به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ ابراهیم قربانی، مدیر بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن در بیست‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، در گفت‌وگو با خبرنگار ابنا در معرفی بخش متبوعش گفت: بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن کریم برای نخستین‌بار با حضور چشمگیر مردم و استقبال کم‌نظیر آنان، ترجمه‌ها و تفاسیر فارسی قرآن کریم را به نمایش گذاشته است.
وی افزود: این بخش به پیشنهاد بنده به معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد در چند ماه گذشته کارهای‌اش شروع شد و طی 25 سال اخیر در تاریخ نمایشگاه قرآن کریم، برای اولین بار است که گنجینه‌ای با عنوان ترجمه‌های فارسی قرآن کریم و تفاسیر 100 سال اخیر قرآن کریم در یکجا در معرض دید مخاطبان قرآنی قرار گرفته است.
مدیر بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن ادامه داد: یکی از مزایای این بخش این است که شما می‌توانید در مقام قیاس باشید زیرا ما مصاحف شریف را باز کرده‌ایم و برای نمونه سورۀ مبارکۀ اسراء را در معرض دید قرار داده‌ایم، لذا که اگر کسی بخواهد ترجمۀ مورد نظر خودش را انتخاب کند اگر مصاحف شریف را ببیند و کمی تعمق در آنان داشته باشد بالطبع چیزی که دنبالش می‌گردد را پیدا خواهد کرد.
وی افزود: فکر می‌کنم ما برای شروع، کاری که می‌خواستیم را انجام داده‌ایم اگرچه کاستی‌هایی وجود دارد و معمولاً هم کارها برای اولین‌بار خیلی قوی نیستند. البته انتظار ما این بود که اطلاع‌رسانی و تبلیغات نسبت به این بخش بیشتر باشد زیرا این بخش نوپاست و به معرفی بیشتری نیاز داشت.
قربانی ادامه داد: من فکر می‌کنم در سال‌های آتی اگر این کار ادامه پیدا کند ما برنامه‌های بیشتری خواهیم داشت چون امسال هم طرح‌هایی داشتیم که به دلیل کمبود وقت نتوانستیم عملیاتی کنیم، هرچند یکی از برنامه‌های ما این است که مشاورین و کارشناسان خبرۀ ترجمه و تفسیر را داریم که این کارشناسان را از قشر طلاب و دانشجویان انتخاب کرده‌ایم.
وی افزود: چیدمان و پاسخگویی ما به شکلی بوده است که همۀ مخاطبان را دربربگیرد و همۀ مراجعان بتوانند پاسخ خود را دریافت کنند و اگر کسی خالی‌الذهن مراجعه کند و هیچ چیزی از ترجمه و تفسیر قرآن نداند من به شما این قول را می‌دهم که اینجا اطلاعات مطلوبی را از کارشناسان ما دریافت خواهند کرد.
تاکنون صد ترجمۀ فارسی قرآن منتشر شده است
قربانی در تبیین انگیزه‌اش برای برپایی بخش ترجمه‌ها و تفاسسیر قرآن کریم اظهار کرد: به دلیل اینکه مسئولیت من در معاونت قرآن و عترت امر خطیر نظارت بر ترجمه‌ها و متون دینی است، این خلاء را احساس کردم زیرا نمایشگاه قرآن کریم، غرفه‌ای مخصوص مؤسسۀ ترجمان وحی دارد که کارش را به خوبی انجام می‌دهد و بیش از 150 عنوان ترجمه به زبان‌های خارجی در سطح دنیا را ارائه می‌کند.
وی ادامه داد: ولی بیشتر مخاطبان و مراجعان ما در نمایشگاه قرآن، به دنبال ترجمه‌های فارسی هستند زیرا اغلب مردم به این زبان تکلم می‌کنند. در آرشیومان جستجویی کردیم و دیدیم بیش از 100 عنوان ترجمۀ فارسی از بدو فعالیت‌های قرآنی تاکنون چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب انتشار پیدا کرده است.
مدیر بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن افزود: به طوری که فقط از سال 1389 که دبیرخانۀ نظارت بر ترجمه و آثار قرآنی به دستور وزیر محترم ارشاد زمان تشکیل شد تاکنون که هفت سال می‌گذرد 186 ترجمه به زبان فارسی به این دبیرخانه ارجاع شده که از این تعداد حدود 50 مورد موفق به دریافت مجوز شدند و انتشار پیدا کردند.
وی ادامه داد: آنچه اینجا مشاهده می‌کنید یک گنجینۀ تمام‌عیار فارسی است، منتها هنوز تبلیغات به آن صورت شکل نگرفته است وگرنه خیلی از بزرگانی که تشریف می‌آورند دوست دارند همۀ ترجمه‌های فارسی را یکجا ببینند.
قربانی افزود: البته در بحث تفسیر هم به طور گلچین 20 دوره تفسیر را ارائه کردیم که به جهت کمبود وقت نتوانستیم آرشیومان را تکمیل کنیم اما امیدواریم در سال آینده بتوانیم کار را به اکمال برسانیم.
