به گزارش خبرگزاری اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: در پی اجرایی شدن متمم معاهده حفاظت فیزیکی از مواد و تاسیسات هستهای، جامعه جهانی باید بر اجرای آن متمرکز شود.
یوکیا آمانو همچنین تبعیت فوری 50 کشور باقی مانده از کنوانسیون قدیمی به منظور تقویت امنیت هستهای و کاهش تهدید سراسری تروریسم هستهای را خواستار شد.
آمانو در مراسم اجرایی شدن این متمم گفت: اجرایی شدن این متمم نشان دهنده عزم جامعه جهانی بر اقدام متحد برای تقویت امنیت هستهای جهانی است. آژانس به ویژه در سالهای اخیر برای تشویق کشورها برای تبعیت از این متمم سخت کار کرده است و تلاشهای جمعی ما اکنون به ثمر نشست که در نتیجه جهان مکانی امنتر خواهد بود.
این متمم، کنوانسیون اصلی را تعمیم میدهد که در سال 1979 به منظور تامین حفاظت از تاسیسات هستهای و مواد هستهای در مصارف داخلی، ذخیره و حمل و نقل آنها به تصویب رسید. افزون بر این این متمم جرایم موجود در کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای از قبیل سرقت مواد هستهای را توسعه میدهد و جرایم جدیدی را به طور خاص قاچاق مواد هستهای و خرابکاری واقعی یا تهدید خرابکاری در تاسیسات هستهای معرفی میکند.
به علاوه این متمم همکاری مبسوط و تبادل اطلاعات بین کشورها را به منظور موقعیتیابی و احیای مواد سرقت شده و نیز در صورت خرابکاری فراهم میآورد.
برای اجرایی شدن این متمم تبعیت دو سوم کشورهای عضو از کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای نیاز بود که در 8 آوریل این رقم به دست آمد.
* روبهرو شدن با چالشهای جدید
آدلاکون آبل آیوکو، نماینده دائمی نیجریه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی دراین باره گفت به طور خاص نیجریه به شدت خوشحال است که اجرایی شدن این متمم در زمانی رخ میدهد که جهان با تهدیدهای آشکار و جدید افتادن مواد هستهای به دست بازیگران غیردولتی روبهرو میشود. ارتباط ضعیف در امنیت هستهای در نهایت اکنون تقویت شده است.
نیجریه از طریق میزبانی کارگاههای آموزشی دربارهی این متمم در سال 2012 نقش مهمی در پیشرفت اجرایی شدن آن را ایفا کرد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تدارک کمک قانونی و فنی به کشورهای عضو به منظور تسهیل اجرایی شدن این متمم ادامه خواهد داد.
آمانو در این باره گفت: آژانس از طریق همکاری نزدیک با کارشناسان ملی و شریکان بینالمللی اصلی به دستیابی به پیشرفتهای ملموس در سالهای آتی در امنیت هستهای ادامه خواهد داد . بسیاری از کشورها اکنون در حال اجرای برخی از شروط اضافی در این متمم هستند.
گنزالو دی سالازار، سفیر اسپانیا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این باره گفت: اسپانیا پیشرفت قابل توجهی در رابطه با هماهنگسازی شروط این کنوانسیون با سیستم قانونی ملی خود تجربه کرده است.
پس از پذیرش این متمم در سال 2007 اسپانیا مقررات خود برای حفاظت فیزیکی از مواد هستهای و تاسیسات را در سال 2011 و 2015 بهروزرسانی کرده است. در همین حال، اسپانیا تلاشهای فشرده دیپلماتکی را برای پیشبرد اجرایی شدن این متمم به ویژه در کشورهای آمریکای لاتین انجام داده است.
* همکاری بینالمللی
با این که پیش از این برخی از کشورها قانون داخلی خود را تغییر دادهاند (شروط همکاری و اطلاعرسانی بینالمللی) اکنون که این متمم اجرایی شده است به طور کامل عملیاتی خواهد شد. آمانو روز جمعه گذشته اعلام کرد، برای تسهیل اجرا، آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشست مقامات هماهنگ کننده مرکزی و واجد شرایط کشورهای عضو را در کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای و متمم آن را پیش از کنفرانس بینالمللی امنیت هستهای آژانس بینالمللی انرژی هستهای در 5 تا 9 دسامبر برگزار خواهد کرد.
از طریق این نشست، آژانس بینالمللی انرژی اتمی تسهیل اجرای به موقع و موثر این متمم و واقعیات همکاری بینالمللی را پیگیری خواهد کرد. هدف دیگر این نشست نخستین توضیح قوانین و مسوولیتهای افراد هماهنگ کننده در حوزه این متمم خواهد بود.
هنوز 50 کشور عضو کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای از این متمم تبعیت نکردهاند و آمانو از این کشورها خواست تا هر چه زودتر به چنین کاری اقدام کنند.
او گفت: اجرای جهانی این کنوانسیون اصلاحی به تضمین این که مواد هستهای در سراسر جهان به طور مناسبی در برابر اقدامات بدخواهانه تروریستها محافظت میشود کمک خواهد کرد.
* کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای و متمم آن
کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای، تنها ضمانت بینالمللی الزامآور در حوزه حفاظت فیزیکی از مواد هستهای در سال 1987 اجرایی شد. این کنوانسیون بر حفاظت فیزیکی از مواد هستهای مورد استفاده در مقاصد صلحآمیز در خلال حمل و نقل بینالمللی تمرکز دارد، اما حفاظت از تاسیسات هستهای یا مواد هستهای در مصارف داخلی، ذخیره و حمل و نقل را پوشش نمیدهد.
در ژوییه 2005 کشورهای عضو کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای، متمم را تصویب کرد تا حوزه کنوانسیون اصلی را در این رابطه توسعه بخشد.
حجم مواد هستهای در مصارف صلحآمیز در جهان از سال 1999 تا 70 درصد افزایش یافته است و این مقدار در دهههای آتی همچنان که استفاده جهانی از انرژی هستهای افزایش مییابد به رشد خود ادامه خواهد داد.
از سال 1995 حدود 2800 حادثه مرتبط با مواد رادیواکتیو که از کنترل ناظران خارج شد از سوی کشورهای عضو به آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش شده است. تنها چند فقره از این حوادث مواد هستهای را در بر داشت که میتوانست در ساخت وسایل انفجار هستهای مورد استفاده قرار گیرد اما برخی دیگر از این مواد میتواند با مواد انفجاری متعارف ترکیب شود تا یک بمب کثیف تولید شود.
در حال حاضر 152 کشور عضو کنوانسیون حفاظت فیزیکی از مواد هستهای هستند.
..............
پایان پیام/ ۲۷۰