به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ استاد «حسین انصاریان» استاد برجسته اخلاق طی سخنانی در مسجد امیر تهران، اظهار کرد: روایت بسیار مهمی را قدیمی‌ترین کتا‌ب‌ها از وجود مبارک رسول خدا(ص) نقل می‌کنند که رسول خدا(ص) از روی محبت و مهربانی و دلسوزی دعا کردند که خدایا! آن انسانی که پنج خصوصیت در زندگی داشته باشد را مورد رحمت قرار بده. «رَحِمَ اللّهُ امْرَءً قَدَّمَ خَیراً وَانفَقَ قَصداً وَقالَ صِدقاً وَمَلَکَ دَواعِیَ شَهوَتِهِ وَلَم تَملِکهُ وَعَصی امْرَ نَفسِهِ فَلَم تَملِکهُ»
رحمت پروردگار در سایه‌سار پنج خصلت
وی در ادامه به پنج خصوصیت رحمت‌آور برای مؤمنین اشاره و خاطرنشان کرد: «رَحِمَ اللّهُ امْرَءً قَدَّمَ خَیراً»؛ حضرت در بخش اول روایت به پروردگار عرض می‌کند: «آن انسانی که اهل پیش فرستادن زاد و توشه برای آخرت است را مورد رحمت قرار بده.» در دنیا زندگی می‌کند، زندگی طبیعی‌ای هم دارد و آدم مؤمنی هم هست، اما بی‌خیال به آخرت نیست و از عالم بعد غفلت ندارد، برای عالم بعد کار می‌کند و می‌کوشد چون می‌داند اگر کسی از این دنیا برای آخرت خودش توشه نفرستد، بازار آخرت مستقلاً توشه‌ای ندارد که به آنجا برود و فراهم کند. رسول خدا(ص) تعبیر جالبی راجع‌به دنیا و آخرت دارند و می‌فرمایند: «الدنیا مزرعة الآخرة». این‌قدر آخرت ارزش دارد که پروردگار عالم به این دنیا جنبهٔ مزرعه‌ای برای عالم آخرت داده است؛ اینجا بکارید، در قیامت درو کنید که این معنی پیش فرستادن است.
انفاق عادلانه؛ هم بخل و هم افراط در بخشش ثروت اشتباه است
استاد برجسته اخلاق حوزه علمیه انفاق عادلانه را از دیگر خصوصیت رحمت آور برای مومنین دانست و گفت: «وَانفَقَ قَصداً»؛ خدا مورد رحمت قرار بدهد کسی که پولش را عادلانه در راه خدا خرج می‌کند. حالا هرچه دارد، ندهد که این غلط است؛ هم بخل غلط است و هم اینکه من ثروتم را تا زنده هستم، یکجا به یک مؤسسهٔ خیریه ببخشم و خودم و همسر و فرزندم به مشکل بخورند. خدا این را نمی‌پسندد! یکی از توشه‌های آخرت، انفاق عادلانه است.
راستگو باشید، اما نسبت به بندگان خداوند آبرودار باشید
وی افزود: راستگویی از دیگر خصوصیت رحمت آور برای مومنین است. «قالَ صِدْقاً»؛ آدم راستگویی باشید. البته به این هم توجه داشته باشید که لازم نیست هر سخن راستی گفته شود. حالا من باخبر شدم که یک بزرگواری گناهی مرتکب شده و دیده‌ام، این را به این‌طرف و آن‌طرف بگویم! حرف راستی است، چون با چشمم دیده‌ام؛ اما خدا این راستگویی را نمی‌پسندد. ما دستور اکید داریم که نسبت به بندگان آبرودار باشید! از سوی دیگر طبق دستور حرف راست بامنفعت را همه جا بزنید.