وی ادامه داد: ترجمه‌های فارسی قرآن به چند دسته تقسیم می‌شوند، مثلاً ترجمۀ هوشنگ آبان برای قشر کودک مناسب است؛ ترجمۀ حجت‌الاسلام علی ملکی با عنوان «ترجمۀ پیام‌رسان» برای نوجوانان و جوانان مناسب است که اخیراً مجوز گرفته و آستان قدس رضوی نیز چاپش کرده است؛ ترجمۀ استاد حسین استادولی فنی‌ترین ترجمۀ ماست؛ ترجمۀ حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدرضا صفوی، ترجمه‌ای مناسب برای قشر دانشجویان و طلاب است.
مدیر بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن افزود: ترجمۀ مجتبوی، آیت‌الله مشکینی، استاد فولادوند جزء ترجمه‌هایی مطلوب در 10 سال گذشته هستند؛ در عصر فعلی، ترجمۀ دکتر حدادعادل، شیخ حسین انصاریان، آیت‌الله مکارم شیرازی و استاد بهرام‌پور از ترجمه‌های مطلوب ما هستند؛ همچنین اساتیدی هستند که گمنام هستند و ما به واسطۀ این بخش، خواستیم کسانی که ناشناس هستند را به معرض دید بگذاریم و مخاطبان با مترجمان آشنا شوند.
گفت‌وگوی مدیر بخش ترجمه‌ها و تفاسیر در نمایشگاه قرآن با خبرنگار ابنا
علوم خیلی مهمی برای ترجمه کردن قرآن لازم است
قربانی در مورد علت ترجمه‌هایی که مجوز نمی‌گیرند، بیان کرد: دلیل عمدۀ کارهایی که موفق به اخذ مجوز نمی‌شوند این است که متأسفانه بزرگوارانی که وارد عرصۀ ترجمه می‌شوند علم لازم و کافی در فن ترجمه را ندارند و بدون راهنمایی گرفتن از اساتید فن ترجمه قدم در این راه می‌گذارند.
وی ادامه داد: ما درصدد چاپ «کارنامۀ نظارت بر نشر ترجمه و آثار قرآنی» هستیم که به تألیف بنده است و در چند روز آینده زیر نظر مدیرکل محترم دفتر برنامه‌ریزی، آموزش و توسعۀ مشارکت‌های مردمی، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خسروی رونمایی خواهد شد.
مدیر بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن افزود: من در این کتاب، بحث‌هایی داشتم که یکی‌اش بحث آیین‌نامه‌ای بود که در سال 1389 تنظیم شده است و سال 1392 به اتفاق اساتید فن ترجمه، این آیین‌نامه با حضور بنده به عنوان نمایندۀ معاونت قرآن و عترت به روزرسانی شده است. در این آیین‌نامه، من مباحثی که مربوط به یک مترجم است را قید کرده‌ام به طوری که بسیاری از کسانی که می‌خواهد ترجمه بنویسند اگر این را بخوانند شاکلۀ ذهنی‌شان تغییر خواهد کرد.
وی ادامه داد: یکی از ماده‌های آیین‌نامۀ ما این است که ترجمه باید استقلال داشته باشد و اقتباس از ترجمه‌های دیگران نباشد، همچنین ترجمه باید حرف برای گفتن داشته باشد و گامی به جلو باشد و انحرافی نیز به جهت عقیدتی در آن وجود نداشته باشد.
قربانی افزود: تفاسیر نیز به این شکل است منتها تفاوت ترجمه با تفسیر در این است که در تفسیر بالطبع دست نگارنده برای نگارش و تبیین معارف بازتر است ولی در بحث ترجمه، مترجم نسبت به مفسر به مراتب دستش بسته است زیرا باید عین مفهوم لفظ الهی را به مخاطب برساند و امکان اینکه دست در کلام الهی ببرد و تغییری ایجاد کند وجود ندارد.
وی ادامه داد: به همین جهت، در تقسیم‌بندی‌ای که انجام دادم بحث ترجمه را ثقیل‌تر از تفسیر می‌دانم و البته این نظر اساتید فن ترجمه نیز هست منتهای مراتب، هر بحث و عنوانی در جای خودش سختی‌های خودش را دارد کما اینکه هر کسی نمی‌تواند در بحث تفسیر هم ورود پیدا کند چون آن نیز علوم مورد نیازش را می‌خواهد.
مدیر بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن افزود: در میان اساتیدی که الان در حوزه‌های علمیه مشغول تحصیل هستند بسیار انگشت‌شمار هستند کسانی که در سیل این جمعیت خروشان علمی، توانایی ترجمه کردن و همین‌طور تفسیر کردن را پیدا می‌کنند، زیرا علوم خیلی مهمی برای ترجمه و تفسیر لازم است.
استادولی، آیت‌الله حسینی دشتی و دوزدوزانی تجلیل می‌شوند
قربانی در مورد نشست‌های بخش ترجمه‌ها و تفاسیر قرآن کریم گفت: هفتۀ آینده روز شنبه ساعت 18:30، در سالن نشست افتتاحیۀ نمایشگاه، برنامۀ رونمایی و تجلیل از آقای حسین استادولی، آیت‌الله حسینی دشتی و آقای دوزدوزانی صورت خواهد گرفت که ما در این نشست سخنرانی سه بزرگوار را خواهیم داشت. فکر می‌کنم صحبت‌های مفید و تخصصی مخصوصاً در زمینۀ صحیفۀ سجادیه در این نشست انجام خواهد شد.
...............
پایان پیام/ 320