سیاست خارجی ایران مبتنی بر تعامل با سایر کشورهاست/ عربستان سعودی سیاست خود انهدامی را در پیش گرفته است

به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ نشست علمی "سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران گذار نظام بین الملل" با سخنرانی دکتر «مرتضی سرمدی» عصر امروز ـ چهارشنبه 19 اسفندماه ـ در سالن کنفرانس امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.

قائم مقام وزیر امور خارجه در این نشست با بیان اینکه، ما نباید وضعیت نظام بین الملل را در شرایط ایستا تحلیل کنیم، گفت: جمهوری اسلامی ایران به واسطه نگاه امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب در عرصه روابط بین سایر کشورها، سیاست گذاری خوبی انجام داد، ما به طرف تأثیرگذاری بر ملت ها رفتیم و اکنون ایران به قدرت منطقه ای و حتی فراتر از منطقه ای تبدیل شده است.

وی با بیان اینکه سیاست خارجی ایران نگاه به آرمان ها با واقع گرایی بوده است، در ادامه اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران روی توده های مردم و جریان های اصیل سرمایه گذاری کرد و توانست از نظر فکری تأثیر گذار باشد.

دکتر سرمدی ادامه داد: امروزه در سیاست گذاری، دین و فرهنگ از عوامل تأثیرگذار است ولی در گذشته دین یکی از مؤلفه های قدرت محسوب نمی شد و از تعریف های قدرت به کنار گذاشته شده بود اما جمهوری اسلامی ایران توانست در این باور رخنه ایجاد کند.

وی با بیان اینکه، نقطه آغاز پدیده تأثیر دین و فرهنگ بر روابط بین الملل، انقلاب اسلامی بود؛ بزرگان فکری غرب می گفتند که بشر نیازمند انقلاب در معنویت بوده و دوز اخلاق و معنویت در سیاست کم شده است و احساس چنین ضرورتی در انقلاب ایران شکل گرفت.

قائم مقام وزیر امور خارجه مبارزه با کمونیسم، اشغال افغانستان به وسیله روس ها، فروپاشی نظام دو قطبی، رشد مهاجرت مسلمانان به اروپا و قضایای بالکان و بوسنی را از عناصر دیگر ورود دین به روابط بین الملل معرفی کرد.

وی در مورد هویت سازی و امنیت سازی دین و فرهنگ گفت: برخی ملت ها هویت خود را در نگاه دینی و فرهنگی تعریف می کنند. در روزگار ما هویت های ملی چندپاره شده اند و بحث برخورد تمدن ها اصلی ترین مسئله ای است که غرب با آن ایجاد امنیت و تمدن کرده و تمدن اسلامی را هویت ضد امنیتی خود تعریف می کند؛ این دیدگاه منجر به خشونت شده چون مسلمان ها مقاومت کرده و این به رادیکالیزم و افراط گرایی منجر می شود.

دکتر سرمدی افزود: اسلام هراسی و شیعه هراسی هم با بحث امنیت سازی دین و فرهنگ پیوند پیدا می کند و هیچ پدیده ای مثل جنگ سوریه این را آشکار نساخته است.

وی در مورد قرائت روابط بین الملل مطلوب بر اساس دین و فرهنگ اظهار داشت: هر دین و فرهنگی تلاش می کند تا روایت مطلوب خود را از فرهنگ خویش ارائه کرده و آئین خود را ایدئولوژی و فرهنگ برتر در عرصه بین الملل تحمیل کند.

قائم مقام وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنان خود گفت: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر تعامل است. برنامه هسته ای ایران نظامی نبود اما این را با شعبده بازی، تهدید نظامی معرفی کردند و چندین قطعنامه بر علیه ایران اسلامی صادر کردند. البته فضای تحریم بدتر از خود تحریم بود فضای تحریم آنچنان سنگین بود که دارو که تحریم نبود به ما نمی فروختند و شرکت های داروساز جرأت نداشتند به "ایران امنیتی" نزدیک شوند. آنقدر محدود شدیم که نمی توانستیم دارو بخریم.

وی افزود: سیاست خارجی دولت جدید توانست تز یا فاجعه امنیتی کردن ایران را بشکند و با گفتگوهای برجام این امر تحقق پیدا کرد و مهم تر از برجام، شکسته شدن فضای امنیتی علیه ایران بود.

دکتر سرمدی در مورد آثار شکست فضای امنیتی علیه ایران گفت: آثار این امر در واکنش اسرائیل و دشمنان ایران قابل مشاهده است. در سایه تهدید امنیتی ایران، اینها به راحتی نفس می کشیدند. عربستان سعودی در چهار کشور عربی آدم می کُشد بعد می گوید ایران در امور کشورهای عرب دخالت می کند.

وی افزود: در چهارچوب تعامل با دیگر کشورها، دیدگاه های جمهوری اسلامی ایران برای حل بحران سوریه جا افتاد و مورد قبول واقع شد.

قائم مقام وزیر امور خارجه تصریح کرد: عمل ما در سیاست خارجی تا جایی که امکان دارد مبتنی بر شناخت واقعیت است. سیاست خارجی در مورد پدیده های اطراف باید دقیق باشد و اولویت بندی رعایت شود.

وی تأکید کرد: یک اشتباه در این نظام سیّال بین الملل موجب سقوط می شود و نکته مهم این است که سیاست خارجی باید کم هزینه باشد و حق نداریم از سرمایه ملت به راحتی هزینه کرده یا برای خوشایند برخی افراد، هزینه های زیادی بر ملت هموار کنیم.

