همايش علم النفس اسلامی در بلگراد برگزار شد

به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ همايش علمی با موضوع "علم النفس در اسلام، مسيحيت و بوديسم"، در بلگراد پايتخت کشور صربستان، برگزار شد و در اين همايش، «دکتر تهران خليلويچ» دانش آموخته المصطفی و عضو هيأت مؤسسين مرکز علوم دينی قم در بلگراد به بيان جايگاه و اهميت علم النفس در حکمت اسلامی پرداخت.

برگزاری اين همايش علمی با استقبال کم ‏نظير مواجه بود به شکلی که در سالن اجتماعات خانه‏ جوانان بلگراد جای خالی برای بسياری از علاقمندان پيدا نمی‏شد و تعداد زيادی از آنان از آغاز تا پايان همايش، ايستاده به مطالب سخنرانان و پرسش و پاسخ‏ها گوش فرادادند.

سخنرانانِ اين همايش «دکتر تهران خليلويچ»، عضو هيأت مؤسسين مرکز علوم دينی قم در بلگراد، پروفسور «دکتر آلکساندر جاکواتس» استاد دانشکده الهيات مسيحی دانشگاه بلگراد و پروفسور «دکتر رادوساو پوشيچ» استاد دانشکده‏ زبان‏شناسی دانشگاه بلگراد و رييس انستيتوی کنفوسيوس در صربستان بودند، در حالی که اين گردهمايي علمی از سوی مرکز علوم دينی قم در بلگراد، دفتر رهبر کليسای ارتدوکس صربستان و سازمان دولتی معروف صربستانی موسوم به خانه جوانان بلگراد برگزار گرديد.

«خليلويچ» در ابتدای صحبت ابراز داشت: نفس انسانی در اسلام در شاخه‏ های گوناگون علوم عقلی و سنتی اسلامی مورد بررسی و تحليل تفصيلی قرار می‏ گيرد که آن علوم عبارتند از علم کلام، فلسفه و عرفان.

وی اضافه کرد: همه ميراث ‏بران علوم عقلی مذکور در اسلام در تحقيقات متقن خود و در چارچوب رويکردهای روش‏شناختی مختلف، به دنبال کشف ناب‏ ترين تعاليم و پيام‏های قرآن کريم و احاديث پيرامون هويت نفس انسانی و ابعاد و مراتب گوناگون وجودی آن بودند.

«خليلويچ» که چندی قبل، کتاب تأليفی جديد وی به زبان صربی در حوزه کيهان ‏شناسی و علم النفس در فلسفه‏ اسلامی، با عنوان «جهان‏ هايي درون ما، جهان‏ هايي ورای ما» در شصت و يکمين نمايشگاه بين المللی کتاب بلگراد رونمايي شد، در ادامه به تبيين جايگاه علم النفس در ميراث فلسفی جهان اسلام پرداخت و به توسعه و تعميق چشم‏گير مباحث اين حوزه در سه مکتب فلسفی مشاء، اشراق و حکمت متعاليه در قرون گذشته اشاره نمود.

عضو هيأت مؤسسين مرکز علوم دينی قم در بلگراد برخی از مبانی کليدی حکمای مسلمان را در اين مبحث به اختصار شرح داد و بيان نمود: ملاصدرا در سايه‏ آموزه ‏های راقی خود از توانمندی حرکت تکاملی نفس انسانی در طول مراتب گوناگون عوالم هستی پرده برمی ‏دارد.

«خليلويچ» در پايان سخنرانی خود، ضمن تفسير آيه‏ 44 سوره‏ مبارکه اسراء: «آسمان‏های هفت‏گانه و زمين و کسانی که در آن‏ها هستند، همه تسبيحِ او می ‏گويند؛ و هر موجودی تسبيح و حمد او می‏ گويد؛ ولی شما تسبيح آن‏ها را نمی ‏فهميد؛ او بردبار و آمرزنده است»، توضيح داد:  تسبيح در اين آيه‏ کريمه متفرع بر شعور و شعور هم متفرع بر حيات بوده و لذا همه‏ موجودات، همانند انسان، از شعور و حيات برخوردار هستند و همه رو به ساحت ‏های متعالی هستی دارند.

پس از اتمام سخنرانی‏ ها، تعداد زيادی از حضار علاقمند به طرح سؤالاتی پيرامون غنای علم النفس در اسلام پرداختند که در اين ميان، «خليلويچ» در پاسخ به سؤالی در باب توانمندی علوم مدرن در شناخت نفس انسانی، اظهار داشت: علوم تجربی مدرن با محدوديت بنيادين روش‏شناختی در اين زمينه مواجه هستند، گو اين که ابزارهای معرفتی اين علوم پديده ‏هايي را که محسوس نيستند نمی ‏توانند شناسايي کنند.

وی نتيجه گرفت که علوم تجربی مدرن از آثار و لوازم نفس انسانی سخن می گويند که به معنايي رفتارشناسی است، نه روان‏شناسی. اما آن‏چه که موضوع مطالعات حکمای مسلمان بوده، خود ذات، هويت و اصل نفس انسانی است.

شایان ذکر است که همايش بزرگ آتی از سلسله همايش‏ های علمی مرکز علوم دينی قم در بلگراد، دو ماه آينده با موضوع "فلسفه اجتماعی اسلام و نيازهای معاصر" در پايتخت صربستان برگزار خواهد شد.

...............
پایان پیام/ 313