به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ چهار سال از انقلاب لیبی و تغییر نظام حکومتی این کشور میگذرد، تغییری که به عقیده بسیاری از کارشناسان با دخالت نیروهای خارجی و ناتو از مسیر اصلی و درست خارج شد و این کشور پهناور را وارد ماراتن هرج و مرج و چند دستگی که تنها مردم قربانی آن بودند، کرد.
لیبیاییها حدود چهار دهه طعم تلخ دیکتاتوری قذافی را چشیدند و اکنون پس از سرنگونی حکومت او و کشته شدن قذافی، با معضل سهم خواهی انقلابیها و به تازگی ورود گروههای تروریستی همچون داعش مواجه شدهاند.
آرامش، آسایش و امنیت به واژگانی غریب برای مردم لیبی تبدیل شده، تشکیل دو دولت موازی و متناقض از منظر مشی و رویکرد سیاسی و اجرایی، این کشور را با خلا اساسی قدرت و اعمال حاکمیت قانون روبه رو کرده و تروریسم و داعشیها را به طمع تصاحب نفت و ثروت این کشوربه این دیار کشانده است.
داعشیها از نفت به عنوان وسیلهای برای درآمدزایی و یک اهرم فشار برای ماندن و گسترش حضور نامشروع و اشغال سرزمینهای اسلامی همچون سوریه و عراق در دستور کار دارند چرا که عاملان پیدایش این گروه تروریستی، صحنه گردان نهان و آشکار تحولات در خاورمیانه و به تازگی آفریقا هستند.
در حالی این تحولات در لیبی رقم خورده که مردم این کشور به امید اصلاح و ترقی ٬ چهار سال پیش ضد دیکتاتوری قذافی خروشیدند اما راه به بیراه تبدیل شد و شرایط کنونی را برای آنان رقم زد.
آتش اعتراضها و خیزشهای عربی در کشورهای جنوب غربی آسیا و شمال آفریقا در سال ۲۰۱۰ میلادی شعله ور شد که دامنه آن در ۱۶ فوریه ۲۰۱۱ به کشور لیبی رسید.
تداوم اعتراضها علیه حکومت دیکتاتوری، قذافی را بر آن داشت تا برای سرکوب معترضان عملا وارد عمل شود و با استفاده از جنگندههای ارتش غیر نظامیان را هدف قرار دهد که در کنار این اقدام، با مسلح شدن مخالفان حکومت قذافی، زمینه برای جنگ مسلحانه داخلی در لیبی فراهم شد.
در همین راستا با افزایش درگیریها در این کشور عربی، ناتو برای تغییر و برکناری قذافی وارد عمل شد که در اثر آن، جنگ در لیبی بیش از بیش گسترش یافت؛ چرا که اگر چه ناتو توانست قذافی را پس از ۹ ماه جنگ و ویرانی از پای درآورد، اما این مداخله باعث شد که ساختار ارتش به شدت تضعیف شود.
به اعتقاد کارشناسان ٬ با کشته شدن قذافی نه تنها لیبی رنگ آرامش به خود ندید، بلکه با تضعیف طبقه سیاسی این کشور دو دولت و مجلس در آن واحد شکل گرفت. یک دولت و مجلس در طرابلس توسط گروههایی که جامعه جهانی آنها را قبول ندارد و دیگری دولت و مجلسی در شهر طبرق واقع در شرق لیبی، که مورد قبل بازیگران بین المللی است.
ساختار قبیلهای لیبی، مطالبات حداکثری گروهها و حضور اقوام مختلف این کشور و سهم خواهی آنان در عرصه قدرت ٬ از جمله دلایل اصلی ناکامی انقلاب این کشور بود. همچنین تبدیل شدن لیبی به بازار سیاهی برای فروش انواع سلاح که تاجران به راحتی در آن کسب درآمد میکردند، نیز یکی از دلایل اصلی ادامه بحران در این کشور به شمار میرود.
در پی جنگ ۹ ماهه ناتو علیه حکومت قذافی در سال ۲۰۱۱ ٬ سلاحهای زیادی در اختیار مردم این کشور قرار گرفت و سبب شد گروههای شبه نظامی در این کشور آفریقایی، شکل بگیرد.
به عقیده کارشناسان نبود ارتش قوی، اختلافات سیاسی میان گروهها و جناحهای حاکم در این کشور و ادامه درگیریهای داخلی بستر حضور تروریستهای القاعده و داعش را در این کشور بحران زده فراهم کرد.
تروریستهای داعش با یکه تازی در لیبی در حال گسترش نفوذ خود و سعی در تصاحب منابع نفتی این کشور دارند.
براساس اخبار منتشر شده، داعش تلاش میکند با گسترش حوزه نفوذ خود به سمت اجدابیا در ۳۵۰ کیلومتری سرت که منابع گازی و نفتی لیبی در آن قرار دارد، به این منابع دسترسی پیدا کند.
