به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ کنفرانس ادبی "شعر عاشورایی در فارسی و اردو" با تأکید بر اشعار عاشورایی عمان سامانی(فارسی‌سرای) و میر ببرعلی انیس(اردوسرای) در كراچی پاكستان برگزار شد.
این كنفرانس ادبی 28 آبان‌ماه با همکاری خانه فرهنگ ایران در كراچی و مؤسسه فرهنگی ادبی "هفت اقلیم" پاکستان و با حضور شخصیت‌های فرهنگی و ادبی سرشناس کراچی برگزار گردید.
«ضیغم حیدر» مسئول مؤسسه "هفت اقلیم" در آغاز این كنفرانس گفت: ایرانیان و مردم پاکستان طی قرون گذشته تاکنون روابط همه‌جانبه و عمیقی در تمامی بخش‌ها به ویژه در بعد فرهنگی و ادبی با یکدیگر داشته‌اند. سوابق این ارتباطات نشان از میراث غنی فرهنگی مشترک بین دو کشور دارد. شاعران اردو به ویژه در بخش ادبیات دینی و عرفانی همواره با الهام از زبان و ادب فارسی الهام گرفته و توانسته‌اند آثار برجسته‌ای را به تقلید از بزرگان ادب فارسی خلق كنند. یکی از برجستگان شعر دینی شبه قاره، میر ببرعلی انیس است که اشعار عاشورایی منحصر به فردی دارد.
وی افزود: هدف برگزاری این کنفرانس، آشنا كردن نسل جوان با آثار گرانقدر و خدمات برجسته ادبی چهره‌های ماندگار دو کشور و همچنین تقریب اندیشه‌های دینی، فرهنگی و شعری دو کشور است.
در ادامه «سید فراست رضوی» از ادبای سرشناس پاکستان، مقاله‌ای راجع به میر انیس و اشعارش قرائت کرد. وی در بخشی از سخنرانی خود گفت: شعر برجسته و ماندگار، همیشه از لحاظ محتوا و هم از لحاظ سبک و صنعت شعری از اشعار عمومی متمایز است. به خاطر این ویژگی خودش را در ادبیات منحصر به فرد نشان می‌دهد. شعر برجسته نه تنها مورد استقبال شنوندگان و خوانندگان قرار می‌گیرد؛ بلکه موجب افزایش بصیرت آنان نیز می‌شود. شعر خوب در شناخت خداوند متعال، انسان و دنیا نقش مهمی را ایفا می‌كند.
وی افزود: میر انیس در زبان و ادب شبه قاره از پرطرفدارترین شاعرانی است كه شعرش هم از لحاط محتوا و هم از لحاط سبک و صنعت شعری، ماندگار است. انیس در شعر خود، ضمن روایت رویدادهای کربلا به زبان شیوا، فضایل و اوصاف سرور شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و یاران با وفایش را به شیوه‌ای بسیار زیبا و جالب در قالب شعر به تصویر می‌کشد. زبان و ادبیات اردو تاکنون شاعر مرثیه‌گویی مانند میرانیس به خود ندیده است.
در ادامه «فایزه زهرا میرزا» استادیار بخش زبان و ادب فارسی دانشگاه کراچی مقاله خود را در خصوص اشعار عمان سامانی ارایه داد و طی آن گفت: فن مرثیه‌گویی در دوران حکومت عباسیان در ادب عربی ترویج شد و توسط برخی از شاعران سرشناس آن زمان از قبیل دعبل خزاعی به اوج رسید. مدتی بعد اینگونه شعرسرایی از طریق زبان عربی به فارسی وارد شد. بر این اساس شاعران ایرانی محتوا و صنعت خاص مرثیه‌گویی و همچنین سبک و روش‌های مختلف آن را از عرب‌ها اخذ كردند.
وی افزود: در ایران شعر عاشورایی در زبان و ادبیات فارسی به چهار دوران تقسیم می‌شود؛ ازآغاز تا اوایل دوره صفویان، دوران صفوی، دوران قاجاریه و پس از دوره قاجاریه تا دوره معاصر.
«فایزه زهرا میرزا» همچنین گفت: عمان سامانی با چشم بصیرت حضرت زینب(ع) به حماسه عاشورا نگاه می‌کند و کربلا را جز وصال حضرت حق چیزی دیگر نمی‌بیند.
«عالیه امام» ادیب پاكستانی هم درباره ویژگی‌های شعرعاشورایی میر انیس، نکاتی را بیان و در آن اظهار كرد: شعر میر انیس در شرح و توصیف حماسه عاشورا، انعکاس مناظر غم‌انگیز و رفتارهای شجاعانه قهرمانان کربلا و همچنین بیان احساسات طبیعی انسانی در قالب و سبکی بسیار مؤثر، دلنشین و بی‌نظیر سروده شده است. میر انیس از طریق شعر نه تنها واقعیات مختلف کربلا را بیان می‌کند؛ بلکه ارزش‌های اصیل انسانی همچون ایثار، فداکاری، شجاعت و دلاوری، مروت و محبت و عشق و مهرورزی و رفتارهای دیگر دین‌محوری را به شیوه‌ای جالب بیان می‌کند.
وی تأكید كرد: میر انیس حماسه عاشورا را به عنوان آیین انسانیت و درس‌گاه معرفت معرفی می‌کند. در این درس‌گاه نقش‌آفرینی هر یک از شخصیت‌های عاشورا برای نوع بشر الگو و نمونه است.
«محمدرضا باقری» مسئول خانه فرهنگ ایران در كراچی آخرین سخنران این کنفرانس بود. وی در این سخنرانی نکاتی راجع به شعر عاشورایی بیان و طی آن اظهار كرد: شعر عاشورایی، زیرمجموعه شعر آیینی است. هر شعری با صبغه دینی و متأثر از آموزه‌های اسلامی، در مجموعه شعر آیینی قرار خواهد گرفت. تنها به واسطه قلمرو موضوعی است که شعر آیینی از سایر انواع شعر متمایز می‌شود.
وی افزود: شعر عاشورایی پیرامون قیام الهی حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، اخبار مبتنی بر شهادت ایشان و اهل بیت(ع) و اصحاب ایشان، توصیف شخصیت‌های عاشورا، توصیف صحنه‌های جنگ کربلا، حوادث قبل و بعد از آن و همچنین پیوند تاریخ با آن حادثه سخن می‌گوید. در تعریف دیگر، شعر عاشورایی، شعری است که در مقام تبیین مقولات ارزشی این نهضت الهی است و متعهدانه حول محور مسایل زیربنایی آن حرکت می‌کند.
«باقری» در بخش دیگری از سخنانش در تبیین ویژگی‌های شعر عمان سامانی گفت: مثنوی "گنجینة الاسرار" مهمترین اثر ادبی عمان سامانی است که از منظر عرفانی و حماسی واقعه و قیام کربلا و عاشورا را به زبان شعر به تصویر کشیده است. در این مثنوی نسبتاً کوتاه، نکات ظریفی از عشق و عرفان با بیانی هنرمندانه و گرم طرح شده است. عمان را باید اولین شاعری نام برد که اشعار عاشورایی را از قالب صرفاً سوگ خارج و در قالبی حماسی آمیخته به عشق و روشنگری ارایه داد.
..............
پایان پیام/313