به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ با فرا رسیدن ایام راهپیمایی بزرگ اربعین حسینی، دلهای عاشقان آل الله به سوی دیار یار پر می کشد و میلیونها زائر از نقاط مختلف جهان راهی کربلای معلی می گردند.
برای استقبال از این زائران، نهادها، مؤسسات، هیئات، انجمنها و افراد دست به کار می شوند و هر کدام به وسع خود در رفع نیازهای مادی، اقامتی، حمل و نقل، تغذیه و ... می کوشند.
مجمع جهانی اهلبیت(ع) با توجه به رسالت اصلی خود ــ که پشتیبانی فکری و فرهنگی از شیعیان جهان است ــ تلاش می کند تا به زائران انبوه اربعین "خدمتی فرهنگی" ارائه نماید.
در این راستا این مجمع در اربعین سال گذشته (1436 ق. ــ 1393 ش.) اقدام به تدوین، ترحمه، انتشار و توزیع 17 عنوان بروشور به پنج زبان و در شمارگانی بیش از یک میلیون نسخه نمود. با توجه به استقبال خوبی که از آن اقدام صورت گرفت، مجمع در اربعین امسال (1437 ق. ــ 1394 ش.) نیز این کار را تکرار نموده و این اقلام فرهنگی و تبلیغی مورد نیاز مردم عراق را منتشر و در ایستگاههای متعدد در مسیر زائران، در اختیار آنان قرار می گیرد.
برای اطلاع از اهداف و جزئیات فعالیت های اربعینی مجمع جهانی اهل بیت(ع) در اربعین امسال، خبرگزاری ابنا گفتگوی زیر را با «حجت الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا ایمانی مقدم» معاون امور فرهنگی مجمع انجام داده است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به کوشش: احمد محبوبی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ابـنا: اربعین سیدالشهداء در فرهنگ شیعه چه جایگاهی دارد و در این راستا از نظر فرهنگی چه کارهایی باید انجام شود؟
ـــ در فرهنگ شیعه زیارت اربعین از یک جایگاه ویژهای برخوردار است؛ آنگونه که امام حسن عسکری(ع) آن را یکی از پنچ علامت شیعه معرفی میکنند و می فرمایند: "علامات المؤمن خمس: صلاة احدی و خمسين و زيارة الأربعين و التختم في اليمين و تعفير الجبين و الجهر ببسم الله الرحمن الرحيم". (وسائل الشيعة، ج 10، ص 373)
یعنی مؤمن پنج نشانه دارد:
اول) اقامه پنجاه و یک ركعت نماز در شبانه روز (مجموع واجبات و نافله ها) ؛
دوم) زيارت اربعين ؛
یوم) انگشتر در دست راست كردن ؛
چهارم) در سجده، پيشاني بر خاك نهادن ؛
و پنجم) بسم الله الرحمن الرحيم را در نماز بلند گفتن.
شاید کسی باور نمیکرد که یک روز زیارت اربعین نماد شیعه شود. زیارت عاشورا از اهمیت بالایی برخوردار است. امام باقر(ع) زمانی که به علقمه حضرمی زیارت عاشورا را تعلیم کرد، در فرهنگ شیعه به حرز الله الاکبر جا افتاد و گاهی به حدیث قدسی تعبیر میشود ولی اهمیت زیارت اربعین را ندارد. زیارت اربعین طبق پیش بینی امام حسن عسکری(ع) نماد شیعه شد. چنانچه اهل سنت انگشتر را به دست چپ میکنند و ما به دست راست، همین طور که اهل سنت به مطلقِ زمین سجده میکنند اما شیعه در سجده حتما پیشانی را به خاک میگذارد، همین طور که اهل سنت نمازهای مستحبی متنوعی مثل تراویح دارند که ما بدعت میدانیم اما شیعه مقید به ۵۱ رکعت است، همین طور که اهل سنت بسم الله را یا نمیگویند یا اگر میگویند آهسته میگویند، شیعه حتی در نمازهای اخفاتی هم بسم الله را بلند میگوید. اینها جزء نمادها و نمودهای شیعه است؛ زیارت اربعین هم همین طور است. حدس من این است که امام حسن عسکری(ع) از چند صد سال پیش وضعیت امروز را میدیدند که این راهپیمایی به سوی مرقد امام حسین(ع) در ایام اربعین نماد شیعه می شود. در طول تاریخ خیلی با این مبارزه شد؛ در زمان صدام، گاهی افرادی که در راهپیمایی اربعین شرکت مینمودند را اعدام میکردند.
