به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ مراسم چهارشنبه سوری که متاسفانه همه ساله باعث هدر رفتن سرمایه های انسانی و اقتصادی زیادی شده، نظم و امنیت عمومی را برای شهروندان مختل و خانواده های بی شماری را در آغاز سال نو اندوهگین و داغدار می نماید.
به همین منظور از مراجع عظام تقلید درباره برگزاری این مراسم و خریدوفروش مواد محترقه آن استفتائاتی شده است، و مراجع معظم نیز سخنانی را پیرامون این مسئله بیان داشته اند که این مطالب به شرح ذیل می‌باشد:
مقام معظم رهبری
نظر «حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای» رهبر معظم انقلاب درباره چهارشنبه سوری و خریدوفروش ترقه به شرح ذیل است:
سؤال: آیا شرکت در مراسم چهارشنبه سوری و خرید ترقه ممنوعیت شرعی دارد؟
جواب: در صورتی که موجب اذیت و آزار دیگران باشد و یا تبذیر مال محسوب شود و یا خلاف قانون و مقررات نظام جمهوری اسلامی باشد جایز نیست؛ علاوه بر آنکه هیچ مبنای شرعی ندارد و مستلزم ضرر و فساد زیادی است لذا از آن اجتناب شود.
«آیت الله جوادی آملی»
«آیت الله العظمی جوادی آملی» چهارشنبه سوری را سنّت سیئه‌ای قلمداد کرده‌اند که نه تنها مبنای عقلی و نقلی ندارد، بلکه بر خلاف نظم و امنیت و آسایش افراد است.
مرجع عالیقدر بیان نمودند: این کار سنّت سیئه و ظلم به فرهنگ مردم بزرگ ایران است و نه تنها مبنای عقلی و نقلی ندارد، بلکه بر خلاف نظم و امنیت و آسایش افراد و همنوعان است و آزادی آنان را سلب می‌کند و آسیب ها و تلفات فراوان در پی دارد.
ایشان تصریح نمودند: برای نوجوانان و جوانان یک جامعه عیب است که پدران و مادران برای رشد و سلامت آنان از جان و سلامت خود مایه بگذارند؛ ولی آنان بر اثر جهل علمی یا جهالت عملی، خود را بسوزانند و جامعه را نیز در اضطراب فرو ببرند! بلکه زیبنده کشور اسلامی این است که از این سنت زشت دست بردارد و سنت های الهی مانند عید فطر، عید قربان، نماز جمعه و... را زنده کند.
معظم له ضمن توصیه ای به جوانان عزیز در جلسۀ درس اخلاق خود فرمودند: چهارشنبه سوری را ابطال کنید و به سایر جوان‌ها بگویید این کار نه معقول است نه مقبول، کاری است بر خلاف عقل، بر خلاف نقل، جز ضرر و زیان چیز دیگری ندارد این همه سنن الهی در عالَم هست این درختکاری‌ها هست این صله رحم‌ها هست این دید و بازدیدها هست این نشاط‌های معقول و مقبول هست. چرا انسان دست به خطری بزند که مسئولیت دینی و قانونی دارد، خسارت دنیایی و اخروی دارد؟ بی‌خردی یعنی همین، بی‌عقلی یعنی همین.
«آیت الله جوادی آملی» خاطرنشان نمودند: لذا یک عده‌ای از جوان ها عمداً خودشان را به هدر می‌دهند، خب این برای آن است که سامعه نیست، باصره نیست، ناطقه نیست و انسان حرف حق را نمی‌شنود، وقتی حرف حق را نشنید، خب عمداً خودش را به هدر می‌دهد و هیچ منفعتی هم در این کار نیست.
«آیت الله مکارم شیرازی»
«آیت الله العظمی مکارم شیرازی» در درس خارج خود بیان داشته‌اند: متاسفانه در چنین روزی(چهارشنبه سوری) شاهد انجام برخی از حرکات ناشایست از سوی قشر جوان هستیم و مسئولان و نهادهای ذیربط باید از انجام چنین حرکاتی جلوگیری کنند.
مرجع عالیقدر بیان داشتند: چهارشنبه سوری یک مراسم خرافی بر گرفته از آیین غلط گذشتگان است و در فرهنگ اسلامی هیچ جایگاهی ندارد. پیامبر گرامی اسلام در بدو آغاز رسالت خود با برخی از سنت‌های اعراب جاهلی مخالفت کردند و ما نیز باید با سنت غلط چهارشنبه سوری مقابله کرده و آن را حذف کنیم.
