به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ به همت معاونت پژوهش بنیاد بین المللی احیاء فرهنگ خمس، نشست علمی «خمس منافع شرکت ها» با حضور روحانیون و پژوهشگران حوزه، روز سه شنبه مورخ 25 دی ماه در مرکز آموزش بنیاد بین المللی احیاء فرهنگ خمس برگزار شد.
در این نشست علمی، حجه الاسلام و المسلمین طباطبائی به ارائه دیدگاه خود درباره خمس منافع شرکت ها پرداخت.
وی پس از بیان حکم فریضه الهی خمس در اسلام و تعلق خمس به منافع کسب گفت «پرداخت خمس سرمایه و سود حاصل از آن بر افراد حقیقی مانند تاجر و کاسب واجب است. علاوه بر اشخاص حقیقی از آنجا که برخی از شرکت‌ها و مؤسسات دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، ظاهر آن است که حکم فوق دربارۀ آنها نیز جاری گردد. زیرا شخصیت شرکت مستقل است و از افرادی که آن شرکت را بوجود آورده اند به لحاظ حقوقی جداست و بخشی از سود فعالیت اقتصادی شرکت ها، به شخص حقوقی شرکت و نه موسسان و یا سهام داران آن باز می گردد و در صورت ضرر و زیان نیز سهامداران بیش از مقدار آورده خود مسؤلیت ندارند.
وی ادامه داد: پس شرکت در سود و زیان، مستقل است و با تنقیح مناط در حکم وجوب خمس و دائرمدار ملکیت و منفعت دانستن آن و توجه به اینکه اصل تعلق خمس به عنوان یک بدهی و حق مالی، حکم تکلیفی نیست بلکه حکمی وضعی است که شارع مقدس در منافع قرار داده باید گفت که شرکت ها نیز وظیفه دارند خمس منافع خود را پرداخت کنند زیرا احکام وضعی مشروط به اهلیت و عقل و بلوغ نیست.
حجه الاسلام طباطبائی پس از ذکر شواهدی که فقهاء بر وضعی بودن حکم خمس تصریح کرده اند، گفت: «از تعابیر فقهاء می‌توانیم چنین استفاده کنیم که خمس نیز مانند دیگر حقوق مالی در نظر گرفته می شود و تعلق خمس به اموال، حکمی وضعی است و همانند دیگر دیون، دائر مدار صلاحیت خطاب و اهلیت تکلیف نیست.»
این محقق حوزه در پاسخ به این سوال که در پرداخت خمس شرکت، قصد قربت چگونه حاصل می شود، گفت: «اصل تعلق خمس بر اموال و منافع شرکت، حکم وضعی است اما ادای آن را متولی، مدیرعامل یا دیگر متصدیان قانونی برعهده دارند، همان گونه که در نظام عقلایی شرکت ها مانند یک شخص حقیقی وارد معامله می شوند، طلبکار و بدهکار می شوند و حتی طبق قانون مجازات اسلامی، در صورت احراز تخلف، مجازات می شوند. البته مخالفت برخی از فقها که خمس را واجب تعبدی دانسته اند قابل حمل به ادای آن است نه اصل تعلق آن.»
طباطبائی در ادامه به نقل شواهد متعددی از سخنان مراجع و فقهای معاصر در تأیید دیدگاه خود پرداخت و در پایان این نشست، شرکت کنندگان سوالات خود را مطرح کردند و حجه الاسلام طباطبائی نیز به پرسش های حضار پاسخ گفت.
.........................
پایان پیام/ 167