قائم مقام وزیر امور خارجه همچنین گفت: سیاست خارجی باید مبتنی بر عقلانیت و تحلیل های قوی و دقیق باشد. محال است کسی در سیاست خارجی موفق باشد مگر اینکه آرمانگرا باشد.

وی افزود: در عصر ما نقش کنشگران افزایش پیدا کرده است و ایران به عنوان قدرتی که قدرت گفتمانی دارد باید از این فرصت استفاده کند.

پرسش و پاسخ

در ادامه دکتر «مرتضی سرمدی» به سوالات حضار پاسخ داد.

وی در پاسخ به پرسشی در مورد روابط ایران و روسیه گفت: روسیه جزء کشورهای نو ظهور است که در دورانی با نگاه ساده به نظام بین الملل خیلی ضربه خورد و فکر کرد با پذیرش ارزش های غربی مشکلات حل می شود. در دوران جدید، روسیه می خواهد قدرت ملی خود را بازیابی کند. ایران می تواند روابط راهبردی با روسیه داشته باشد و همکاری های ما با روسیه در حال رشد است.

قائم مقام وزیر امور خارجه در جواب به سوالی در مورد بحران سوریه اظهار داشت: بحران سوریه یکی از پیچیده ترین مسائل در بحث هویت و امنیت است. تحولات عرب چون اکثرا در اردوگاه کشورهای طرفدار غرب رخ داد به همین خاطر این بحران به سوریه کشیده شد.

وی افزود: مسائل سوریه، حرکت اصیلی نبود بلکه برای قطع کردن حرکت مقاومت و ایران بود زیرا کسانی از نقش مردم در سوریه سخن می گفتند و از مردم حمایت می کردند که در کشورهای خود مردم هیچ نقشی در تعیین سرنوشتشان ندارند.

دکتر سرمدی در مورد سیاست های ایران در قبال سوریه گفت: موضع ایران، مبارزه با تروریسم و افراط گرایی، مخالفت با مداخله خارجی و حق تعیین سرنوشت مردم برای مردم است.

وی در پاسخ به سوالی درباره نحوه تصمیم گیری در سیاست خارجی ایران اظهار داشت: سیاست خارجی، اصولی کلی دارد که توسط رهبر معظم انقلاب تعیین می گردد و ما به عنوان وزارت امورخارجه و دولت در آن محدوده فعالیت می کنیم؛ چون نظام بین الملل دائما در حال تحول است ما به مسئولان گزارش می دهیم در ضمن تحلیل و نظر خود را نیز ارائه می کنیم؛ نهادهای مرتبط نیز دیدگاه های خود را بیان می کنند در نهایت تصمیم گیری شده و عمل می کنیم.

قائم مقام وزیر امور خارجه در جواب سوالی در مورد مباحث هسته ای ایران و برجام تصریح کرد: به برنامه هسته ای ایران هیچ کشوری کمک نمی کرد و همه را دانشمندان ما تجربه کردند و در برخی حوزه ها پیشرفته تر بودیم؛ برنامه هسته ای ما کاملا متنوع بود و توانایی های ما خیلی افزایش پیدا کرد.

وی با بیان اینکه سلاح هسته ای برای کشور ما امنیت نمی آورد و در این منطقه امنیت زاست، افزود: جمهوری اسلامی ایران در گفتگوها به دنبال؛ حق هسته ای و غنی سازی، حفظ تأسیسات هسته ای و برداشت تحریم ها بودیم و به هر سه رسیدیم حتی در سیکل تجارت هسته ای نیز وارد شدیم. در مقابل چیزهایی دادیم که از جنسی نبودند که فعالیت های هسته ای حساس ما متوقف شود.

دکتر سرمدی در مورد آینده روابط ایران و عربستان گفت: عربستان سعودی سیاست به شدت خود انهدامی را در پیش گرفته است. عجله، تصمیمات هیجانی، ماجراجویانه و عجولانه گرفتن، با افزایش تنش در منطقه در سیاست خارجی عربستان مشاهده می شود.

وی افزود: عربستان هرجا که با هدف رقابت با جمهوری اسلامی ایران وارد می شود تنش ایجاد می کند. در حمله یک ساله به یمن جز فرسایش چیزی به دست نیاورد و برخی تحلیل گران طرفدار عربستان می گویند که برای از بین بردن عربستان، برای این کشور دام بوده است.

قائم مقام وزیر امور خارجه تأکید کرد: مهمترین سرمایه عربستان داعش شده است و مهمترین صادرات غیر نفتی اش، صدور تروریست به کشورهای دیگر است حتی متحدان عربستان هم به این امر اعتراض می کنند. این خودزنی و در پیش گرفتن سیاست های پرتنش به عربستان طلمه زده است. ایران آماده گفتگو با عربستان است و این کشور پیشرفت منطقه و ایران را علیه خود می پندارد.

وی در پاسخ به احتمال کارشکنی عربستان در مسئله حج اظهار داشت: عربستان در ظاهر از خود تصویری نشان می دهد که مانع حج نیستیم اما شرایط سخت خواهد بود ویزا گرفتن حجاج و فضا و جوّی که علیه حجاج ایجاد شده از مسائل آینده خواهد بود و اگر عربستان تضمین های لازم را ندهد به مشکلاتی خواهیم خورد.

دکتر سرمدی در مورد موضع گیری شورای همکاری خلیج فارس گفت: همه می دانند حزب الله پیشتاز مبارزه با تروریسم در منطقه است و اگر حزب الله جلو داعش را نمی گرفت، داعش همه منطقه را تصرف می کرد.

....................
پایان پیام/ 167