ایشان اظهار داشتند: دین مبین اسلام دارای سنت‌ها و آیین‌های بسیار خوبی است که این آیین‌ها باید جایگزین آیین غلط چهارشنبه سوری شود. در ایام نوروز که از اعیاد باستانی است، باید سنت‌هایی همچون دید و بازدید، صله رحم، کمک به دیگران و... ترویج شود و ما نباید تسلیم سنت‌های خرافی گذشتگان شویم. مردم باید مراقب باشند و نوروز خود را عزا نکنند، این همه تجربه و تلفات و ضایعات در این شب وجود داشته اما باز هم عده ای مراقبت نمی کنند؛ متأسفانه گاهی با این سروصداها سبب آسیب رساندن به بیماران دیگر می شوند.
معظم له تصریح کردند: خرید و فروش، حمل و نقل مواد محترقه که به منجر به ایجاد حادثه و مصدوم شدن دیگران می‌شود، جایز نبوده و منفعت حاصل از آن نیز حرام است.
«آیت الله مکارم شیرازی» گفتند: با یک لحظه غفلت انسان باید یک عمر اشک بریزد؛ خرید و فروش مواد منفجره و محترقه همانند مواد مخدر دارای ضرر بوده و مشکل دارد. دلیل حرام بودن مراسم چهارشنبه آخر سال خرافی و خطرناک بودن و همچنین سیاسی کردن آن است.
مرجع عالیقدر ابراز داشتند: بسیاری از خرافات منتهی به شرک می شود زیرا بعضی درانجام این مراسم معتقد بودند آتش، زردی آنها را می گیرد و سلامتی به آنها می دهد که این عقیده، مساله توحید افعالی را زیر سوال می‌برد.
«آیت الله سبحانی»
«آیت الله العظمی جعفر سبحانی» نیز مراسم چهارشنبه آخر سال را نوعی خرافه و اعمال آن را خلاف شرع و عقل می‌دانند.
مرجع عالیقدر اظهار داشتند: قرآن مجید می‌فرماید یکی از اهداف بعثت پیامبر این است، غل و زنجیری که بر افکار مردم بسته شده بود را باز کند. مراد از غل و زنجیر، آداب و رسوم جاهلی است که هیچ اثری در اخلاقیات و زندگی انسان ندارد. از این رو، پیامبر اسلام تمام رسوم جاهلیت را که به ضرر انسان بود، لغو کرد.
«آیت‌الله سبحانی» مراسم چهارشنبه آخر سال را یکی از این رسوم غلط برشمردند و افزودند: مراسم آخرین چهارشنبه سال، به نحوی که در ایران رسم شده، جهل است و ضررهای آن برای همه مشهود است.
معظم له خاطر نشان کردند: متاسفانه به خاطر همین رسوم غلط، جوانان زیادی زخمی و کشته می‌شوند و پدران و مادران آنها در سوگ آنها می‌نشینند.
ایشان با بیان اینکه عقل و شرع به هیچ‌وجه این آداب غلط را نمی‌پسندد، تصریح کردند: همه انبیاء و اولیای الهی آمدند تا با خرافات مبارزه کنند و مراسم چهارشنبه آخر سال هم نوعی خرافه است.
مرجع عالیقدر با اشاره به برخی اعمالی که در چهارشنبه سوری انجام می‌شود، گفت: پریدن از روی آتش و گفتن برخی جملات به هیچ‌وجه درست نیست.
«آیت الله العظمی سبحانی» از مردم خواستند مراقب اعمالشان باشند و در چهارشنبه آخر سال سال، دچار مسایل خلاف شرع و عقل نشوند.
پاسخ مراجع تقلید دیگر نیز نسبت به استفتاء درباره چهارشنبه‌سوری به شرح ذیل است:
«آیت الله العظمی سیستانی» : اموری که به جامعه ضرر می زند و موجب ایذاء مردم است مانند استعمال ترقه و خرید و فروش آن جایز نیست.
«آیت الله العظمی صافی گلپایگانی» : اشکال دارد.
«آیت الله العظمی نوری همدانی» : چهارشنبه سوری جزء خرافات است و کارهایی که انجام می دهند و موجب آزار و اذیت مردم می شود حرام می باشد و باید جدا از آن اجتناب شود.
«آیت الله العظمی تبریزی» : هیچ یک از این امور رجحان شرعی ندارد و تشویق مردم به این مورد تشویق به دنیا و غافل کردن از آخرت است و این که تصور می کنند این امور مردم را به حفظ وطن و عزت وامی دارد تصوری باطل است، آنچه مردم را به عزت می رساند و به حفظ وطن وامی دارد ایمان است و بس.
«آیت الله العظمی بهجت» : این کارها مشروعیت ندارد.
«آیت الله فاضل لنکرانی» : در فرض مزبور که دارای خطرات جانی و مالی است و موجب اذیت و آزار دیگران است و مخالف مقررات و قانون و نظم جامعه است جایز نیست.
................
پایان پیام/ 313