آنچه که از روایات برمیآید تشویق به خدمت رسانی به زوار است و این کار هم بحمدلله انجام میشود و خود عراقیها علی رغم مشکلاتی که دارند افتخارشان این است که دست زائر حسینی را بگیرند، پایش را بشورند، بدنش را ماساژ دهند، چای گرم و غذا بدهند، بگویند شب اینجا استراحت کن دوش بگیر و فردا به راحت ادامه بده. اما ما به عنوان مجمع جهانی اهل بیت(ع) نمیتوانیم فقط به خدمت رسانی مادی و رفاهی اکتفا کنیم؛ چون معتقدیم که اهل بیت(ع) آمدهاند در کنار این آسایش، برای عروج معنوی مردم قدم بردارند. یعنی در عین اینکه این همه روایات وجود دارد که خدمت رسانی به زوار ثواب دارد اما یادمان باشد که وقتی پیامبر(ص) حضرت علی(ع) را به یمن برای تبلیغ دین اسلام اعزام کرد، فرمود: «یا علی لأن یهدی الله بک رجلاً واحداً خیر لک مما طلعت علیه الشمس» اگر خدا به دست تو یک نفر را هدایت کند از آنچه که خورشید بر آن بتابد پرارزشتر است. مجمع جهانی اهل بیت(ع) در راستای این رسالت در کنار موکبهایی که به خدمت رسانی مادی میپردازند، امر خدمت رسانی معنوی و هدایتی را برعهده گرفته است.
ابـنا: با توجه به اینکه امسال دومین سالی است که مجمع حضور فعال در اربعین حسینی دارد اهداف و اقدامات عملی مجمع را تشریح کنید.
ـــ سال گذشته عزیزانی که در ستاد عاشورا و اربعین فعالیت میکردند با توجه به شناخت و تجربیاتی که داشتند، در راستای نیاز میدانی مردم آن بلاد و همین طور زواری که از کشورهای دیگر میآیند، جزوات و بروشورهایی تهیه کردند. سال گذشته بروشورهایی به زبانهای مختلف تهیه شد که در حد خود تا حدی توانست نیاز هدایتی و معنوی مردم را تأمین کند. امسال جلسات مکرری با حضور علمای عراق، مسئولین عتبه سیدالشهدا، عتبه علویه و عزیزانی که سالهای قبل سابقه این کار را داشتند برگزار شد که ما روی چه موضوعاتی بیشتر کار کنیم که در راستای نیازهای آنجا باشد در نتیجه ۱۴ موضوع به عنوان موضوعات اصلی تصویب شد که روی این موضوعات باید کار شود. طبق این ۱۴ محور، مقالات و جزواتی تهیه، بعضی ترجمه و برخی تکمیل شد. این موضوعات در سه موضوع تهیه شد: بخشی از این موضوعات مسائل اعتقادی است؛ مثلا موضوع مهدویت در عین اینکه یکی از اعتقادات اصیل اسلامی است ولی متاسفانه در برخی مسائل بلای جان امت اسلامی شده است و مدعیان مهدویت، مدعیان سید یمانی، مدعیان سفارت امام زمان(عج) و امثال اینها پدید آمدهاند. لازم بود که اعتقاد اصیل مهدویت و نظرات انحرافی آن تبیین شود.
یا در مورد جایگاه قرآن؛ سیدالشهدا(ع) که در دوران عمر خود از دوست خود هم چیزی را خواهش نکرد، عصر تاسوعا وقتی دشمن حمله کرد از دشمنش تقاضا کرد که یک شب را مهلت دهید چون میخواهم قرآن بخوانم. یعنی حسین(ع) شهید قرآن است. وقتی به دنیا میآید سر به سجده میگذارد و قرآن میخواند. در طول عمر خود قرآن را تفسیر و تبیین میکند. شب آخر عمر از دشمن مهلت میخواهد تا قرآن بخواند. بعد از شهادت هم سر مطهر او بالای نیزه قرآن میخواند. ما باید یکی از فعالیت هایمان را به قرآن اختصاص دهیم که خدای نکرده این تکفیریهای از خدا بیخبر دم از قرآن نزنند و ما شیعیانی که از سرچشمه وحی الهی استفاده میکنیم نتوانیم و محروم بمانیم. یکی از جزوات ما درباره قرآن است. بخشی از اینها مسائل احکام است؛ مسائل احکام لازم است چون کسی که میخواهد زائر امام حسین(ع) شود، لباس مشکی میپوشد و اشک میریزد بداند که امام حسین(ع) شهید راه نماز است. همان شب آخر به ابالفضل فرمود که ببین این قوم امشب را به ما مهلت میدهند: «فانی احب الصلاة و تلاوة کتابه» من عاشق نمازم. حضرت از دشمنش خواهش کرد که نماز بخواند. چند جزوه در مورد حجاب است که زائران حسینی جایگاه زن را در اسلام بدانند؛ زن آلت دست غربیها و استعمار نشود و مکانت خود را بیابد. بخش سوم مسائل اخلاقی است. در کنار این سه محور اصول عقائد، اخلاق و احکام، جزواتی هم درباره هدف اصلی قیام امام حسین(ع) تهیه شده است که مبارزه با ظلم، ظلم ستیزی و استکبار میباشد. در این راستا حمایت از مردم مظلوم یمن، شیعیان بحرین و خود مردم عراق مد نظر است تا کسانی که به زیارت امام حسین(ع) میآیند بدانند که در کنار زیارت، به حشد شعبی و نیروهای مردمی که علیه دشمن مبارزه میکنند کمک داشته باشند. یکی از عنوانهای جزوه ها، زیارت اربعین امام حسین(ع) است در این جزوه فلسفه زیارت و مباحث پیاده روی اربعین آمده است. برای مبلغین خود نیز گفتهایم که جزوهای را که تحویل میدهید چند دقیقه با مخاطبان خود صحبت کنید تا اهمیت این کار مشخص شود.
