سومین کمیسیون تخصصی

به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ همایش علمی ـ پژوهشی سبک زندگی اهل بیت(ع) صبح امروز پنجنشبه نهم بهمن ماه در مرکز همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.

در کمیسیون سوم این همایش که با مدیریت حجت الاسلام و المسلمین دکتر «محمدرضا جباری» برگزار شده بود؛ سه مقاله بیان و مورد بررسی قرار گرفت.

مقاله اول با موضوع "بررسی و تاثیر خانواده بر تعلیم و تربیت کودکان با محوریت سیره ائمه اطهار(ع)" به قلم دکتر «اصغر منتظر القائم» و «ابوالفضل سلمانی گواری» بود.

سلمانی گواری در این مقاله یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح در جامعه امروز را مسئله تعلیم و تربیت عنوان کرد و گفت: با وجود نابسامانی موجود در زندگی بشر امروز، با وجود تعلیم و تربیت صحیح می‌توان خانواده‌ای شکل داد که در ساختار جامعه تاثیر گذار باشد.

وی ضمن بیان اهمیت تحقیق خود بر به دست آوردن یافته‌های جدید با تکیه بر روانشناسی اظهار داشت: مهم‌ترین مسله، جایگاه فرزند در قرآن است که اصطلاحات قرآنی در این زمینه مانند نور چشم و میوه درخت؛ نشان دهنده جایگاه مهم فرزند برای مومن است.

این پژوهشگر دینی سپس به آموزه‌های ابتدایی اسلام برای نوزادان مانند اذان و اقامه گفتن در گوش نوزاد و دادن عقیقه و ولیمه برای نوزاد اشاره کرد و افزود: حتی اسلام به رنگ قنداقه نوزاد هم اهمیت می‌دهد و به سفید بودن آن سفارش می‌کند که این نشان دهنده یک مسئله روانشناسی است که اوج صمیمت را نشان و سطح انتقال استرس به کودک را کاهش می‌دهد.

وی در ادامه سخنان خود به موضوع تعلیم و تربیت در دوره‌های کودکی پرداخت و گفت: دو دسته نیازهای جسمی و روحی در این دوره مطرح می‌شود که نیازهای تغذیه‌ای کودک و نیازهای روحی شامل اظهار محبت به کودک و مشارکت در بازی‌های او و آزاد گذاشتن کودک از جمله این موارد هستند.

سلمانی گواری خاطرنشان کرد: اظهار محبت به فرزند مانند بوسیدن، هدیه دادن، رعایت عدالت بین فرزندان، آموزش علوم و معارف اسلامی، آداب غذا خوردن، احترام و تکریم فرزند با سلام کردن و مودبانه خطاب کردن او از مواردی است که اسلام برای تمامی آنها بیانات متعددی دارد.

وی در پایان به شیوه های تربیتی ائمه در زمینه تشویق و تنبیه کودکان اشاره کرد و بیان داشت: آن بزرگواران در این مسئله مواردی را انتخاب می‌کردند که باعث رشد اجتماعی کودک شود.

در نقد این مقاله نظراتی ارائه شد که در این میان می‌توان به عدم اشاره مفهوم اصلی سبک زندگی و کلی گویی و عدم پاسخگویی به شبهات موجود و استفاده از انبوهی از روایات که دارای پیچیدگی‌های خاصی هستند و نتیجه‌گیری پایانی مقاله که همان خلاصه نویسی است، اشاره کرد.

مقاله دوم مورد بررسی در این کمیسیون با موضوع "جستاری در مناسبات سبک زندگی والدین و کاربرد شیوه های فرزندپروری اهل بیت(ع)" مورد بررسی قرار گرفت که توسط «حسن بوسلیکی» نگاشته شده بود.

وی در ابتدا با بیان اینکه این مقاله در پی بررسی مناسبات و لوازم زندگی والدین در جهت سبک فرزندپروری اهل بیت(ع) است، گفت: این مقاله در بررسی سبک رفتاری و اخلاقی و درصدد رشد اخلاقی است.

این پژوهشگر دینی در تعریف واژه "سبک زندگی" گفت: سبک زندگی به معنای الگویی نظام‌مند از عناصر عینی زندگی است و این سخن به این معنی است که نباید مفاهیم انتزاعی را وارد این تعریف کرد.

بوسلیکی در ارتباط با ابعاد سبک زندگی اظهار داشت: دارایی‌ها، رفتارها و جایگاه اجتماعی از ابعاد سبک زندگی است که عنصر سوم را باید جدی‌تر تلقی کرد.

وی خاطر نشان کرد: هشت شیوه در تربیت اسلامی وجود دارد که شامل بازی کودکانه، ارتباط با همسالان، تلقین عزت نفس، تغافل، کنترل محیط، ممارست عملی، الگو دهی و استفاده از داستان های اخلاقی می‌شود.

در نقد این مقاله به استفاده از اصطلاحات غربی در بعضی از قسمت‌های مقاله اشاره شد.

سومین مقاله قرائت شده، مقاله‌ای مشترک از سوی «علی نقی فقیهی»، «حسن نجفی» و اکبر رهنما، با عنوان "راهکارهای ارتقا سلامت روانی فرزندان برگرفته از سبک زندگی اهل بیت(ع)" بود.

در این مقاله به نقش خانواده و والدین در تربیت فرزندان و شکل دهی اجتماعی آنها اشاره گردیده و تعریف سلامت روانی از سوی اسلام بیان شد.

دکتر علی نقی فقیهی درباره دیدگاه اسلام در ارتباط با سلامت روانی گفت: حفظ طبیعی بودن آدمی و ارتقا آن در دو جهت مشروع و معقول و طبیعی بودن فرزند بر جنبه‌های شناخت اجتماعی او، به معنی سلامت روانی است.

وی در ارتباط با راهکارهای کمک کننده به سلامت روانی فرزندان اظهار داشت: این راهکارها در سه حیطه پرورش فکر و شناخت، رشد عواطف و گرایش های فطری و همچنین سازمان دهی رفتارهایی که به سلامت روانی فرزندان کمک می کنند؛ قرار دارند.

این پژوهشگر دینی بیان داشت: در این مقاله برای هر کدام از این سه حیطه، زیر مجموعه‌هایی همچون توکل به خدا و رضایت و تسلیم برای حیطه پرورش فکر و شناخت؛ در حیطه محبت ورزی به پرورش احساس مسئولیت پذیری و برقراری ارتباط عاطفی و در حیطه سوم به رفتارهایی همچون خوشرویی و هدیه دادن و شکرگزاری اشاره شده که برای تمامی آنها روایات و گفتارهایی از اهل بیت(ع) به عنوان سند ذکر شده است.

وی در پایان این مقاله به پیشنهاداتی برای والدین برای همسویی زندگی خود برای اهل بیت(ع) اشاره کرد و گفت: ارتباط صحیح والدین با یکدیگر که شامل ارتباطات کلامی و گفتاری است می‌تواند در ایجاد محیط با نشاط برای رشد فرزندان موثر باشد.

در نقد این مقاله به اهمیت توجه به هماهنگی جسم و روان در سلامت انسان، استنادات تاریخی ضعیف اشاره شد.

..............................
پایان پیام/ 221