مالک خواسته‌های نامشروعت باشید تا او حاکم بر شما نباشد
وی مهار خواسته‌های نامشروع را نیز از خصوصیت رحمت آور برای مومنین عنوان کرد و گفت: «وَمَلَکَ دَواعِیَ شَهوَتِهِ وَلَم تَملِکهُ»؛ پیغمبر می‌فرمایند: مهار خواسته‌های نامشروعت دستت باشد تا این قاطر چموش در میدان‌های گناه نبرد. مالک خواسته‌های نامشروعت باش! امیر، سلطان و فرمانروایش باش تا او حاکم بر تو نباشد.
نفستان خیلی از چیزهای لذت‌بخش را می‌خواهد، گوش ندهید
مبلغ برجسته عرصه بین الملل پیروی نکردن از نفس را از دیگر خصوصیت رحمت آور برای مومنین دانست و اظهار کرد: «وَعَصی امْرَ نَفسِهِ فَلَم تَملِکهُ»؛ نفستان خیلی از چیزهای لذت‌بخش را می‌خواهد، گوش ندهید؛ چون اگر گوش بدهید، هلاکتان می‌کند. هر کسی این پنج خصلت (انفاق عادلانه، راستگویی، مالک خواسته های نامشروع، کنترل نفس) را دارد، پیغمبر(ص) فرمودند: خدایا او را مورد مهر، لطف و رحمتت قرار بده، دعای پیغمبر هم یقیناً مستجاب است.
زاد، توشه و اثاث زندگی عالم آخرت
وی در ادامه به توشه های آخرت انسان ها اشاره و خاطرنشان کرد: پروردگار مهربان عالم در آخرین آیهٔ سورهٔ مبارکه مزمّل دربارهٔ اینکه بندگان مؤمن چه‌چیزی را پیش بفرستند و چه زاد و توشه‌ای را قبل از رفتن خودشان به عالم بعد انتقال بدهند، چند مسئله را مطرح کرده، البته این آیهٔ شریفه همهٔ توشهٔ آخرتی را نفرموده و فقط نمونه ذکر کرده که چه‌چیزهایی برای آخرت شما زاد، توشه و اثاث زندگی عالم بعد است.
قرائت قرآن؛ توشه ای مهم برای عالم آخرت است
استاد انصاریان ادامه داد: خداوند در آیه 20 سوره مزمل می فرماید: «فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ» تا جایی که برایتان امکان دارد، قرآن بخوانید، قرآن یکی از توشه‌های مهم عالم آخرت است. پیغمبر اکرم(ص) و ائمهٔ طاهرین(علیهم‌السلام) هر روز قرآن می‌خواندند. روایتی در رابطهٔ با صدیقهٔ کبری حضرت زهرا(س) وارد شده که یک بخش آن روایت، این است: «تلاوة کتاب الله» خواندن قرآن، محبوب من است؛ چون ابتدای فرمایش‌شان می‌فرمایند: «حبب الی من دنیاکم ثلاث» سه‌چیز از همهٔ دنیای شما محبوب من است که یکی تلاوت کتاب خداست.
امامان از قرآن اثر می‌گرفتند، آیات را عادی و معمولی نمی‌خواندند
وی به اثرپذیری معصومین(ع) از قرآن اشاره و خاطرنشان کرد: تمام مردم مؤمن و اولیای خدا، اهل قرائت قرآن، دقت در آیات قرآن و عمل به قرآن بودند، عجیب هم اثربردار از قرآن بودند؛ مثلاً در روایاتمان دارد که وقتی امامان ما قرآن قرائت می‌کردند به آیات بهشت که می‌رسیدند، شاد می‌شدند که خداوند متعال پاداش مؤمنان را ضایع نمی‌کند؛ اما وقتی به آیات دوزخ می‌رسیدند، چنان گریه می‌کردند که روندگان در کوچه صدای گریه‌شان را می‌شنیدند. از قرآن اثر می‌گرفتند، عادی و معمولی نمی‌خواندند.
