به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ پنل مباحث علمی در تفسیر اثری بعدازظهر امروز – پنجشنبه 2 آذر – با حضور اساتید، علما، طلاب و دانشجویان در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
در این پنل اساتید و دانشجویان به ارائه مقالات خود و دفاع از آنان پرداختند که به شرح ذیل می باشد:
مقاله "خوانش تفسیر علمی آیات در نظرگاه تفسیری آیت الله معرفت" توسط خانم‌ها «مریم السادات موسوی» و «سعیده غروی» ارائه و در رابطه با این مقاله بیان شد: مفسران در تفسیر آیات قرآن از شیوه های مختلفی استفاده کرده اند. از جمله این روش ها تفسیر علمی می باشد.
«مریم السادات موسوی» در ادامه اظهار داشت: در تفسیر علمی بین علوم تجربی و نظریه های ظنی تجربی تفاوت وجود دارد و نمی توان از ظنون در تفسیر علمی استفاده کرد.
وی افزود: از دستاوردهای این تحقیق می توان به این اشاره کرد که قرآن کریم دربردارنده نکات علمی فروانی است، و این اشارات قرآن در راستای هدایت است.
در بخش دوم این پنل مقاله "بررسی اعجاز بیان حرکت زمین در قرآن از منظر علامه معرفت با رویکرد نقد دکتر سها" توسط «جواد گودرزی» ارائه شد و وی درباره مقاله خود گفت: مهمترین آیه ای که برای حرکت زمین استفاده می شود آیه 88 سوره نمل است. تا قرن 11 علمای شیعه و سنی عقیده داشتند که این آیه بیانگر اوصاف قیامت است. اما از قرن 11 به بعد این آیه محل اختلاف است. 4 نظریه از این قرن به بعد مطرح شده است: در اولین نظریه صدرالمتالهین این آیه را تطبیق به حرکت جوهری داده است. اکثر فلاسفه از جمله ملاهادی سبزواری، امام خمینی، علامه حسن زاده آملی و... قائل به این نظریه هستند.
وی ادامه داد: در نظریه بعد علما قائل به حرکت زمین در این آیه هستند. اکثرا نیز علمای علوم قرآنی قائل به این نظریه هستند. علامه معرفت نیز قائل به این نظریه است و دلیل خود را برای این نظریه لحن آیه بیان کرده است. علامه این مطلب را در المیزان نقد کرده و قائل به این است که آیه دال بر قیامت است.
«گودرزی» افزود: نظریه حرکت زمین را اول فیثاغورس ذکر کرد و بعد از آن هم چندین نفر این مطلب را ذکر کردند اما بطلمیوس این نظریه را تکمیل کرد.
وی ابراز داشت: نظریه بعدی حرکت گسل ها است و علما قائل به این هستند که آیه دال بر حرکت گسل ها ست. نظریه بعدی نیز اینست که آیه دال بر قیامت است.
«جواد گودرزی» تصریح کرد: نظریه سها اینست که آیه دال بر حرکت زمین نیست و ادعا کرده است که علما قائل به آن نیستند. هرچند این مطلب صحیح نمی باشد اما اگر هم این نظریه را بپذیریم می توان با تطبیق به حرکت گسل ها این نظریه را پاسخ داد و اثبات نمود که آیه دال بر حرکت زمین است.
مقاله "اعجاز تشریعی در قرآن کریم" توسط «حجت الاسلام عباس کوثری» ارائه گردید و وی درباره مقاله خود اظهار داشت: یکی از مباحثی که علامه معرفت در التمهید ذکر کرده است اینست که قرآن اعجاز تشریعی دارد. در تعریف اعجاز باید گفت امری الهی است که از جانب پیامبر به شرط آنکه کسی نتواند مثل آن را بیاورد، صادر می شود. مقصود از تشریع نیز مباحث و معارف اعتقادی و احکام است.
وی اظهار داشت: اعجاز تشریعی قرآن به این معناست که خداوند در قرآن کریم تهدی کرده است و بیان فرموده مباحث اعتقادی که در قرآن آورده ام مثل آن را کسی نمی تواند بیاورد. این حرف نیز به این معناست که قرآنی که ویژگی های هادی بودن، و ذکر احکام را دارد را با این ویژگی ها کسی نمی تواند بیاورید.
«حجت الاسلام کوثری» ابراز داشت: دلایل اعجاز قرآن نیز عبارت است از: 1- جامعیت قرآن کریم در مباحث اعتقادی و احکام است. دلیل این جامعیت هم اینست که نیاز بشر به این مباحث تماما در قرآن آمده و رفع گردیده است. دلیل دیگر برای جامعیت قرآن نیز تحقیق متن قرآن کریم است. خداوند برنامه ای ریخته که تمام بشریت زیر سایه قرآن به همه جوانب و علوم مختلف دست پیدا کند. 2- قدرت انطباق قرآن با مقتضیات زمان است. دلیل این موضوع هم اینست که قرآن انطباق با فطرت دارد. همچنین چون اصول کلی و ماندگار را بیان می کند منطبق با مقتضیات زمان است. دلیل دیگر عناوین ثانویه و حجت قرار دادن سنت اهل بیت(ع) است.
مقاله "نقد رویکرد نصر حامد ابوزید در مورد تفسیر علمی براساس دیدگاه آیت الله معرفت" توسط «حسین علوی مهر» و «عبدالله جبرییلی جلودار» ارائه و درباره این مقاله بیان شد: تفسیر علمی در استخدام مباحث علمی و در خدمت قرآن است. دیدگاه های خاص نصر حامد ابوزید نیز از این جهت است که در تفسیر علمی دچار خطا شده است و ضوابط آن را رعایت نکرده است. از خطاهای ابوزید، تاریخمندی قرآن و تأثیر پذیر قرآن از فرهنگ عصر نزول است. با این نگاه وی خواسته است دید جدیدی به قرآن بدهد. جاودانگی و جامعیت قرآن در مباحث مطرح شده وی می شود و مورد اشکال واقع می شود.
«عبدالله جبرییلی» اظهار داشت: علامه معرفت نقدهایی به نظریه «نصر ابوحامد زید» کرده است که از جمله آنها میتوان به: بشری شدن دین، لزوم تغییر مستمر دین و عدم جاودانگی قرآن، نگرش حس گرایانه به واقعیات فراطبیعی، تفکیک میان و معرفت دینی و... اشاره کرد.
وی در ادامه نیز تصریح کرد: آخرین اشکال به نظریه نصر ابوحامد زید اینست که وی تفسیر و تأویل را یکی می کند.
مقاله "نقدی بر عوامل اختلاف قرائات از دیدگاه علامه معرفت" توسط «مهین قربانی» و «محمد حسن جواهری» ارائه و دراین باره بیان شد: عوامل اختلاف قرائت براساس دیدگاه علامه اختلاف نسخ است. از جمله دیگر عوامل خطای نگرشی، درآمیختگی متن، ضعف قاریان، و... می باشد.
«مهین قربانی» در ادامه ابراز داشت: اگر براساس میزان اهمیت و تاثیر عوامل اولویت بندی صورت پذیرد ضروری است عوامل به گونه دیگر چینش شوند. با رجوع به منابع اهل سنت که منابع اختلاف قرائات هستند این نتیجه حاصل می گردد که خود قراء هم برای پذیرش قرائات قانون و ضابطه داشته اند. همچنین اهل بیت(ع) نیز اختلاف در قرائات را قبول نداشتند و نمی پذیرفتند.
......................
پایان پیام/ 313