انگیزه ندارند، به دنبال مسئله نیستند و وارث شیوه های اشتباه هستند.

وی الگوی رضایت بخش را الگوی دیگر بیان کرد و افزود: برخی اندیشمندان می گویند امکان ندارد که ما الگوی بهتر ایجاد کنیم پس برای اینکه فرصت ها از دست نرود باید به دنبال الگوی رضایت بخش برویم.

وی در تعریف الگوی جزئی ـ تدریجی اظهار داشت: در این الگو تحول فرهنگی تحول انقلابی نیست گام به گام  و مرحله به مرحله است و باید با صبر و حوصله همراه باشد.

حجت الاسلام هاشمیان در مورد نظریه بازی در عرصه بین الملل گفت: نظریه بازی مبتنی بر همان الگوی عقلانیت است ولی باید دو بازیگر باشد و تک کنشگر نیست و مثل شطرنج اقدام فرد در مقابل اقدام رقیب است. در نظریه بازی باید خیلی هوشیار بود تا ما وارد بازی دیگر نشویم و در این صورت کسی که ساختار و قاعده را ایجاد کرده، برنده است و ما می توانیم ساختار بازی را عوض کنیم یکی از وظایف مجمع جهانی اهل بیت(ع) این است که مناسبات بین المللی را مبتنی بر اسلام ناب پی ریزی کند.

وی در مورد مهارت های سیاستگذاری فرهنگ در عرصه عمومی گفت: سیاستگذار فرهنگ در عرصه عمومی مخصوصا مدیران، باید مهارت فنی، ارتباطی، ادراکی و سیاسی داشته باشند و اگر به یکی از این چهار مهارت آسیب وارد شود مدیریت عرصه بین الملل دارای مشکل می شود.

.................
پایان پیام/ 167