به گزارش خبرگزاری اهلبیت (ع) ـ ابنا ـ نماز جمعه مسجد جامع امام علی(ع) به امامت حجت الاسلام والمسلمین دکتر ترابی در هامبورگ برگزار شد.
مشروح سخنان دکتر ترابی در خطبههای نماز جمعه هامبورگ به شرح زیر است:
درباره خانواده در قرآن بحث میکردیم. این هفته با موضوع: قانون خدا ضامن خوشبختی خانواده است، به چهار مطلب اشاره میشود: ۱ـ هدف شیطان از بین بردن آبروی خانوادگی آدم و حوا بود و او این کار را دربارهی فرزندان آدم نیز دنبال میکند؛ ۲ـ حضرت آدم و حوا بهشتی را که در آن بودند قدر ندانستند و به راحتی آن را از دست دادند، فرزندان آدم مراقب باشند این بلا بر سر آنان نیاید؛ ۳ـ خانواده آدم و حوا با غفلت به درخت ممنوع نزدیک شدند و از آن چشیدند، فرزندان آدم نزدیک شبهات و محرمات نشوند تا مبادا در حرام بیفتند. ۴ـ خانواده آدم و حوا با عصیان امر خدا نعمت بالاتری را طمع کردند ولی هیچگاه به آن نرسیدند و ناکام ماندند. فرزندان آدم اگر عقلشان را بیشتر به کار بیندازند میبینند که در عصیان امر الهی خیری نیست و آنچه را هم که دارند از دست خواهند داد.
فوسوس لهما الشیطان لیبدی لهما ما وری عنهما من سوءاتهما (الاعراف ۲۰) فاکلا منها فبدت لهما سوءاتهما (طه ۱۲۱)
مطلب اول:
لیبدی لهما ما وری عنهما من سوءاتهما (الاعراف ۲۰)
هدف شیطان از بین بردن آبروی خانوادگی آدم و حوا بود. دیدیم که آوازه و شهرت آدم حتی پیش از آنکه خلق شود به اهل آسمان و ملکوت رسیده بود. و پس از آنکه آدم خلق شد همه مأمور سجده به سوی او شدند. بعد از آن هم خداوند سبحان با او عهدی بست و خانواده کوچک و با صفای آدم و حوا را با احترام در بهشت جای داد و تکریم کرد. بنابراین حضرت آدم و حوا پیش خدای سبحان آبرو داشتند. و شیطان میخواست این آبرو را از بین ببرد.
خانوادهها به ویژه جوانان عزیز اگر بنای زندگی خود را رضای خداوند سبحان قرار دهند یقینا پیش خدا آبرو پیدا میکنند. جوانان هر جا در تصمیم گیریها شک کردند ببینند کدام کار رضای خداست همان را انتخاب کنند. این ضامن خوشبختی خانواده است.
مطلب دوم:
فازلّهما الشیطان عنها فاخرجهما مما کان فیه (بقره ۳۶)
خانواده آدم و حوا قدر نعمتی را که غرق در آن بودند ندانستند و به سادگی اجازه دادند شیطان در آنها نفوذ کند و آنها را از آن نعمت محروم سازد. انسانها همیشه مشتاق و شیفته چیزی هستند که در اختیار ندارند و تنها زمانی قدر نعمتهای موجود را خواهند دانست که آن را از دست دادهاند. آری بعد از از دست دادن نعمت است که آدم میفهمد در چه نعمتی قرار داشت و چه خوب بود از آنچه که داشت بهتر و بیشتر بهرهمند میشد. چه خوب است که خانوادههای محترم به این عبرت و پند تاریخی بیشتر توجه کنند. از امام صادق ال محمّد صلی الله علیه و آله روایت شده است: «شکر النعمة اجتناب المحارم؛ شکر نعمت، پرهیز از گناه است.» همچنین از ایشان پرسید: «آیا شکر پروردگار حدی دارد که اگر انسان به آن حد برسد شاکر محسوب شود؟ فرمود: آری. سؤال شد: چگونه؟ فرمود: «خدا را بر تمام نعمتهایش چه در خانواده و چه در اموال حمد و ستایش کند و اگر در اموالی که به او داده حقی باشد ادا کند.» (ر. ک: اصول کافی، شیخ کلینی;، ج ۲، باب الشکر، ح ۱۲، ۱۰، ۲۷، داراحیأ التراث العربی)
مطلب سوم:
فأکَلَا مِنْهَا فَبَدَتْ لَهُمَا سَوْآتُهُمَا
خدای سبحان پیش از این به خانواده آدم و حوا به صراحت و به روشنی توصیه فرموده بود: ولا تقربا هذه الشجرة؛ یعنی حتی به این درخت نزدیک هم نشوید تا مبادا به وسوسه بیفتید و از آن بخورید. درست مثل اینکه گفته میشود: «نزدیک مار نروید» که حکایت از جدّی بودن و اهمیت خطر آن دارد؛ خطری که اقتضا دارد با نهی از نزدیک شدن به آن، احتمال ابتلای به آن، به حدّاقل برسد. متأسفانه امروزه گاهی اگر به برخی بگویند فلان ماده غذایی برای تو ضرر دارد بیشتر اهمیت میدهد تا وقتی که میگویند ترک فلان قانون الهی برای انسانیت و ایمان تو ضرر دارد.
