به گزارش خبرگزاری اهل بیت (ع) ـ ابنا ـ به همت دانشگاه ادیان و مذاهب سومین نشست از کرسی‌های ترویجی سال تحصیلی 96-95 برگزار می‌شود.
این نشست با عنوان تحلیل گفتمان مفهوم بدن در قرآن توسط دکتر توفیقی و ناقد جلسه حجت الاسلام والمسلمین صادق نیا روز چهارشنبه 30 فروردین ساعت 11:30 در سالن امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار می شود.
دکتر فاطمه توفیقی درباره موضوع سخنرانی خود گفت: در این زمینه در چند دهه اخیر، دانشمندان جامعه‌شناسی و انسان‌شناسی تا فلسفه و دین‌پژوهی به بدن توجهی ویژه کرده‌اند. این چرخش اندیشه‌ای بیشتر در واکنش به غفلت‌های پژوهش‌های پیشین از بدن و تمرکز بر فعالیت‌ها و باورهای ذهنی بوده است.
وی افزود: اما امروزه گفته می‌شود که زیست بدنی، ملَکات، مناسک و تصور ما از بدن به‌شدت در ساحت‌های گوناگون فکری و اجتماعی و سیاسی مؤثر است. به‌طور خاص در مورد متون دینی بسیاری از نویسندگان کوشیدند که گفتمان‌های بدنی موجود در متن را بازیابی کنند.
توفیقی در ادامه گفت:دریافتن این گفتمان‌ها هم به فهم بهتر متون کمک می‌کند و از تحمیل نگاه مدرن بر شرایط باستانی جلوگیری می‌کند و هم امکان‌هایی را برای ایجاد نسبتی میان فهم امروزین ما از زندگی دینی با متون مقدس فراهم می‌آورد.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: در این سخنرانی با استفاده از روش تحلیل گفتمان می‌کوشم به واکاوی گفتمان (های) بدنی قرآن (به‌ویژه با توجه به مناسک) بپردازم. این تحلیل گفتمان در صورت وجود متون معاصر قرآن در شبه‌جزیره عربستان آسان‌تر می‌شد. اما درعین‌حال، شاید بتوان با در نظر داشتن چند نگاه خاص به بدن، آن‌ها را در قالب قرآن آزمود و دید که قرآن تا چه حد با آن‌ها موافق است.
وی در پایان گفت: به دلیل محدودیت فضا، بر چهار سوره بقره، مائده، حج و نور تمرکز خواهم کرد. خواهم دید که دو گفتمان بر نگاه قرآنی حاکم است: گفتمان هستی‌شناسانه-نمادین و گفتمان فیزیولوژیک-مشارکتی. ازآنجاکه، پس از بررسی معنای مناسک در این آیات به این نتیجه می‌رسم که در کل قرآن مناسک هم نقش مشارکت در عهد را دارند و هم نقش نمادین، گرچه در سوره‌های بقره و مائده معنای مشارکتی غالب است، اما در سوره‌های حج و نور معنای نمادین مناسک غلبه بیشتری دارد.
.....................................
سرویس خبرنگاران/ داخلی/ جعفر فخر آذر