به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ با اعلام سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اکران عید فطر فیلم سینمایی رستاخیز لغو شد.
این سازمان با انتشار اطلاعیه ای، بر تصمیم همیشگی مدیران و فعالان عرصه سینما مبنی بر رعایت شان و جایگاه جامعه مرجعیت و روحانیت محترم تاکید و اعلام کرد همین روال در خصوص اکران عمومی فیلم "رستاخیز" نیز اعمال خواهد شد .
در این اطلاعیه آمده است:
فیلم "رستاخیز" به منظور پاسداشت ،عظمت و شکوه حماسه جاوید کربلا و به تصویر کشیدن این واقعه بی مثال تاریخ بشری توسط جمعی از هنرمندان و سینماگران متعهد و ممتاز سینمای ملی تولید و در جدول اکران سینماهای کشور قرار گرفت.
این فیلم که با نیت تقویت تولید فیلم دینی و استفاده از هنر سینما برای جاودانه کردن حادثه عاشورا تولید شد از بدو امر تاکنون در محافل مختلف فرهنگی و دینی در معرض آرا و دیدگاه های صاحبان درک و درد دین قرار گرفته و با استقبال کارگردان محترم فیلم از منظر تاریخی و روایی با اصلاحات چندی مواجه شد که اصلاحات اعمال شده نیز مورد تایید بسیاری از صاحبنظران قرار گرفت.
اما نظر به رعایت جایگاه و شان مراجع عظام تقلید و عالمان شاخص دینی یادآوری می کنیم که اکران فیلم "رستاخیز" تا تامین نظر برخی از مراجع بزرگوار تقلید به تعویق می افتد.
* حرمت نشان دادن چهره مقدسان
شایان ذکر است فیلم رستاخیز ــ که از اشکالات و ضعفهای فراوان در فرم و محتوا رنج می برد ــ دارای تحریفات تاریخی زیادی بود که بسیاری از این تحریفات در نسخه جدید حذف شده است.
اما اشکال اصلی که همچنان باقی است نشان دادن چهره حضرت ابوالفضل العباس(ع) است که به نظر مراجع عظام تقلید جایز نیست.
امید است سازندگان فیلم با استفاده از جلوه های ویژه نظیر نورانی کردن چهره بازیگر این نقش (مانند سریالهای "ولایت عشق" و "مختارنامه") ، مانع از تابوشکنی در این زمینه شوند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* نظر مراجع عظام تقلید درباره نشان دادن چهره شخصیت های مقدس
مسأله نشان دادن چهره افراد مقدس، پدیده جدیدی نیست و سابقه ای طولانی به اندازه تاریخ سینما در کشورهای اسلامی دارد. شاید بهترین مثال در این زمینه، فیلم "الرسالة" اثر ماندگار «مصطفی عقاد» باشد (که در ایران با نام "محمد رسول الله" پخش شد) و کارگردان هوشمند آن، علاوه بر پیامبر اکرم(ص) از نشان دادن چهره امیرالمؤمنین علی(ع) نیز خودداری کرد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فتاوای مراجع در سال 1389
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اما در ایران، اولین بار این مسأله در سریال مختارنامه مطرح گردید که چهره حضرت ابوالفضل العباس(ع) به تصویر کشیده شده بود. در آن زمان، قاطبه مراجع این کار را مشروع ندانستند و در پاسخ به استفتائات در ارتباط با نشان دادن چهره مقدسان، اینگونه پاسخ دادند:
آیتالله العظمی مکارم شیرازی: در مورد حضرت قمر بنی هاشم(ع)، نشان دادن چهره آشکار به مصلحت نیست و بهترین راه حل این است که مانند معصومین(ع) چهره ایشان را به صورت مبهم و در هاله ای از نور نشان دهند تا مشکلی پیش نیاید.
آیتالله العظمی مظاهری اصفهانی: این کار حرام است و باید نباشد.
آیتالله العظمی علوی گرگانی: شخصیت حضرت ابوالفضل(ع) در میان عموم مردم و شیعیان مخصوصا متدینین ممتاز است و بنابراین برای جلوگیری از هتک حرمت و وهن به مقام عظمای آن بزرگوار لازم است از نشان دادن چهره ایشان اجتناب شود.
آیتالله العظمی موسوی اردبیلی: به طور کلی هرگونه عملی که موجب وهن و بیحرمتی به ساحت مقدس اهل بیت (ع) و از آن جمله حضرت ابوالفضل عباس بن امیرالمومنین (ع) شود و یا مستلزم مفسدهای باشد جایز نیست. بر مسئولان لازم است که رعایت کنند.
آیتالله العظمی ملکوتی تبریزی(ره): بهتر، بلکه لازم است به نحوی از هاله نور از نشان دادن استفاده شود.
آیتالله العظمی حسینی شاهرودی: چون احتمال می رود که نشان دادن چهره مبارک قمر بنی‌هاشم(ع) در فیلم، مستلزم وهن به ساحت مقدس ایشان شود بنابراین نباید نشان داده شود.
آیتالله العظمی وحید خراسانی: شنیدهام می خواهند قمر بنی هاشم را به نقش هنرپیشهها درآورند. قمر بنی هاشم کسی است که حجت خدا مقابل قبر او می‌ایستد و می‌گوید: «سلام خدا، سلام تمام انبیاء، سلام تمام اوصیاء، سلام تمام شهدا بر تو یا بن امیرالمومنین». قمر بنی هاشم کسی است که 124 هزار پیغمبر، هر صبح و شب به او سلام می کنند. حال این شخصیت را می خواهند به نقش هنرپیشهها درآورند ... خدا نکند که چنین غلطی را انجام دهند، که اگر بکنند، آن وقت هر چه پیش آید و هر چه ما بگوییم، معذوریم.