به هر حال خانواده تازه تأسیس آدم و حوا چون بلند پروازی داشتند و به جاودانگی و مقام فکر میکردند از نظر فکری به شبهات نزدیک شدند و به محض چشیدن آن گرفتار شدند. فلما ذاقا الشجره بدت لهما سوءاتهما (اعراف ۲۲)
این یک واقعیت است که اگر کسی به گناه زیاد فکر کند به آن به مشتبهات نزدیک میشود و احتمال افتادن در حرام زیاد است. خانوادهها باید به این اصل روانی و تجربه شده توجه بیشتری داشته باشند پرهیز از نزدیک شدن به محرّمات الهی بهترین راه تقوی است؛ چیزی که پایههای خانه و خانواده را حفظ میکند و استوار میسازد.
مطلب چهارم: و عصی آدم ربّه فغوی (طه ۱۲۱)
غوی یعنی ناکام شد و راه را گم کرد (مصباح) گفتنی است مراد از ناکامی و گمراهی آدم ـ به قرینه وسوسه ابلیس ـ راه نیافتن او به آرزوهای القا شده از سوی شیطان است. عصیان پروردگار، موجب ناکامی انسان و به مقصودی که از این کار داشتند هم نرسیدند. اوامر، نواهی و هشدارهای خداوند، همواره در جهت رشد و تربیت انسانها است و اگر کسی خلاف راهی را که قانون خدا نشان میدهد برود به رشد نمیرسد بلکه ناکام میماند. در برخی از فرهنگها ناکام کسی است که ازدواج نکرده بمیرد ولی در فرهنگ قرآن کریم ناکام کسی است که قانون خدا را نادیده بگیرد و به وسوسهها و هوسهای خود فریفته شود و عاقبت هم به مقصود نرسد.
خانواده حضرت آدم وحوا آنچه را که نباید میچشیدند چشیدند و بلافاصله سه اتفاق بد و ناگوار برای این خانواده رخ داد:
۱ـ اینکه زشتیهایشان آشکار شد و آبرو رفت و کرامت آنان برای ابد لکّه دار شد.
۲ـ زودتر از موعد مقرر از بهشت خارج شدند و نعمت و امنیت از کف رفت.
۳ـ مورد عتاب و سرزنش خداوند سبحان قرار گرفتند.
و اگر آدم و حوا از عقل خودشان بیشتر استفاده میکردند در این گرفتاریها واقع نمیشدند.
در روایت است که ملائک وقتی میخواستند مانع خوردن حضرت آدم و حوا بشوند خطاب آمد: مانع نشوید. من به آن دو عقل دادم و فرمان ممنوعیت را هم در نهایت شفافیت به آنان ابلاغ کردم. آنها با استفاده از عقل خود باید حق و باطل را تشخیص دهند و راه را انتخاب کنند.
همچنین نقل شده است: حضرت عیسی بالای کوه بلندی برای عبادت در خلوت رفته بود. شیطان متمثّل شد و گفت: تو به مقامی رسیدی که مردگان رازنده میکنی و بیماران را شفا میدهی. آیا با این حال خدا را قادر مطلق میدانی؟ گفت: بله اینها همه به اذن و مشیت الهی است و خداوند را حافظ و قادر مطلق میدانم. شیطان گفت: اگر خدا را قادر میدانی خودت را از اینکه بلند پرتاب کن ببینیم چطور تو را حفظ میکند. گفت ای ملعون تو میخواهنی من را به خود کشی وادار کنی در حالی که خودکشی مغضوب خداست. دوم اینکه این کار مورد اذن خدا نیست و به من عقل داده و فرموده رفتارت باید عقلانی باشد. سوم اینکه شایسته نیست بنده در مقام بندگی کاری کند و بگوید که من میخواهم خدا را امتحان کنم. این شأن بنده نیست. (اکبری، داستان پیامبران، ص۲۳۹)
از خدای متعال مسألت میکنیم توفیق رعایت حریم قانون الهی در حریم خانواده را به همه مرحمت فرماید و خانوادههای ما را سالم و استوار قرار دهد.
..................
پایان پیام/ ۲۱۸