به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ حجت الاسلام و المسلمین «مهدی عباسی»، مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) امروز ـ یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه ـ در جلسه درس اخلاق عمومی که با موضوع "اخلاق و قواعد حل مسئله میان همسران" در حسینیه امام خمینی(ره) جامعة الزهرا(س) برگزار شد، عنوان کرد: اخلاق و قواعد حل مسئله میان همسران، یکی از مسائل مهم است که یکی از دلایل اهمیت این بحث این است که برخی خانواده‌ها زمانی که مسئله ای برای آنها پیش نیامده است و مادامی که مشکلی ندارند و حرف آزارنده ای نشنیده اند، خوشبخت هستند؛ اما به محض این که مسئله ای ایجاد می‌شود، دنیا برای آنان تیره و تار می‌شود.
تفاوت میان زن و مرد، منشأ تولید مسئله است
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) اظهار داشت: یکی از موارد ایجاد مسئله در میان همسران، احساس یأس و ناامیدی برای یکی از زوجین به ویژه بانوان است که در اینجا لزوم اهمیت اخلاق و حل مسئله را روشن می‌کند.
حجت الاسلام و المسلمین عباسی یادآور شد: یکی از معجزه‌های ازدواج این است که دو انسان متفاوت که حتی در اثر انگشت با هم متفاوت هستند به یکدیگر می‌رسند و مرد و زن برای رسیدن به اهداف عالی زیر یک سقف زندگی کنند.
وی با بیان اینکه تفاوت میان زن و مرد، منشأ تولید مسئله است، افزود: یکی از مسائلی که در زمان ازدواج و انتخاب همسر باید به آن توجه داشت، این است که ما می‌خواهیم قدم به ورطه ای بگذاریم که تولید مسئله می‌کند و یکی از کارهای ما در زندگی زناشویی حل این مسئله است، در غیر این صورت رشد اتفاق نمی افتد.
حل مسئله میان همسران برای رسیدن به رشد و آرامش ضروری است
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) بیان داشت: یکی از آزمون‌های ازدواج این است که همسری نصیب ما شده است که اخلاق یا ویژگی خاصی دارد که ممکن است آزاردهنده باشد؛ در حالی که خداوند این ویژگی را قرار داده است که انسان مسئله را حل کند و در پی آن رشد داشته باشد و این معناشناسی دنیا است.
حجت الاسلام و المسلمین عباسی تصریح کرد: مرحله اول حل مسئله در خانواده این است که انسان به آرامش برسد و به این موضوع توجه داشته باشد که رفتارهای آزاردهنده برای این است که این مسئله را چگونه حل کند.
وی یادآور شد: هر فردی در کنار نقص‌های خود ویژگی‌های مثبت هم دارد، گاهی به جهت این که فکر ما سیبل هزاران ذهنیت قرار می‌گیرد، گزینه‌ها و ویژگی‌های دیگر دیده نمی شود، در حالی که به خاطر یک یا دو ویژگی منفی نباید ویژگی‌های مثبت را نادیده گرفت.
اخلاق و قواعد حل مسئله بر پایه شناخت ما از مسائل دنیا است/ در حل مسئله می‌توان از کودکان درس گرفت
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: اخلاق و قواعد حل مسئله بر پایه شناخت ما از مسائل دنیا و معناشناسی دنیا است.
حجت الاسلام و المسلمین عباسی با بیان اینکه گاهی اوقات کودکان استاد ما هستند، اظهار داشت: پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) می‌فرمایند: «من به خاطر پنج خصلت کودکان را دوست می‌دارم؛ کودکان زیاد گریه می‌کنند، کودکان با خاک بازی می‌کنند، دعوا می‌کنند اما کینه ندارند، چیزی برای فردا ذخیره نمی‌کنند، همچنین کودکان هر چه می‌سازند به آن دل نمی‌بندند».