وی برای اثبات ارزش خواندن قرآن، نمونه ای را بیان کرد و گفت: عصر تاسوعا عمرسعد فرمان حمله داد که سی‌هزار نفر همان بعدازظهر تاسوعا بریزند تا مردها را بکشند، باقی‌ماندگان را اسیر کنند و خیمه‌ها را هم آتش بزنند؛ همان روز هم قصد داشت به کوفه برگردد. وجود مبارک حضرت حسین(ع)، وقتی دستور حمله را شنید، قمربنیهاشم(ع) را صدا زد و به قمربنیهاشم(ع) فرمودند: «ارجع الیهم» پیش این لشکر برو، «فان استطعت ان تؤخرهم الی غدوه» اگر می‌شود، به این لشکر بگو جنگ را برای فردا بگذارید و اکنون حمله نکنید، آنها را قانع کن که حرکت نکنند! بعد دلیلش را ابی‌عبدالله(ع) فرمودند که چرا نمی‌خواهم اکنون به ما حمله کنند؛ برای اینکه من عاشق هستم، یک شب هم یک شب هست که برای چهار کار زنده بمانم و ابتدای فرمایش‌شان هم به قمربنیهاشم می‌گویند من عاشق این چهار حقیقت هستم: دعا، استغفار و توبه، خواندن نماز و تلاوت قرآن. معلوم می‌شود این چهار حقیقت در عالم باطن از ارزش بالایی برخوردار است که امام از دشمن می‌خواهد یک شب را به ایشان مهلت بدهد؛ معلوم می‌شود خیلی می‌ارزد که آدم از دشمن مهلت بگیرد تا طلوع صبح بماند و این چهار کار را انجام بدهد.
وی به سفارش امیرمؤمنان(ع) به فرزندشان درخصوص قرآن اشاره و تصریح کرد: امیرالمؤمنین(ع) نامه‌ای به امام مجتبی(ع) دارند، این نامه در کتاب «مکاتیب‌الائمه» ثبت شده که نویسنده‌اش علم‌الهدی، فرزند فیض کاشانی است و دستورالعمل‌های الهی مهمی به حضرت مجتبی(ع) می‌دهد که یکی از دستورات این است: حسنم! شبانه‌روز پنجاه آیه قرآن بخوان.
محقق، پژوهشگر و مفسر علوم قرآنی در مورد اهمیت تلاوت قرآن در دین اسلام، گفت: دین اسلام دستور داده که بعد از نماز عشا دو رکعت نماز نشسته بخوانیم، صد آیهٔ قرآن در رکعت اوّل خوانده شود که این صد آیهٔ قرآن، معمولاً سورهٔ «اذا وقعت الواقعه» است.
آیات قرآن را بخوانید و درجه‌درجه به ارزش خودتان اضافه کنید
وی به دیگر توشه آخرت اشاره و اظهار کرد: در روایت آمده که در روز قیامت، خود پروردگار به اهل قرآن می‌گوید: «إقرأ و ارتق» هرچه از قرآن پیش توست، بخوان و درجه‌درجه بالا برو. چقدر سرمایه و چقدر ارزش است که آیات قرآن را بخوانید و درجه‌درجه به خودتان اضافه کنید. امیدوارم کسانی که اهل قرآن هستند، بیشتر اهمیت بدهند و آنهایی هم که نیستند، صبح‌ها بیست تا چهل آیه یا به قول امیرالمؤمنین(ع)، پنجاه آیه، یا شب که در خانه هستند، بیست تا سی آیه را با صدای خوب زمزمه کنند که فضای اتاق‌ها از قرآن پر شود و به گوش همسر و فرزند نیز برسد.
وی با بیان اینکه قرائت قرآن در ماه رمضان جایگاهی خاص و ویژه دارد، گفت: پیغمبر(ص) می‌فرمایند: وقتی در ماه مبارک رمضان قرآن می‌خوانید، هر یک حرفی که از دهانتان به عنوان قرائت قرآن رد می‌شود، ثواب ختم قرآن در ماه رمضان در نامهٔ عملتان نوشته می‌شود. حالا آدم در ماه رمضان یک ختم، دو ختم یا سه ختم قرآن می‌کند، چه ثواب عظیمی می‌شود و چندمیلیون ختم قرآن در پرونده شما نوشته می‌شود!
