به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ معاون توسعه روابط فرهنگی بینالمللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در نشستی در چهارمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در مرکز همایش های غدیر برگزار شد، به سخنرانی با موضوع "تعامل سازمانهای بینالمللی و مراکز دینپژوهی کشور در مواجهه با چالشهای علمی، فرهنگی و دینی در سطح منطقه و جهان" پرداخت و اظهار داشت: تحولاتی که امروز در منطقه است می طلبد که نگاهی به تحولات فکری بیندازیم و بر اساس نیازها و توقعاتی که از پایگاه فکری جهان اسلام که قم است، بشنوند.
«عباس خامه یار» با بیان این که امروز پژوهش يك عامل بسيار مهم، تعيين كننده و شرط لازم براى توسعه جوامع بشرى است، گفت: چالشهاي علمي، فرهنگي و ديني موجود در مناطق و جوامع مختلف دنيا، امروزه، به برکت پيشرفت دانش و تكنولوژى ارتباطى كه از آن به عنوان انقلاب ارتباطات ياد مىشود، گاه از حالت محلی و منطقهای خارج شده و توجه جامعه جهانی را به خود معطوف میدارد، اینجاست که حمايت بيشتر از پژوهشگران، برای بررسی خواستگاه، علل، تبعات و راه های تعامل و یا برخورد با آن ضروری می نماید.
معاون توسعه روابط فرهنگی بینالمللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تصریح کرد: پيشتازي فضاي مجازي در تأثيرگذاري بر مخاطب، اين پديده را جهانى و فرامرزي کرده و بر اين اساس براي مقابله با اين چالشها نياز به همكاري و تعامل بينالمللي است و اين تعامل و همكاري بايد جدي و معطوف به اراده مبتني بر حل و فصل چالشها باشد.
وی افزود: ساز و كار و مكانيسم اين تعامل و همكاري نياز به تعريف و يا در صورتي كه در سطوحي اين تعامل و همكاريها وجود دارد نياز به باز تعريف دارد؛ به گونهای که از تعارفات معمول و برخوردهای شكلي و تشريفاتي فراتر رفته، گامهای عملی و مؤثری برداشته شود.
خامه یار با بیان این که برای بینالمللی کردن پژوهش باید نگاه بینالمللی داشت، اظهار داشت: با نگاه داخلی امکان ارائه پژوهشی در سطح بینالمللی وجود ندارد و برای ورود به عرصه بینالمللی لازم است کار گروهی با پژوهشگران سایر کشورها صورت گیرد تا همکاران بینالمللی هم، در عرضه حاصل پژوهش در عرصه جهانی، خود را سهیم و موظف بدانند.
وی گفت: امروزه، پژوهش و انجام تحقیقات، ساز و کار خاص خود را دارد، بدون رعایت این ضوابط و حرکت در این چارچوب، نتیجه پژوهش هرچقدر هم جالب باشد، در بازار علمی جهان خریدار ندارد. چارچوب های سنتی پژوهش مورد قبول جامعه علمی امروز نیست. باید روشها و نرمهای جدید را در انجام تحقیقات مد نظر داشت.
معاون توسعه روابط فرهنگی بینالمللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تصریح کرد: مؤسسات دین پژوه کشورمان، برای ورود به چرخه تولید محتوای علوم دینی که مورد قبول جامعه جهانی باشد، باید از انجام پروژههای مشترک پژوهشی با مشارکت مراکز علمی جهان، به ویژه کشورهای اسلامی دارای نظریههای نوآورانه و خلاق، غافل نشوند.
وی افزود: استفاده از واژهها، زبان علمی و متدهای پژوهشی رایج و مطلوب جهانی برای ارائه محتوای دینی و اسلامی ضروری است، افزود: هر ملتی ذائقه، ادبیات و حساسیتهای فرهنگی و اجتماعی خاص خود را دارد. لذا ارائه محتوای دینی آنچنان که قرآن نیز بدان اشاره دارد، باید به لسان آن قوم و با ملاحظه حساسیتهای آنان باشد.
خامه یار اظهار داشت: فعالیتهای دین پژوهى، زمانى نتيجه بخش خواهند بود كه بر مبانی علمی و متقن استوار باشند نه صرف جنبههای احساسی و تبلیغی و به دور از گرایشهای حزبی، سیاسی و سلیقهای. دقت، تیزبینی و توجه به اقتضائات، معضلات و چالشهای روز از مهمترین ویژگیهای یک دین پژوه است.