وی با اشاره به این که در حل مسئله می‌توان از کودکان درس گرفت، عنوان کرد: در مرحله اول ما باید شناخت خود را تصحیح کنیم که در اینجا می‌توان از کودکان الگو گرفت؛ یعنی از موقعیتی که در آن هستید، بهره برداری کنید و سعی کنید فضای شادی برای خود و خانواده ایجاد کنید.
رویکرد هیجان مدار؛ روشی تأثیرگذار برای حل مسئله میان همسران
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) افزود: در موقعیتی که فکر می‌کنید که راهی برای رسیدن به هدف و تغییر اخلاق همسر ندارید، جایی برای ایجاد صفا و صمیمیت ایجاد کنید و به بیان دیگر، از رویکرد هیجان مدار برای حل مسئله استفاده کنید.
حجت الاسلام و المسلمین عباسی تصریح کرد: در رویکرد هیجان مدار، افراد زمانی که با یک مسئله مواجه می‌شوند، به نقاط مثبت آن مسئله توجه می‌کنند و ذهن خود را از افکار آزاردهنده پاک می‌کنند.
وی با بیان اینکه ما دو رویکرد مسئله مدار و هیجان مدار برای مواجهه با مسائل داریم، تأکید کرد: در رویکرد مسئله مدار، فرد به این موضوع می‌اندیشد که اگر این مسئله را نداشت، به آرامش می‌رسید؛ در حالی که افرادی که رویکرد هیجان مدار را برای حل مسئله به کار می‌برند، در حل مسئله موفق‌تر هستند؛ زیرا دنیا و متعلقات دنیا را شناختند.
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) بیان داشت: در رویکرد هیجان مدار، زمانی که فرد با ویژگی خاصی از همسر خود مواجه می‌شود، می‌داند که آن صفت سال‌ها در باطن همسر نهادینه شده است و نمی توان با آن مبارزه کرد، بنابراین تلاش می‌کند که موقعیت را تغییر دهد و فضای شاد و آرامی را برای خود و خانواده ایجاد کند.
مرحله اجتناب یکی از مراحل اصطبار در مواجهه با مسائل
حجت الاسلام و المسلمین عباسی اظهار داشت: امام علی(علیه‌السلام) در حدیث زیبایی می‌فرمایند: «و الجزع فانه یقطع الامل و یضعف العمل ویورث الهم واعلم ان المخرج فی امرین ماکانت فیه حیله فالاحتیال و مالم تکن فیه حیله فالاصطبار؛ از جزع خودداری کن، زیرا رشته امیدواری را می‌گسلد و توان عمل را می‌کاهد و اندوه بر جای می‌گذارد. بدان که رهایی و نجات از سختی‌ها دو راه دارد: یا چاره ای در آن است که باید آن را به کار گرفت یا چاره ای نیست که باید بردباری ورزید».
وی در ادامه به الگوهای حل مسئله میان افراد به ویژه همسران اشاره و بیان کرد: اولین الگو برای حل مسئله این است که تغییر وضعیت دهید؛ برخی افراد زمانی که یک رفتار ناخوشایند از همسر می‌بینند، ناشکری می‌کنند، اما کسی که می‌خواهد این مسئله را حل کند، باید رویکرد خود را مشخص کند و فکر خود را تغییر دهد.
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) اظهار داشت: برای حل مسئله و تغییر وضعیت، فردی موفق است که مهارت ایجاد تغییر وضعیت را داشته باشد؛ اگر وضعیت بهتر نشد، فرد توانایی و مهارت این کار را ندارد، بنابراین باید مرحله دوم که اجتناب است، را به کار بگیرد.
حجت الاسلام و المسلمین عباسی افزود: اگر کسی مهارت تغییر وضعیت را نداشته باشد، باید اجتناب کند و یکی از راه‌های صبر کردن این است که انسان در برابر برخی موضوعات اجتناب کند.
اخلاقی‌ترین وظیفه همسران در حل مسئله، ایجاد آرامش است
وی یادآور شد: معمولا در کتاب‌های تربیت فرزند و همسرداری آمده است که تا بانوان خود به آرامش نرسند، نمی‌توانند آرامش را در خانواده برقرار کنند، بنابراین از موقعیتی که رنج می‌برید، اجتناب کنید و سعی کنید که ابتدا خودتان به آرامش برسید.