نماز نور است و تا برزخ و قیامت با او همراه است
استاد انصاریان برپاداشتن نماز را دومین توشهٔ آخرت دانست و اظهار کرد: دومین توشه، «وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ» برپایی نماز است. وقتی میّت وارد برزخ می‌شود، می‌بیند برزخش خیلی پرنور است! چنین نور متراکمی را ندیده بوده و با دیدن این نور شگفت‌زده می‌شود. پیغمبر(ص) می‌فرمایند و مرحوم مجلسی نقل می‌کند: صدایی از این نور بلند می‌شود که یک صدا این است، تعجب نکن و شگفت‌زده نباش! من نمازت هستم. نماز نور است و آن‌که اهل نماز است، این نور دم مرگ، در برزخ و قیامت با او همراه است. البته این یک نور از انواری است که مؤمن را به عالم قیامت بدرقه می‌کند.
وی ادامه داد: جایگاه نماز در اسلام بسیار بالاست که به یکی از این آیات نماز اشاره می کنم؛ خانهٔ کعبه که بنا شد، ابراهیم(ع) دومین پیغمبر اولوالعزم پروردگار، با آن عظمت وجودی به دیوار کعبه تکیه داد، اگرچه خودش می‌دانست دعایش مستجاب است و اینجا هم جایی است که دعا مستجاب است؛ دستش را با حال تضرع بلند کرد و گفت: «رَبِّ اجْعَلْني مُقيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتي»(سورهٔ ابراهیم، آیهٔ 40)، خدایا! نماز را از من و از نسل من نگیر. واقعاً ما بخواهیم خدا را به این نعمت‌ها شکر کنیم، نمی‌توانیم؛ شکر این را بکنیم که خداوند ما را در نماز راه داده است تا صبح، ظهر و شب نماز بخوانیم.
دست‌به‌جیب باشیم و کمربند بخل به مالتان نبندید که ضررش سنگین است
مبلغ برجسته عرصه بین الملل پرداخت زکات و پرهیز از بخل را به عنوان سومین توشه آخرت مورد بررسی قرار داد و بیان کرد: «وَآتُوا الزَّكَاة»، ترجمه این آیه به زبان فارسی روان یعنی اینکه دست‌به‌جیب باشیم و کمربند بخل به مالتان نبندید که ضررش سنگین است! یک ضررش را آیهٔ 180 سورهٔ آل‌عمران بیان می‌کند: تمام ثروتی که بخیل در دنیا داشت و هزینه نکرد، آن را در روز قیامت به یک گردنبند دوزخی و جهنمی تبدیل می‌کنم که به‌صورت فلز است، به گردنش می‌اندازم و می‌بندم که دیگر هم این گردنبند درنمی‌آید. این دست‌به‌جیب بودن هم، یک توشهٔ عالم آخرت است.
او چهارمین توشه آخرت را دادن وام نیکو به مردم دانست و اظهار کرد: «وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا»، وام نیکو به اقوام، دوستان یا به دیگران بدهید. نترسید که این وام نیکو را بگیرند، در بروند و پس ندهند.
توشه هایی که برای آخرت می فرستید نزد خداوند ذخیره می شود
استاد انصاریان در پایان گفت: پس از اینکه این چهار توشه آخرت را فرستادید، پروردگار می‌فرماید: «وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ جِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا» اینهایی را که پیش فرستادید، بعد از آمدن به قیامت، می‌بینید که همهٔ پیش‌فرستاده‌هایتان نزد من ذخیره است و به شما پس می‌دهم. همانا این پیش فرستادن برای شما خیر و پاداش آن بسیار سنگین است. خداوند در آخر آیه هم می‌فرماید: «وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» در عین اینکه آخرت‌تان را آباد کردید، از من طلب مغفرت کنید؛ چون شما نسبت به بندگی من، آن‌گونه که شایستهٔ من است، بندگی ندارید! از من طلب مغفرت کنید که من بسیار آمرزنده و مهربان هستم.
................
پایان پیام/ 340