ابـنا: جزواتی که تهیه کرده اید چگونه پخش خواهند شد؟
ـــ در همین ایام دو بار برای بررسی وضعیت به نجف اشرف و کربلای معلی سفر کردیم. مجمع در ۱۴ استان عراق ۱۴ نماینده داریم این ۱۴ نمایند هفته گذشته در نجف اشرف و با حضور «آیت الله سید مجتبی حسینی» نماینده مقام معظم رهبری در عراق جلسهای داشتیم و آنها را توجیه کردیم. ۲۰ بندی که اینها باید رعایت کنند را به آنها گفتیم که عمده کار موکبهای چند ده هزار نفری که خدا به عِدّه و عُدّه آنها بیفزاید سرویس دهی مادی است ولی شما باید نقش سرویس دهی معنوی داشته باشید. لذا بنرهایی تهیه شد که آنها ببرند در آغاز پیاده روی زائران این بنرها را نصب کنند، حرکت زیر سایه قرآن شروع شود و این جزواتی که آماده شده در اختیار زوار قرار داده شود.
ما حدود ۳۰۰ هزار جزوه و بروشور را در ۱۵ منطقه هرکدام به طور متوسط ۲۰ هزار عدد را توزیع خواهیم کرد و تعداد ۵۰۰ هزار جزوه و بروشور را از طریق ۱۰ موکب توزیع خواهیم کرد. با ده موکت صحبت کرده ایم. با موکبهایی که خودمان بنیانگذار بودیم مثل موکب مجمع جهانی اهل بیت(ع)، یا موکبهایی که با ما همفکر و هم افق هستند؛ مثل "موکب الامام الرضا(ع) شباب الامام خمینی" که «جناب حجت الاسلام والمسلمین سید حمید حسینی» مسئول آن است. یا "موکب دانشگاه اهل بیت(ع)" که «دکتر سید محسن قزوینی» بر آن اشراف دارد. یا "موکب شیخ یوسف ناصری" در مناطق شمالی کربلا که برای پخش این جزوات در اختیار ما است.
دو موکب دیگر هم داریم که یکی از آنها متعلق به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در کربلاست و موکب دیگر متعلق به «شیخ حاتم اسدی» است. ده موکب دیگر هم هماهنگی شده است و رفتیم جایگاه موکبها را دیدیم، صحبتهای اولیه شده و کمبودها را جبران کردهایم تا در این ایام برای نشر معارف اهل بیت(ع) حداکثر استفاده از این فضای معنوی پربار شود.
ابـنا: چرا جزوات و بروشورها امسال فقط به زبان عربی است در حالی که در سال گذشته به زبانهای متعدد بود؟
ـــ ما خط مشی کلی را از دبیرکل محترم مجمع میگیریم. با توجه به تجربه سال گذشته حاج آقای اختری فرمودند که امسال تمرکزمان را روی زبان عربی ببریم. چون بخش زیادی از جزوات که سال گذشته به زبانهای غیر عربی تهیه شده بود واقعا به مصرف درستش نرسید. یعنی آنقدر که ما پیش بینی میکردیم مخاطبی نداشتیم یا نتوانستیم به مواردش برسانیم و اکثر این ۲۰ میلیون نفر زوار، عرب زبان هستند. علت دیگر این است که مراکز مختلفی وجود دارند که تهیه جزوه به زبان فارسی و غیر عربی را عهدهدار هستند. در جمهوری اسلامی ایران مراکز فرهنگی زیادی است که جزوهها و زیارتنامههای فارسی تهیه میکند. حتی سال گذشته شهرداری تهران زیارت اربعین را با نقشه راهنما همراه کرده بود که خیلی استقبال شد. یعنی کارهای این طوری بر زمین نمیماند؛ آنچه که احساس میشد بیشترین مخاطب و کمترین متولی دارد زبان عربی است.