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) به حدیث « مَن لَم يَملِكْ غَضَبَهُ لَم يَملِكْ عَقلَهُ؛ هر كه مالك خشم خويش نباشد، مالك خِرد خويش نیست»، اشاره کرد و گفت: زمانی که انسان ناآرام و خشمگین است مالک عقل خود نیست و یکی از اخلاقی ترین وظیفه در حل مسئله این است که به دنبال آرامش خود باشیم.
حجت الاسلام و المسلمین عباسی اضافه کرد: در روایات اسلامی آمده است که زمانی که غضبناک می‌شوید، جای خود را تغییر دهید؛ تجربه نشان می‌دهد که وقتی هدف ما از تغییر همسر، دنیا و صفت شخصیت مخاطب محقق نشد، پس ما مهارت مدیریت و تغییر یک مسئله را نداریم، بر همین اساس باید رویکرد اجتناب را به کار ببریم.
مرحله پذیرش وضعیت؛ الگویی هیجان مدار و مسئله مدار است
وی، مرحله سوم برای حل مسئله را مرحله پذیرش برشمرد و افزود: زمانی که دو مرحله قبل کارساز نباشد، مرحله پذیرش موقعیت می‌تواند در حل مسئله به ما کمک کند.
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) تصریح کرد: مرحله پذیرش، الگویی است که هم هیجان مدار و هم الگوی مسئله مدار است و یکی از مهارت‌هایی که در این موقعیت‌ها نیاز داریم، این است که با مسائل و مشکلات خانوادگی فعالانه مواجه شوید و فعالانه برخورد کنید.
مراحل دینی برای مواجهه با مسائل/ در مواجهه با مسائل منفعل نباشید
حجت الاسلام و المسلمین عباسی با بیان اینکه در مواجهه با مسائل منفعل نباشید، عنوان کرد: کسانی که منفعلانه برخورد می‌کنند، به شرایط عادت می‌کنند و از حل مسئله می‌ترسند، در حالی که یکی از مکانیسم‌ها در مواجهه با مسائل، دفاع کردن است.
وی در ادامه به آیه ۱۵۹ سوره آل عمران اشاره کرد که خداوند به پیامبرگرامی اسلام(صلی الله علیه و آله) فرمود: «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ کُنْتَ فَظًّا غَليظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَکَّلْ عَلَي اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَکِّلينَ؛ به (برکت) رحمت الهی، در برابر آنان نرم (و مهربان) شدی! و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو پراکنده می‌شدند؛ پس آنها را ببخش و برای آنها آمرزش بطلب! و در کارها، با آنان مشورت کن! اما هنگامی که تصمیم گرفتی، بر خدا توکل کن! زیرا خداوند متوکلان را دوست دارد» و اظهار داشت: خداوند در این آیه شرایط و مراحل حل مسئله را بیان فرموده است که شرط اول این است که انسان به نرمی با مردم سخن بگوید و آرامش خود را حفظ کند.
مدیر مرکز مشاوره و راهنمایی مؤسسه امام خمینی(ره) افزود: شرط دوم در حل مسئله این است که به گونه ای برخورد کنیم که اطرافیان ما فراری نشوند؛ شرط سوم هم این است که از دنیا بگذریم، افراد و مخاطب خود را ببخشیم و با دید منفی به فرد نگاه نکنیم و مذاکرات ما بر اساس مشورت و مذاکره باشد.
حجت الاسلام و المسلمین عباسی به لزوم توکل بر خداوند در مواجهه با مسائل تصریح و تأکید کرد: آیه ۱۵۹ سوره آل عمران مراحل دینی برای مواجهه با مسائل است که در روابط فردی، بین فردی و روابط فرد با خدای خود می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و اگر همه این کارها صورت گرفت اما نتیجه نگرفتید، به خداوند توکل کنید.
.....................
پایان پیام/ 167