آیتالله العظمی صافی گلپایگانی: جواب همان است که حضرت آیتالله وحید فرموده‌اند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فتاوای مراجع در سال 1392
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
همزمان با ماجرای سریال تلویزیونی مختارنامه، «احمدرضا درویش» مشغول ساخت فیلم سینمایی رستاخیز بود؛ اما عوامل این فیلم با وجود دانستن این فتاوا و نیز حساسیت های جامعه شیعه، در اقدامی عجیب دوباره اقدام به تصویرگری حضرت عباس(ع) به همراه حضرت علی اکبر(ع)، و حضرت قاسم(ع) نمودند!!
پس از رونمایی از این فیلم در جشنواره فیلم فجر در بهمن 1392، یک بار دیگر مؤمنین و علماء واکنش نشان دادند:
استفتاء از آیتالله العظمی نوری همدانی :
سؤال: آیا نمایش چهره حضرت ابوالفضل العباس(ع) و حضرت علی اکبر(ع) در فیلم سینمایی رستاخیز جایزاست؟
پاسخ:
بسمه تعالی
چهره هر کدام از این شخصیت‌های بزرگ نباید پخش شود و باید قداست این جایگاه‌ها و شخصیت‌ها حفظ شود.
نامه آیت الله العظمی مکارم شیرازی به رییس سازمان سینمایی کشور :
بسمه تعالی
ریاست محترم سازمان سینمایی کشور جناب مستطاب آقای ایوبی
با اهداء سلام و تحیّت:
عدّه قابل توجهی به دفتر ما شکایت کرده‌اند که چرا در فیلم رستاخیز چهره حضرت قمر بنی هاشم و جمعی دیگر از شهدای کربلا (علیهم السلام) به طور مشخص نشان داده شده و می‌دانیم این کار آثار نامطلوبی دارد و نیز به بعضی از وقایع تاریخی آن ایراد کرده‌اند. آیا بنا بر این است که سازمان سینمایی قداست مقدّسات را بشکند و از خطوط قرمز بگذرد!!!
بیانیه آیة الله العظمی علوی گرگانی :
بسمه تعالی
متأسفانه در آستانه سی و پنجمین بهار انقلاب که با اعتقاد و ایمان مردم و رهبری مراجع عظام مخصوصا امام خمینی رحمه الله به بار نشست، بر خلاف نظر عموم مراجع مبنی بر عدم جواز نشان دادن تصویر ذوات مقدسه در فیلمها، در فیلمی در جشنواره فجر این ذوات نشان داده شد. لذا این موضوع نوعی بی احترامی و بی توجهی به نظر دینی مراجع تقلید می باشد و باعث حرمت شکنی عظمت امامزادگان بزرگوار خواهد شد و لذا اینجانب این عمل را محکوم می کنم.
شکی نیست که اینگونه رفتارها در سایه سهل انگاری وزارت ارشاد محقق شده است که باعث سوءاستفاده برخی فیلمسازان شده است و لذا توصیه می شود وزارت محترم ارشاد در نظارتهای خود دقت بیشتری به خرج داده و شرایط و نکات شرعی را رعایت کنند. طبیعی است عدم توجه به نصایح علما موجب کم رنگ شدن اعتماد قشر متدین به دستگاههای فرهنگی شده و کم رنگ شدن عظمت امامزادگان موجب توبیخ و بلکه عقاب الهی در قیامت خواهد شد و همه مسئولین باید خود را برای جوابگویی در روز حساب آماده کنند.
امید است خداوند شفاعت ذوات مقدسه و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام را نصیب ما و شما کند.
سید محمدعلی علوی گرگانی
بعد از این واکنش ها، «دکتر علی جنتی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی صراحتاً اعلام کرد که: چهره حضرت ابوالفضل العباس(ع) باید نورانی شود.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
فتاوای مراجع در سال 1394
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
عوامل فیلم رستاخیز یک سال و نیم بعد از جشنواره، با نسخه جدید و اصلاح شده فیلم به اکران عمومی آمدند؛ در حالی که در اقدامی بسیار عجیب، همچنان به نشان دادن چهره حضرت ابوالفضل العباس(ع) اصرر داشته و به فتوای مراجع عظام و نیز دستور وزیر ارشاد، بی توجهی نمودند.
این اقدام، دوباره اعتراض مردم و علماء را در پی داشت به گونه ای که تجمعات متعدد اعتراضی در شهرهای تهران، اصفهان و قم برگزار شد.
همچنین علماء و مراجع مطابق معمول به وظیفه خود ــ یعنی پاسداری از حقایق اسلام و اعتقادات مردم ــ عمل نمود، به این اقدام واکنش نشان دادند.
آیت الله العظمی سیستانی تأیید فیلم رستاخیز را تکذیب کردند :
در حالی که همواره از آیت الله سیستانی به عنوان حامی فیلم رستاخیز نام برده می شود، دفتر ایشان تأیید این فیلم را تکذیب کرد. دفتر این مرجع تقلید در نجف اشرف، روز یکشنبه 21 تیر 1394 در متنی که به وسیله سایت رسمی خود منتشر نمود تایید محتوای این فیلم را رد کرد.
اطلاعیه دفتر آیت الله العظمی وحید خراسانی :
پیرو سؤالات مکرر از دفتر معظم له درباره نمایش تصویری از ائمه علیهم السلام، اطلاعیه ای از سوی این دفتر بدین شرح صادر شد:
بسمه تعالی
ائمه علیهم السلام و امام زادگان عظیم الشأن مانند حضرت ابا الفضل العباس علیه السلام بالاتر از آن هستند که در فیلم و غیر آن تصویرشان نشان داده شود و این عمل جایز نیست.
22 تیر 1394
..........................
پایان پیام/ 101