به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ لزوم واکاوی آموزهها و پیامهای عاشورایی امام حسین(ع) آنچنان از اهمیتی بیبدیل برخوردار میباشد که میتوان مدعی گردید اگر با اتّکاء به فرهنگ عاشورا حرکت کنیم هیچ مشکل لاینحلی در کشور وجود نخواهد داشت، زیرا عاشورا با مفاهیمی گره خورده است که هیچگاه کهنه نمیشود.
از این رو پیامهای عاشورایی با مولفههایی هم چون آزادگی و مبارزه با ظلم گره خورده و روز به روز وسیعتر از گذشته میشود، آموزههایی عاشورایی که در قالب زیارت نامهها، خطبههای امام حسین(ع) در مکه و شب عاشورا و در مسیر راه، در خطبههای امام سجاد و حضرت زینب علهیما السلام در کوفه و شام، در رجزخوانی اصحاب امام حسین(ع) و...، فراوان یافت میشود.
از این رو در این نگاشته و با بهره گیری از آراء و اندیشههای «آیت الله مکارم شیرازی» مهمترین آموزههای قیام حسینی به مخاطبان گرامی ارائه میشود.
• اصل غیرت دینی
بیشک غیرت دینی و صیانت از ارزشهای اسلامی از جمله آموزههای بیبدیل در قیام عاشورا است، به عنوان نمونه هنگامی که حضرت قمر بنی هاشم(ع) دست راستشان قطع شد، بیان داشتند: با اینکه یک دستم قطع شده، باز هم از دین حمایت میکنم. این سخن نشان میدهد که شهیدان کربلا برای حفظ وصیانت از دین قیام شربت شهادت نوشیدند.
• اصل برانگیختن به نیکی؛ بازداشتن از بدی
بى شک یکى از آموزههای مهم آن حضرت در قیام عاشورا، احیاى دو فریضه فراموش شده امر به معروف و نهى از منکر است، لیکن متأسفانه در عین اهمّیت این مسئله، عدهای اصرار دارند که پیام امر به معروف و نهی از منکر در جامعه کم رنگ شود تا چراغ سبزی برای انجام برخی اعمال مغایر اسلام فراهم گردد.
لذا سخنان امام حسین(ع) در این مسأله این پیام را به ما میدهد که باید در سایه عزادارىها معروفها را گسترش داده و منکرات را برچینیم، به یقین هر سال باید بر عظمت و وسعت عزادارىها افزوده شود، امّا اگر همچنان معروفها فراموش شود و منکرات گسترش یابد، قطعاً به این آموزۀ ماندگار از حضرت سیّدالشهدا(ع) نخواهیم رسید.
هم چنین باید گفت اگر امر به معروف و نهی از منکر به وسیله عموم در سطح جامعه تسرّی یابد، بسیاری از مشکلات حل میشود لیکن دشمن تلاش دارد این واجب الهی را با عملی همراه با خشونت نشان دهد، در حالی که امر به معروف و نهی از منکر به هیچ وجه به معنای خشونت نیست، بلکه با زبانی نرم و از روی دلسوزی میباشد.
• اصل عبودیّت و پاکبازى در راه معبود
بدیهی است لزوم واکاوی چیستی پیام نماز جماعت ظهر عاشورا از سوی امام حسین(ع) و اصحابشان بر این مبنا استوار میباشد که نماز را باید در سختترین شرایط هم به پا داریم.
بدین ترتیب اگر نماز جماعت اول وقت با حضور قلب اقامه شود، بسیاری از آسیببهای اجتماعی و فرهنگی جامعه نیز برطرف میشود.
بنابراین باید گفت این نماز تاریخى و بى نظیر، روح نماز را زنده کرد و مفهوم نماز را براى راهیان راه حق آشکار ساخت و معنى واقعى عبودیّت و پاکبازى در راه معبود را نشان داد، و قلم سرخ بر معبودهاى خیالى و بتهای شیطانى دنیاپرستان و بندگان زر و زور کشید، و اگر امروز از مأذنه هاى بلند شهرها صداى تکبیر و اذان بلند است به برکت آن نماز و اذان است و چه زیباست که در این سالها، دسته جات عزادارى به هنگام ظهر عاشورا در هر کوى و برزن و هر مکانى هستند، توقّف مىکنند و نماز بجا مىآورند.
• شهادت حضرت علی اصغر(ع)؛ پیام مظلومیّت اباعبدالله الحسین(ع)
تشریح همۀ این آموزههای ارزشمند در قیام عاشورا مبیّن این مسأله است که پیامهای عاشورا همه شنیدنى است، لیکن پیام شهادت کودک شیرخوار از همه شنیدنىتر و عبرتخیزتر است.
نخستین پیامش اینکه در مبارزه با دشمنان حق، هیچ کس مستثنى نیست. سربازان شیرخوار دوش به دوش جوانان و سالخوردگان به میدان میآیند و به موقع در صفوف شهدا قرار مىگیرند، بدیهى است هر سربازى سلاحى دارد، یکى تیر و نیزه و شمشیر؛ و دیگرى هم گلوى نازک و چندین قطره خون پاک که گویاترین دلیل مظلومیت است. خونى که هم به آسمان پاشیده شد و هم بر زمین، و هر دو با آن شکوهى تازه گرفت.
