به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ نشست علمی "نقد کتاب جامعه شناسی جنایی" به همت موسسه آموزش عالی علوم انسانی و با همکاری انجمن اسلامی فقه و حقوق حوزه علمیه، دیروز در مجتمع امین قم برگزار شد.
در ابتدای این نشست علمی دکتر حاجی ده آبادی، نویسنده کتاب جامعه شناسی جنایی، به معرفی اثر خود پرداخت و خاطرنشان کرد: کتاب های نوشته شده در حوزه حقوق، بیشتر پژوهشی - تحقیقی است و در این زمینه کمتر شاهد نگارش کتاب های درسی هستیم. در مباحث مربوط به جامعه شناسی جنایی نیز پیش از این، کتاب درسی وجود نداشت و کتاب هایی هم که در این زمینه نوشته شده است، بیشتر پژوهش محور بوده و از سرفصل های آموزشی وزارت علوم برخوردار نیستند.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی ادامه داد: کتاب جامعه شناسی جنایی، بر اساس سرفصل های وزارت علوم، منابع موجود و تجربیات چندین ساله تدریس و تحقیق در این حوزه به نگارش در آمده است. هم اکنون نیز مجموعه دیگری با جمع آوری دیدگاه های شخصیت ها و جامعه شناسان اسلامی از فارابی و ابن خلدون تا اندیشمندان معاصر همچون شهید مطهری و... در قالب درسنامه هایی در حال تدوین و گردآوری است.
وی با اشاره به ارائه مباحث این کتاب در قالب پانزده درس، ابراز داشت: در این کتاب تلاش شده است علاوه بر تفکیک میان مباحث جامعه شناسی جنایی و کیفری که خلط آنها در آثار برخی از نویسندگان مشاهده می شود، نقش علل و عوامل اجتماعی وقوع جرم و جایگاه نهادهای اجتماعی و تاثیر آنان بر بزهکاری نیز مورد بررسی قرار گیرد.
دکتر حاجی ده آبادی، یکی از مشکلات در تدریس مباحث جرم شناسی را ملموس نبودن اصطلاحات و نظریات این حوزه برای دانشجویان دانست و یادآور شد: بر این اساس، نظریه های مباحث جنایی در درس‌های مربوط به کلیات کتاب معرفی شده است و در درس های بعدی، این نظریات که هر کدام به دسته ای از عوامل جرم می پردازد، مورد بررسی قرار گرفته اند. همچنین در تدوین این کتاب سعی شده است در پایان هر درس، مباحث دینی قابل طرح در آن بخش ارائه گردد.
نویسنده کتاب جامعه شناسی جنایی در پایان با اشاره به برقراری ارتباط میان جرم شناسی نظری با جرم شناسی کاربردی در این اثر، اظهار داشت: در تدوین کتاب تلاش شده است رهیافت هایی که از هر نظریه برای پیشگیری و کاهش جرم می توان مورد استفاده قرار داد را استنباط نماییم. همچنین در درس های پایانی، نقش سه نهاد تعلیم و تربیت، خانواده و دین بر کنترل جرم مورد بررسی قرار گرفته است.
در ادامه این نشست، دکتر میرخلیلی، به نقد کتاب پرداخت و ابراز داشت: کتاب جامعه شناسی جنایی، اثری بسیار ارزشمند است زیرا بر خلاف دیگر آثار موجود در این مبحث که معمولا برگرفته از آثار غربی و صرفا ترجمه است، با بیانی ساده و شیوا، مطالب را به صورت شفاف به مخاطبان خود که عمدتا دانشجویان دوره کارشناسی ارشد هستند، منتقل می نماید.
وی با اشاره به بیان نقش سه نهاد تعلیم و تربیت، خانواده و دین در مباحث جرم شناسی در این کتاب، خاطرنشان کرد: اگر نگاهی ساختاری به جامعه شناسی جنایی داشته باشیم، علاوه بر نهادهای بیان شده در کتاب، عوامل مهم تری مانند دولت، سیاست، متولیان فرهنگی، مسائل اقتصادی، بیکاری و حاشیه نشینی نیز در بحث جرم شناسی تأثیرات عمیقی دارند که لازم است به آنها نیز پرداخته شود.
دکتر میرخلیلی در ادامه با بیان برخی ایرادات ویرایشی و شکلی این اثر، اظهار داشت: امروزه تحولات و رویکردهای نوین در مبحث بزهکاری و جرایم که خسارت های بزرگ اجتماعی را دربردارد، از اهمیت بیشتری برخوردار است و بهتر بود در این اثر نیز بیشتر به آنها پرداخته می شد. همچنین تعریف جامعه شناسی جنایی در این کتاب چندان دقیق و شفاف نیست زیرا در این تعریف باید به اهمیت علت شناسی و ارائه راه کارهای پیشگیری از جرم در مفهوم جامعه شناسی جنایی توجه بیشتری گردد.
در ادامه، حجت الاسلام علی محمدی، ضمن تقدیر از زحمات نویسنده کتاب جامعه شناسی جنایی، ابراز داشت: در بحث آموزش، ما به صورت جدی نیازمند این گونه آثار هستیم زیرا بسیاری از منابع درسی ما هر چند عنوان تالیف دارند، اما در واقع ترجمه نه چندان دقیقی از منابع غربی به شمار می آیند.
وی، ارجاع به منابع غیراصیل و روان نبودن برخی از قسمت های کتاب را بخشی از اشکلات متوجه این اثر دانست و تاکید کرد: انتظار ما این است که کتاب هایی تدوین شده از سوی مراکز حوزوی، با رویکرد اسلامی انتشار یابند. هرچند این کتاب نیز در قسمت‌هایی رویکرد اسلامی دارد؛ اما با توجه به دیگر آثار آقای دکتر حاجی ده آبادی، انتظار می رفت مولف در این کتاب ورود عمیق تری به نظریات اسلامی در مبحث جرم شناسی داشته باشد. برای نمونه، در تعریف جامعه شناسی جا داشت به نظریات ابن خلدون که به نوعی پایه گذار علم جامعه شناسی است، اشاره می شد.
.......................
پایان پیام/ 313