به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در نشستی در جمع طلاب و فضلای عرب زبان مقیم قم پیرامون الحاد در جوامع اسلامی افزود: الحاد در یک تعریف به معنای نقص در اندیشه با ماهیت کلامی است و در معنای دیگر به مثابه یک نقص در اندیشه که ناشی از یک حالت انفعال در قبال خشونت در جامعه است.
حجت‌الاسلام والمسلمین «احمد مبلغی» خاطرنشان کرد: منشاء پدیده الحاد در شرایط معاصر، اشتباه اندیشی نسبت به دین است و این اشتباه اندیشی در چهار زمینه مانند «اشتباه اندیشی در ربط دادن خشونت به شریعت»، «اشتباه اندیشی در ربط دادن خرافات به دین»، «اشتباه اندیشی در مغایر دیدن دین با عقل و عقلانیت» و «رهایی خواهی برای نفس از محدودیت‌ها» رخ داده است.
وی گفت: شکل گیری الحاد روند چهار مرحله‌ای دارد به این صورت که در ابتدا در برخی از جوامع اسلامی، نگاه‌ها، تفسیر‌ها و رفتارهایی منفی در سطح اجتماع پیرامون دین شکل می‌گیرد.
مبلغی افزود: در مرحله دوم، اشتباه اندیشی نسبت به دین در انسان‌های کم ظرفیت به وقوع می‌پیوندد که متأثر از مرحله اول است؛ یعنی در نتیجه رفتار‌ها و نگاه‌ها و شرایط منفی انجام گرفته پیرامون دین به وقوع می‌پیوندد.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی ادامه داد: در مرحله سوم، نوعی وازدگی از دین در کسانی که دچار اشتباه اندیشی شده‌اند رخ می‌دهد و در مرحله چهارم و به عنوان نتیجه نهایی، افراد یاد شده اقدام به الحاد و اعلان آن می‌کنند.
وی تصریح کرد: در همین چارچوب است که می‌توان فهم کرد چرا در برخی از کشورهای عربی - که انقلاب صورت گرفت- برخی به سمت الحاد غلطیدند؟ دلیل آن، این بود که در این کشور‌ها سلفی‌های تندرو پس از پیروز شدن انقلاب، شریعت را با چهره‌ای نازیبا بلکه خشن به میدان آوردند و همین وازدگی و الحاد را پدید آورد.
وی گفت: الحاد از نظر لغوی به معنای انحراف از حق است و در اصطلاح به معنای انحراف از راه راست در قبال خداوند است؛ خواه نسبت به آیات خداوند، یا اسماء حسنای خداوند و یا خانه خداوند (بیت الله الحرام) باشد.
مبلغی افزود: قران کریم الحاد را در سه زمینه نشانه‌های خداوند، اسمای حسنای خداوند و خانه خداوند (بیت الله الحرام) مطرح کرده است.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی یادآور شد: از دیدگاه قرآن کریم، الحاد یک ظلم نارواست، چون در قبال آیات خداوند (نشانه‌های محکم خداوند) و اسماء حسنای خداوند (اسم‌های زیبای خداوند)، که هر دو در فطرت انسانی جایگاه مستحکم دارند انجام می‌گیرد و یا در بیت خداوند که قوی‌ترین نماد برجسته در روی زمین از توحید و خداوند است.
وی یادآور شد: از نظرمنطق قرآن، الحاد نسبت به اسماء و آیات الحاد است؛ خواه به انکار اصل وجود خداوند بینجامد و یا در حد آیه یا صفتی باقی بماند.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به اینکه گاه الحاد از «عقل شیفتگی مفرط» برمی‌خیزد، گفت: کسانی که جایگاه عقل را بر پایه دین به خوبی درک نمی‌کنند، به این تصور نادرست دچار می‌شوند که دین عامل محدود ساختن عقل است، و رفتارهای غیرعقلانی را موجب می‌شود، در نتیجه به الحاد روی می‌آورند.
مبلغی تصریح کرد: گاه الحاد از میل نفسانی به آزاد بودن از قیود و محدودیت‌ها برمی‌خیزد.
وی با اشاره به روش‌های مبارزه با الحاد گفت: چندین راهکار برای مبارزه با الحاد در شرایط معاصر وجود دارد که همگی در نقطه کانونی نسبت‌شناسی دقیق دین و فطرت معنا می‌یابند.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی افزود: «گفتمان سازی پیرامون رابطه دین و فطرت»، «ترویج این گفتمان» و «تحرک اجتماعی بر اساس آن» فعالیت‌های مهم و کلانی است که باید انجام گیرند و آیه شریفه «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا» هم بر ضرورت ایجاد این گفتمان دلالت دارد و هم از آن، محتوا و مؤلفه‌های این گفتمان را می‌توان به دست آورد.
وی گفت: در این چارچوب، ضرورت دارد، پیرامون رابطه فطرت و دین نظریه‌پردازی کنیم و بررسی و مطالعه دین را بر اساس نظریه فطری بودن دین، عمق ببخشیم و مردم را در زمینه‌های تربیتی و آموزش‌های دینی به صورت مداوم و دقیق به فطرت انسانی ارجاع دهیم.
مبلغی با اشاره به اینکه «باید همه شرایط لازم را برای امکان بخشی رجوع مردم به فطرت فراهم کنیم» گفت: شریعت و دین را با اجتهاد در بستری فطری به انجام برسانیم و در نهایت یک صورت فطری و عقلانی از دین و شریعت را ارائه دهیم.
وی ادامه داد: نباید صرفاً مباحث فکری مبتنی بر استدلال ورزی برای اثبات خدا را در برابر ملحدان در پیش بگیریم، چنین شیوه‌ای بیشتر برای گذشته مفید بود و امروزه هم صرفاً در قبال بخشی از الحاد می‌تواند مؤثر افتد.
مبلغی تاکید کرد: الحادهایی که در فضاهای جوامع اسلامی رخ داده، اسباب دلزدگی نسبت به پاره‌ای از رفتار‌ها از خاستگاه شریعت است، باید در برابر این نوع الحاد، در چارچوب نظریه فطرت به سمت بازسازی نگاه به دین در مردم به پیش برویم.
…………….
پایان پیام/ ۲۷۰