گروههای متخاصم در لیبی که اکنون به خطر تروریستها پی بردهاند، تلاش میکنند با کنار گذاشتن اختلافات و ایجاد اتحادی هر چند شکننده، در کنار هم قرار بگیرند و با کنار گذاشتن اختلافات دولتی یکپارچه تشکیل دهند.
تشکیل دولت وفاق ملی بر اساس توافق امضاء شده میان جناحهای مختلف لییی در شهر صخیرات تونس، از جمله اقداماتی است که با حمایت سازمان ملل و کشورهای همسایه لیبی از جمله الجزایر و تونس، با هدف وحدت حاکمیت در لیبی و جلوگیری از گسترش نفوذ تروریسم از جمله گروه تروریستی داعش در کشور لیبی انجام شده است.
اخبار منتشر شده حاکی از آن است که گروههای تروریستی در لیبی به لحاظ مالی و تسلیحاتی مورد حمایت کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله عربستان و امارات و قطر هستند که لیبی را به پایگاهی برای آموزش تروریستها و اعزام آنها به کشورهای جنگ زده دیگر از جمله عراق و سوریه تبدیل کردهاند.
«ژان ایو لو دریان» وزیر دفاع فرانسه با بیان اینکه داعشیها اکنون در سرت هستند و قلمرو خود را در ۲۵۰ کیلومتری خط ساحلی گسترش دادهاند، گفت تروریستها با هدف دستیابی به چاهها و منابع نفتی پیشروی به داخل لیبی را آغاز کردهاند.
وی همچنین گفت که مناقشه گروههای سیاسی لیبی باید متوقف شود و در غیر این صورت، داعش پیروز میدان خواهد بود.
در همین راستا شیخ «صادق الغریانی» مفتی کل کشور لیبی با انتقاد شدید از دولت امارات، گفت امارات از گروههای مخالف و سرکش لیبیایی با انواع سلاحها و مهمات حمایت میکند.
مفتی لیبی همچنین گفت که حاکمان امارات میلیاردها دلار از سرمایه مردم این کشور را برای برهم ریختن امنیت لیبی و ریختن خون مردم این کشور هزینه کردهاند.
در حالی که همسایههای لیبی از جمله تونس و الجزایر تلاش میکنند با تشکیل هر چه سریعتر دولت وفاق ملی لیبی، بحران این کشور را از طریق سیاسی حل کنند، ناتو بار دیگر قصد حمله به این کشور بحران زده را دارد.
در چنین شرایطی مقامهای آمریکا و اتحادیه اروپا به جای تاکید بر روند سیاسی در لیبی و تقویت یک دولت مرکزی در این کشور، از مداخله نظامی قریب الوقوع در این کشور سخن میگویند.
بنابر اخبار منتشر شده ٬اخیرا چند کشور اروپایی مانند فرانسه، انگلیس و ایتالیا اعلام کردهاند قصد دارند مواضع داعش در لیبی را نیز بمباران کنند. آنها در پی متحدانی بر روی زمین برای حمله به مناطق تحت نفوذ این گروه تروریستی در لیبی از میان دو دولت و نیز گروههای شبه نظامی این کشور هستند.
«خمیس الجهیناوی» وزیر خارجه تونس اخیرا با بیان اینکه کشورش مخالف هرگونه مداخله نظامی در لیبی است، گفت که تونس آماده برخورد با هر گونه وقوع جنگ احتمالی در لیبی است.
الجزایر نیز از احتمال دخالت نظامی خارجی در لیبی با توجه به نبود حاکمیت و ارتش قوی در این کشور به شدت نگران و معتقد است که ممکن است این مداخله وضعیت لیبی را بدتر از قبل کند.
مقامهای الجزایری با ابراز تاسف از استقبال برخی کشورهای عربی از مداخله نظامی غرب در لیبی به بهانه مقابله با داعش و نیز افزایش هجوم مهاجران غیر قانونی از لیبی به اروپا، میگویند که این کشورها به هیچ وجه از دخالتهای خارجی در سوریه و عراق عبرت نگرفتهاند.
در همین راستا «اورسولا فن درلین» وزیر دفاع آلمان نیز گفته که هر گونه اقدام نظامی در لیبی کافی و شفاف نخواهد بود و این نگرانی وجود دارد که جنگ تنها به گسترش نفوذ گروه تروریستی داعش در این کشور منجر شود.
از این رو هر گونه مداخله نظامی خارجی در لیبی نه تنها هیچ کمکی به این کشور نمیکند، بلکه با افزایش خشونت و درگیریها تنها بستر مناسبتری را برای تروریستهای داعش به منظور گسترش نفوذ خود فراهم میکند. همچنین این مداخله ممکن است روند تشکیل دولت وفاق ملی و قدرت گرفتن آن را که در مرحله رای اعتماد گرفتن از پارلمان است و میرود نویدی تازه برای مردم بحران زده لیبی باشد، کند و یا متوقف کند و بار دیگر امید لیبیاییها را برای متحد شدن و مبارزه با تروریستهای داعش به یاس مبدل کند.
...............
پایان پیام/ ۲۱۸