ابـنا: امسال ظاهراً تیراژ و عناوین بروشورها نیز کمتر از سال گذشته است.
ـــ سال گذشته تیراژ بالای یک میلیون و دویست هزار بود و مقدار زیادی از بین رفت حتی بعضی هایشان را در خیمههای دیگر پیدا کردند که در آب و گل افتاده و بستهها باز نشده بود. و این چند دلیل داشت یکی اینکه در سیستم توزیع نقص داشتیم و این سفر که ما رفتیم برای این بود که این مشکل را حل کنیم. دوم اینکه چاپخانهای که در نجف بروشورها را چاپ کرده بود امکان تا کردن نداشت و به صورت برگههای A4 و بلندتر از A4 بود و اگر میخواستیم تا کنیم به وقت زیادی نیاز داشتیم؛ همین طوری به زائران تحویل میدادیم به همین خاطر خیلی از اینها از بین رفت. لذا امسال هم تعداد را کم کردیم هم سیستم توزیع را با تدبیر کردیم و هم زبان را به عربی منحصر کردیم تا با حداقل صرف بیت المال حداکثر بهره وری را داشته باشیم.
در رابطه با عناوین هم در جلسات بحث شد که مثلاً فلان موضوع در سال گذشته کاربردی نداشت؛ یا وقتی فلان جزوه را به مردم آنجا میدادیم میگفتند: "این مسئله در کشور خودتان برای تبلیغ بیشتر نیاز است تا کشور ما و ما از این جهت ضعفی نداریم." لذا برنامه ریزی شد که امسال با نیازسنجیِ نیاز منطقه و بلاد عرب عموماً و عراق خصوصاً این کارها تهیه شود.
ابنا: برای بهتر و بهینه شدن فعالیتهای اربعینی مجمع در سالهای آیند آیا این فعالیتها ارزیابی خواهد شد؟
ـــ از دوستان خبرگزاری ابنا تقاضا داریم که در کنار فعالیتهای چشمگیر دیگری که دارند ــ و خدا از همه شان قبول کند ــ از این حرکت نیز یک ارزیابی داشته باشند و ضعفها و قوتهای حرکت ما را زیر ذره بین قرار دهند که «احب اخوانی الی من اهدی الی عیوبی». واقعاً اگر ارزیابی ذاتی یا خودارزیابی نباشد کار پیش نمیرود.
مثلاً با ارزیابی فعالیت سال گذشته ــ که در مجموع، فعالیت موفقی بود ــ دیدیم که علاوه بر مردم عراق، خیلی از افراد این جزوات را به کشورهایشان برده بودند و حتی برخی از آنها به دست اهل سنت رسید. لذا امسال توجه بیشتری کردیم که در این جزوات و بروشورها با بیانی مطالب را بنویسیم که اگر یک سنی خواند زمینه هدایت و استبصارش فراهم شود.
یا در سال گذشته مشکلاتی در نحوه توزیع و زبانهای انتخاب شده وجود داشت؛ لذا امسال بازنگری کردیم و تغییراتی اعمال شد.
بنابراین تقاضای ما این است که ارزیابی میدانی شود تا برای سالهای بعد بتوانیم با اشکالات کمتر و موفقیت بیشتری کار را ادامه دهیم.
ابنا: اگر در پایان مطلب و نکتهای دارید بفرمایید.
ـــ امیدواریم با کمترین مشکلات، بیشترین بهره وری را از مراسم اربعین داشته باشیم و علی رغم تهدیدهای مکرری که گروههای منحرف تکفیری از خدا بیخبر و مزدورهای اجارهای عربستان و امریکا در منطقه دارند امیدواریم که این تهدیدها به مرحله عمل نرسد و زوار امام حسین(ع) به سلامتی بروند و به سلامتی برگردند. آنچه که توصیه میکنم این است که کسی که قبل از اربعین این گزارش را میخواند روزانه مبلغی را برای سلامتی امام زمان(عج) و شیعیان امام زمان(عج) در سراسر جهان، بخصوص زوار اربعین صدقه دهد تا ان شاء الله خداوند کید دشمنان را به خودشان برگرداند و امت حزب الله و طرفدران مکتب اهل بیت(ع) را در سلامتی کامل نگه دارد.
ابنا: از اینکه وقت ارزشمند خود را در اختیار ما گذاشتید متشکریم.
................................
پایان پیام/ 167 ـ 101