دیگر اینکه، دشمنان ستمگر قساوت و جنایت را به بالاترین حدّ خود رساندند که حتّى بر کودک شیرخوارِزاده زهرا (سلام الله علیها) در آغوش پدر نیز رحم نکردند!
آخرین پیام اینکه تحمّل همه درد و رنجها و مصیبتها در راه خدا آسان است، چرا که عالم محضر اوست و همه اینها در پیشگاه او انجام میگیرد.
• ترسیم مظلومیّت حسینی در ابعاد مختلف
با این اوصاف باید اذعان نمود مظلومیّت امام حسین(ع) و یارانش در یک بُعد نبوده است؛ بلکه ابعاد گوناگونى از مظلومیّت در حادثه کربلا دیده مىشود: دعوت کردن امام و بىوفایى نسبت به آن حضرت، کشتن مهمان، بستن آب به روى آن حضرت و یاران و زنان و کودکان اهلبیت او، جنگ نابرابر سى هزار نیروى مجهّز در برابر ۷۲ تن، کشتن کودک شیرخوار، حمله به کودکان و زنان، آتش زدن خیمهها، تاختن اسب بر پیکر شهدا، سرها را بالاى نیزه بردن، جلوگیرى از دفن پیکر شهیدان، اسارت زنان و کودکان آل پیغمبر صلى الله علیه و آله و گرداندن آنها در شهرهاى مختلف و جهات دیگر مظلومیّت، همه از جمله پیامهای مظلومیّت حضرت سید الشهدا در قیام عاشورا است که این حادثه را از حوادث مشابه دیگر متمایز مىسازد.
• اصل استقامت و پایداری
لزوم تعمّق و تأمّل روز افزون در آخرین سخنان امام حسین(ع) این پیشواى بزرگ ایثار و فداکارى به خوبى نشان میدهد که آن حضرت از چنان نفس مطمئنّه و آرامى برخوردار بود که نه تنها مرگى را که در چند قدمى قرار داشت به چیزى نمیگرفت و نه تنها شهادت عزیزان و یاران جز در جنبههای عاطفى- تغییرى در روح و فکر بلند او ایجاد نمیکرد، بلکه بر استقامتش مىافزود، و هر زمان آتش شوق دیدار یار در دلش افروختهتر میشد!
او در این لحظات حسّاس، تنها فرزندش امام سجّاد(ع) را آماده پذیرش مسئولیّت عظیم به ثمر رساندن نهال برومندى را که در کربلا نشانده و با خون عزیزانش آبیارى کرده بود مىساخت. آخرین وصایایش را با او در میان میگذارد و سفارش اطاعت از او را به خواهران و دخترانش مىکرد.
امام حسین(ع) شیعیان و پیروان مکتبش را در این لحظات بحرانى و طوفانى نیز فراموش نمیکند، و پیام مظلومیّت خود را به وسیله تنها پسرش به آنها مىرساند، تا بدانند در ادامه راه از چه حربهای استفاده کنند.
• اصل عزتمندی و سازش ناپذیری
گفتنی است تعمّق در مقولۀ رفتارشناسی اسرای کربلا به عنوان مهمترین درسها و پیامهای عاشورایی مورد نظر است، به عنوان نمونه وقتی میشنویم حضرت زینب سلام الله علیها در مقابل یزید در شام بیان میدارند، این برای من ننگ است که با تو سخن بگویم؛ من تو را ناچیز و ناتوان میشمارم. این گونه با شجاعت سخن گفتن در حال اسارت، برای ما درس است که در هیچ شرایطی در برابر دشمن تسلیم نشویم، از اصول خود عقب ننشینیم و به ذلت تن ندهیم.
• سخن آخر
در خاتمه باید گفت اینکه میگوییم «یا لیتنا کنا معک»، باید قدم در جای قدمهای شهدای کربلا بگذاریم و خود را با آموزهها و پیامهای عاشورایی شهدای کربلا که برای آن شهید شدند، همسو سازیم.
لذا پیروان و عاشقان مکتب آن حضرت، زمانى میتوانند ادّعاى عشق و پیروى راستین کنند که به مفاسد موجود عصر و زمان خود بیندیشند، و آنچه در توان دارند براى مبارزه با آن به کار گیرند. و به یقین آن حجم عظیم عزاداران هرگاه تصمیمى منطقى و حسابشده و مدبّرانه براى برخورد با مفاسد و سوق جامعه به سوى اصلاح بگیرند موفّق خواهند شد.
بنابراین باید در آیینهای عزاداری محرم به پیامهای عاشورا نیز توجه داشته باشیم. عزاداری بسیار خوب و لازم است، ولی در کنار این عزادرای باید به پیامهایی که این حادثه بزرگ تاریخی را به وجود آورد نیز توجه کنیم.
………………....
پایان پیام/ ۲۷۰