ایرانیان با قرآن مأنوس هستند / کارکردهای رسانه برای انعکاس آموزه های قرآن چیست؟

به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ دومین جلسه از اولین نشست تخصصی «قرآن و رسانه» با سخنرانی حسین ساری، مدیر شبکه آموزش صدا و سیما، محمدحسین محمدزاده، مدیر رادیو قرآن و رادیو تلاوت، مجتبی ایزدی، قائم مقام شبکه قرآن صدا و سیما و حسن ربیعی، مدیرکل روابط عمومی سازمان اوقاف و امور خیریه، شب گذشته در مصلای امام خمینی(ره) و در حاشیه سی‌وسومین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن کریم برگزار شد.

با هجمه‌های دشمن روبرو هستیم

در ابتدای این نشست، حسن ربیعی، مدیرکل روابط عمومی سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: من بر دو نکته تأکید دارم، ما به جهت ظرفیت‌سازی دستگاه‌ها و رسانه‌هایی که به قرآن می‌پردازند رویکرد مثبتی داشتیم که نمونه‌اش رادیو قرآن، شبکه قرآن، خبرگزاری بین‌المللی قرآن و روزنامه اعتدال هستند و از این جهت در حوزه رسانه‌های قرآنی پیشرفت داشتیم.

وی افزود: با این‌حال تذکرم این است که ما با آفندی از هجمه‌های خارج از مرزهایمان مواجه هستیم که از رسانه‌های موبایلی و دیداری در اذهان مردم ما رسوخ می‌کنند و باید ببینیم در این فضا چه باید کرد، مهمترین رکن امروزی برای تولید محتوایی که هم جذاب باشد و هم با مخاطب ارتباط برقرار کند و در ذهن مخاطب بنشیند.

مدیرکل روابط عمومی سازمان اوقاف و امور خیریه بیان کرد: قرآن فقط برای جامعه قرآنی نازل نشده بلکه برای آحاد مردم نازل شده است لذا پیام ما باید بر همه مردم اثرگذار باشد، باید پدآفندی ایجاد کنیم تا ضمن خنثی کردن پیام دشمن، آثاری هم بر مبنای قرآن و روایات بگذارد که مسابقات قرآن نیز می‌تواند در این جهت کمک کند.

بیشترین انس با قرآن را ایرانیان دارند

در ادامه این نشست، حسین ساری، مدیر شبکه آموزش صدا و سیما گفت: رسانه در همه جوامع امری مهم و اثرگذار است، مخصوصاً برای جوامعی که ایده و طرح دارند اینطور است که جامعه ما نیز به پشتوانه دین و تمدنی که دارد از آن جوامع است لذا باید از امکانات رسانه استفاده کنیم.

وی افزود: رسانه‌ها هم ابزار هستند و هم در محتوای رسانه، موضوعیت دارند، همچنین اساس ایده و طرح جامعه ما قرآنی است و اگر رسانه بتواند در خدمت این اصل باشد به هدفش نائل شده است، رسانه به عنوان یک ابزار متعهد و مطلوب باید به مردم متعهد باشد و دغدغه‌های مردمی داشته باشد.

مدیر شبکه آموزش صدا و سیما اظهار کرد: رسانه در تراز جمهوری اسلامی که مبنای آن قرآن است، باید خود را به قرآن عرضه کند و ببیند قرآن چه اهدافی را مد نظر دارد، ما اگر قرآن را در حد درست ببینیم خواهیم دید که قرآن نیز نسبت به مردم، آیاتی دارد که هم به اعتقاد، هم به اخلاق و هم به رفتار پرداخته است و رسانه‌ای که می‌خواهد خود را به حد اعلا برساند باید به این سه اصل توجه کند.

وی بیان کرد: البته سمت و سوی رسانه‌های ما به همین سمت است اما فاصله زیادی تا هدفمان داریم، رادیو و تلویزیون ما سعی کرد در این مسیر قرار بگیرد ولی میزان توفیقاتش محل بحث است، اگر همین رادیو و تلویزیون با استفاده از ابزارهایی که در اختیارشان است بتوانند از زبان و قالب مناسبی نیز استفاده کنند، می‌توانند پیام‌هایی القا کنند که شیوه رفتار و سبک زندگی اسلامی را القا کند که این‌کار باید بیشتر به صورت غیرمستقیم باشد یعنی از زبان هنر استفاده کند.