وی گفت: سازمانهاي بينالمللي با توجه به تأثيرپذيري از قدرتهاي مسلط جهاني در مواجهه با چالشهاي علمي، فرهنگي و ديني در سطوح منطقهاي و بينالمللي، متاسفانه بعضا به صورت آشكاري دچار انفعال هستند و يا آنچه را در راستاي منافع قدرتها است مد نظر قرار ميدهند. از اين جهت، بايد تدابيري براي برون رفت از اين آسيب اتخاذ شود و در اين مسير لازم است مراكز پژوهشي تحرك و ابتكار عمل داشته باشند.
معاون توسعه روابط فرهنگی بینالمللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تصریح کرد: اين تحولات، پژوهشگران غربي را وا داشت تا به نقد و بررسي مقولههاي بنيانگزاران علم جامعه شناسي بپردازند و بسترساز موجي از كنكاش علمي مبتني بر سازوكارهاي معتبر، جهت اطمينان از صحت و سقم اين پديدهها شدند.
وی افزود: جهان معاصر، امروزه شاهد تحولات شگرفي به خصوص بعد از پديده مدرنيسم و پست مدرنيسم و پيامدهاي اين پديدهها در زمينههاي گوناگون و در مقدمه آن در حوزه مذهبي و دين گرايي است.
خامه یار به چالشهای پیش رو در این راستا اظهار داشت: یکی از این چالش ها، پيدايش مجدد اديان كهن مصر، يونان، هند و آفريقا به عنوان يك دين تعبدى مانند عبادت خورشيد، ماه، بتپرستى و شيطان پرستى يك پديده نوين در عصر حاضر است.
وی گفت: نكته قابل توجه، تركيب ناهمگون وتلفيق نامتجانس اين عقايد است؛ به گونه اى كه دين به ميزان مصرف آن در بازار بينالمللى عرضه و وابسته شده است. دينى كه به صورت گزينشى و التقاطى انتخاب شده است؛ يعنى انسان در اروپا از هر يك از اديان انديشه و عقيده متناسب با نیازهای شخصی خود را پيدا كرده و از تركيب آنها دين تازهاى ايجاد نموده است.
معاون توسعه روابط فرهنگی بینالمللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تصریح کرد: تحولات بزرگ فرهنگی و دگرگونیهای شگرف اجتماعی و آشفتگىهاى فكرى و ظهور و بروز پررنگ و بيش از پيش پديدههاى متنوع و امور مستحدثه و مقولههاى نوظهور در حال شکلگیری، قرائتهاى جديدی را از دين و مذهب بوجود آورده است.
وی افزود: جريانهاي افراطي و تكفيري در خود جهان اسلام و كشورهاي اسلامي چالش جدي و معضل بزرگي در مسير رشد و توسعه همه جانبه كشورها و جوامع اسلامي به وجود آوردهاند.
خامه یار اظهار داشت: چالش فكري، فرهنگي و اجتماعي افراطگرایي اسلامی، امروزه مهمترين يا يكي از مهمترين چالشهاي پيش روي جهان اسلام و همه كشورهاي اسلامي است.
وی درباره سکولاریزم مذهبی گفت: دين در منطقه پیرامونی ما با اينكه توانسته است موقعيت خود را در بنيه فرهنگى جامعه تا حدود زیادی نگه دارد اما اين حضور، امروزه با پيچيدگىهاى بسياری مواجه است.
وی افزود: عدهای بر این باورند که تحولات دینگرایی سالهای اخیر، به معناي بازگشت مقدس گرايي نيست بلكه تلفيق و تركيبي است از دين با گرایشهای نادینگرایی و لائیسم كه نمادهاي متعددش در صحنههاي اجتماعي امروز پيدا و هويدا میباشد.
خامه یار خاطرنشان کرد: چنانچه بخواهیم کنکاش عمیق تری داشته باشیم، باید اذعان کنیم که این مرحله شاهد عبور از جریان اسلام سیاسی به جریان فرا اسلامی بوده که عبارت است از نهادهای دینی غیررسمی و عهدهدار دعوت اسلامی میباشد.
.................................
پایان پیام/ 167