ساری تصریح کرد: البته این به معنای عدم استفاده از شیوه‌های مستقیم نیست، مثلاً همین مطالب مسابقات قرآن باید به طور مستقیم القا شود، یا مثلاً این هجمه‌هایی که توسط دشمنان خارجی به مخاطبان القا می‌شود و آنان را دچار شک می‌کند اقتضا می‌کند که شیوه‌های تبلیغ مستقیم را کارآمدتر کنیم، در جبهه کفر و نفاق، برادران ما را قتل و عام می‌کنند آن‌هم با این بهانه که با قرآن بیگانه‌اند! در حالی که اینطور نیست و بیشترین انس با قرآن را ما داریم، خب این باید القا شود و یکی از روش‌هایش همین مسابقات قرآن است.

فاصله مسابقات داخلی، میلیمتری است

در ادامه این نشست، محمدحسین محمدزاده، مدیر رادیو قرآن و رادیو تلاوت گفت: رسانه‌ها، مخصوصاً رادیو و تلویزیون، کارکردهای مختلفی دارند که یکی از آن کارکردها، آموزش است، زمانی که به قرآن می‌پردازیم می‌بینیم که نقش بسزایی در آموزش دارد، سرفصل‌های آموزشی قرآن مثل روخوانی، روانخوانی و مفاهیم می‌تواند کارکرد رسانه‌ای داشته باشد.

وی افزود: من اخیراً خدمت آقای ولی‌زاده بودم، ایشان می‌گفتند اولین ارتباطشان با رادیو قرآن، مربوط به ۱۵ سال پیش بوده است که رادیو قرآن، صوت و الحان را آموزش می‌داد و ایشان مباحث اصلی صوت و الحان را از رادیو قرآن آموخته بودند، خب این خیلی برای ما مهم و مایه افتخار است که رسانه توانسته است تا این اندازه در ارائه آموزش قرآن، کارکرد داشته باشد و خروجی‌اش نماینده جمهوری اسلامی در مسابقات جمهوری اسلامی شود.

مدیر رادیو قرآن و رادیو تلاوت بیان کرد: کارکرد دیگر رسانه، اطلاع‌رسانی است، رادیو قرآن، رادیو تلاوت و امثالهم چند سالی است که توانسته‌اند در حوزه اطلاع‌رسانی، کارکرد خوبی داشته باشند، همچنین اخیراً با رونمایی سایت و کانال تلگرامش، نقش مؤثرتری را پیدا کرده است.

وی یادآور شد: ما در پخش مسابقات کشوری سال 1393 اوقاف از رادیو قرآن، معتقد بودیم فقط افتتاحیه و اختتامیه مهم است و از خود مسابقات، فقط قسمت‌هایی را پخش می‌کردیم اما در فضای مجازی، یک درخواست عمومی با این مضمون از ما شد که مخاطبان، خواهان پیگیری کل مسابقات کشور بودند، چون مسابقات کشوری ما در کل دنیا بی‌نظیر است، حتی مسابقات الان از نظر عیار، متفاوت است، کشورهای دیگر با ایران بسیار فاصله دارند اما زمانی که ایرانیان باهم مسابقه می‌دهند فاصله‌ها میلیمتری است، آن زمان فهمیدیم باید مسابقات کشوری را به طور کامل پوشش دهیم و این اتفاق افتاد، بعدها متوجه شدیم که در برنامه‌های خارجی، این اتفاق در فضای ورزشی می‌افتد که مدیران رسانه بلافاصله تصمیم‌های فوری برای جلب رضایت مخاطبان می‌گیرند.

محمدزاده اظهار کرد: در سال دوم و سوم این ارتباط، شاهد تعامل خوبی هستیم، از اتفاقاتی که سال جدید افتاد، اقدامات کمیته عالی مسابقات قرآن، در جهت بهبود این مسابقات بود و اتصال تیم برگزار کننده با اتحادیه رادیو تلویزیون‌های اسلامی، باب جدیدی خواهد گشود. ما در کمیته تبلیغات ستاد عالی مسابقات، آغازگر صفحات جدیدی برای مسابقات قرآن و رویدادهای قرآنی هستیم.

فعالیت قرآنی، سرآمد فعالیت‌های مردمی است

در ادامه این نشست، ساری گفت: توجه به قرآن و تبلیغ آن باید مستقیم و به ویژه غیرمستقیم باشد تا آثار خوبی داشته باشد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فعالیت‌های قرآنی بسیار گسترده‌ای انجام شده است، حلقه‌های قرآنی در مساجد بسیار زیاد شده‌اند و هیچکدام از فعالیت‌های مردم به اندازه فعالیت قرآنی نبوده است، علی‌رغم این مسأله، رسانه‌های ما چندان در پوشش آن موفق نبوده‌اند، شاید دلیلش این باشد که نیاز به یک ایده رسانه‌ای منسجم در سرفصل کلی رسانه وجود دارد، به عنوان مثال اگرچه اوج مسابقات قرآنی، مسابقات بین‌المللی است اما در مسابقات قرآنی داخلی ما فعالیت‌های گسترده‌ای در حال اتفاق است، پس برای اطلاع‌رسانی گسترده آن نیز باید تدبیری اندیشیده شود.

وی افزود: رسانه زمانی می‌تواند در خدمت قرآن قرار گیرد که هم خود و هم ارکان و اجزایش رنگ قرآنی به خود بگیرند، من مدافع رسانه‌های قرآنی به معنای خاص‌اش هستم اما این شبکه‌ها به طور اختصاصی فقط برای فعالیت‌های قرآنی ضرورت دارد، به ویژه برای کسانی که در این زمینه اشتغال دارند.

مدیر شبکه آموزش صدا و سیما بیان کرد: اما قرآن باید در بخش‌های دیگر و رسانه‌های دیگر نیز فعالیت داشته باشد یعنی مثلاً فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و غیره رنگ قرآنی داشته باشند که به طور تخصصی باید این مبحث بررسی شود و فیلم، کلیپ و غیره نیز در این زمینه ساخته شود.

وی تأکید کرد: اگر می‌خواهیم به رسانه تراز بدهیم باید به قرآن توجه کنیم، بخش قابل توجهی از قرآن مربوط به احکام است و بخش قابل ملاحظه‌ای مربوط به اخلاق است لذا رسانه‌ای که برای این‌ها برنامه داشته باشد و خود نیز به آن عمل کند موفق است. البته کار سختی است مثلاً خود من توفیق نداشتم اما ما رسانه‌ها باید سعی کنیم به آن تراز برسیم.

ساری گفت: در مور د فعالیت‌های ظاهری مثل مسابقات، توجه جامعه ما به ابعاد آن جلب نمی‌شود، این به حجم کارهای ما در مطبوعات، رادیو و تلویزیون مربوط است و باید در مورد حجم و شیوه آن بیشتر کار شود.

وی افزود: اگر از مردم عادی بپرسید مهمترین رویداد فرهنگی فعلی چیست و نیمی پاسخ دادند که مسابقات قرآن است، نشان می‌دهد ما رسانه‌هایی موفق بوده‌ایم، توده‌های مردم از طریق من و شما متوجه می‌شوند، پیشنهاد من به بخش تبلیغی ستاد عالی مسابقات این است که این را به عنوان یک مسأله برای کار پژوهشی روبروی خودمان بگذاریم که چگونه این نقص را برطرف کنیم یا از حیث چیدمان چه باید کنیم و انتظار مخاطب را چطور برآورده کنیم.

مدیر شبکه آموزش صدا و سیما اظهار کرد: ما باید به لحاظ تبلیغات، تقویمی ایجاد کنیم که قله‌ها، فصول و فرازهای داشته باشد که بهانه‌هایی برای کار تبلیغی به وجود آید، البته توفیقاتی در این راستا مشاهده می‌شود، بعد به جهت گستردگی و توسعه فعالیت‌های قرآنی، اختیارات زیادی در اختیار محافل قرآنی قرار داده شود.

نیازمند افراد خلاق هستیم

در پایان این نشست، مجتبی ایزدی بیان کرد: حلقه گمشده ما، هنر و کار هنرمندانه است، به سیر برگزاری جلسات و محافل که رجوع می‌کنیم، شیب ما نزولی بوده است، قبلاً محافل هرجا برگزار می‌شد، آنجا مملو از جمعیت بود اما الان افت کرده است و خیلی از برنامه‌ها دچار مشکل جدی هستند، همین مسأله در رسانه مطرح است و ما در برنامه‌های قرآنی باید از افراد متخصص استفاده کنیم تا عامه مردم به قرآن توجه کنند و راه این‌کار، جذب افراد هنرمند و خلاق در حوزه قرآن است.

.....................
پایان پیام/ 167