به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ در ایام بزرگداشت چهل و یکمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، پنجمین برنامه از سلسله نشست های فرهنگی "شبی با نویسندگان آلمانی" با نگاهی به کتاب آلمانی زبان "شیعه در ایران و لبنان" در محل «خانه ایران» در برلین با شرکت علاقمندان ایرانی و آلمانی برگزار شد.
سخنران اصلی برنامه خانم «گابریله دولد گدر» استاد سابق اسلام شناسی دانشگاه توبینگن آلمان پیرامون کتاب "شیعه در ایران و لبنان" توضیحات مبسوطی ارایه کرد.
* ایرانیان و لبنانی هادر علائق دینی و فرهنگی پیوند دارند
نویسنده این کتاب در سخنرانی خود به بررسی پیدایش مذهب شیعه و سیر تاریخی، سیاسی، فرهنگی - اجتماعی آن در کشورهای ایران و لبنان پرداخت و سپس وقایع مربوط به تاریخ شیعیان و شخصیتهای مهم این مذهب اسلامی را مورد کنکاش قرار داد. وی در این بررسی تلاش نمود با تشریح وقایع و سرگذشت شخصیتهای مذهبی، نقش آنان را در پیوند دادن علائق دینی و فرهنگی میان دو کشور ایران و لبنان را نشان دهد.
خانم دولد در سخنرانی خود اظهار داشت: بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که پیوند میان دو کشور ایران و لبنان حتی در دوره پیش از اسلام نیز وجود داشته است. در آن زمان، زرتشتیان ایرانی با امپراتوری بیزانس ارتباط داشتند. مبادلات فرهنگی و سیاسی میان این دو کشور در سال‌های پس از آن به ویژه در سده شانزدهم میلادی افزایش یافت و تا به امروز نیز ادامه دارد.
* تعاملات فرهنگی و سیاسی ایران ولبنان در زمینه های مذهبی و فکری بسیار بکدیگر نزدیکند
این تعاملات فرهنگی و سیاسی به ویژه در قرن شانزدهم بشدت مشهود بوده است که به دنبال آن توسعه سیاسی، مذهبی و فکری را به همراه داشته است.
گابریله دولدگدر در تشریح کتاب «شیعه در ایران و لبنان» با اشاره به اختلافات مسلمانان پس از وفات حضرت محمد(ص) و گسترش نارضایتی‌ها در سرزمین های ایران، عراق و مدیترانه گفت: اگر رویدادهای تاریخی و پیشرفت‌های مربوط به شیعیان، به صورت عینی بررسی و طبقه‌بندی شوند، این موضوع میتواند کمکی بسیار خوبی برای افرادی باشد که درصدد پی بردن به ساختار سیاسی و اجتماعی جامعه لبنان و از جمله «حزب ا...» هستند.
استاد سابق دانشگاه توبینگن آلمان در بخش دیگری از سخنرانی اش به سرگذشت «امام موسی صدر» از رهبران مذهبی و سیاسی لبنان پرداخت.
وی همچنین به بررسی گسترش تشیع در لبنان و نیز شیعیان جبل عامل اشاره نمود و افرود: جمعیت امروزی لبنان در قرن ششم میلادی از باقیمانده‌های کنعانیان و آرامی‌ها تشکیل شده اند، در حالی که ساکنان بعلبک از بیزانسی‌ها و ساکنان ساحل لبنان از مهاجران «ارمنی و ایرانی» که در زمان جنگ ایران و روم وارد کشور شده بودند و نیز اعضای قبایل قدیمی عرب می باشند.
* پرشمارترین «حزب» شیعی همواره «شیعه دوازده‌امامی» است
استاد سابق دانشگاه توبینگن آلمان در بخش دیگری از سخنرانی اش افزود:پرشمارترین «حزب» شیعی همواره «شیعه دوازده‌امامی» بوده است. در حالیکه گروه های زیدیه، اسماعیلیه و علویان در دهه هفتاد 1970 در لبنان نفوذ کردند و در کنار آنها حدود 280 هزار دروزی زندگی می کنند که بنیانگذار آن حمزه اللبّاد اهل زوزن واقع درشرق ایران بود.
وی تصریح کرد:محسن الامین گسترش شیعه را بویژه به بوییان شیعه در عراق و ایران و فاطمیان اسماعیلی در قاهره و همچنین حمدانیان در شمال سوریه، شمال بین‌النهرین و در شبه‌جزیره عربستان نسبت می دهد. در کنار گروه‌های شیعی پراکنده‌شده در «سوریه بزرگ» - شامل لبنان، فلسطین و شرق اردن - جامعه‌ای دوازده‌امامی حداقل از قرن دهم در جبل عامل وجود داشته است.
وی اظهار داشت:در دوران حکومت فاطمیان و سلجوقیان، حضور پررنگ شیعه در مناطق شمالی شام با توجه به سکونت بنی عمّار شیعی در آنجا مشاهده می شود که در قرن 12 در تلافی حملات صلیبیون سهم تعیین‌کننده‌ای داشتند.
نیروهای «بسیار قدیمی» و ائتلاف‌های مشترک‌المنافع از خراسان تا دریای مدیترانه ایفای نقش نموده اند
بررسی های انجام شده در ارتباط با تاریخ شیعه نشان می دهد که نیروهای «بسیار قدیمی» و ائتلاف‌های مشترک‌المنافع از خراسان تا دریای مدیترانه ایفای نقش نموده اند. اینگونه به نظر می رسد یک «روح خانوادگی» ایرانی با خاطرآوری عظیمت و قدرت امپراطوری هخامنشی، نفوذ ایرانی را در مدیترانه شرقی همراه با سیاست های «مهاجرتی» معاویه در قرن هفتم و نیز مهاجران یمنی ایرانی‌تبار در قرن یازدهم ایجاد کرده اند.
* «اشاعره» به عنوان «آمیزه‌ای از عرب‌ها و فارس‌ها
الیعقوبی، «اشاعره» را به عنوان «آمیزه‌ای از عرب‌ها و فارس‌ها» توصیف میکند. وی می گوید که گروه آخر (فارس‌ها) را هم در طبریه و در شهرهای سوریه طرابلس، صیدا و بیروت شناسایی کرده است و احتمال می دهد که که آنها همان ایرانیانی هستند که به فرمان اولین خلیفه اموی در آن مناطق سکونت گزیدند.
* آیت الله سید باقر الصدر الهام‌بخش روحانیون شیعه در ایران بود
آیت الله سید باقر الصدر با کتاب «اقتصادنا» که در سال 1960 در نجف تألیف نمود، الهام‌بخش عموزاده‌اش موسی الصدر و نیز روحانیون شیعه در ایران می شود.
به نظر می رسد که المان‌های فرهنگی منتقل‌شده از شرق بیشتر محصولی اتفاقی یا ابزاری سنتی مبتنی بر منافع دولتی و برنامه های سیاسی بوده است. برای اخذ المان‌های فرهنگی ایرانی در مناطق جدید قلمرو اسلامی طی دوره سده‌های میانه اساساً دو دلیل وجود داشته است: اقتباس از عناصر مشروعیت بخشی شناخته شده به عنوان نشان‌های قدرت و مکانیسم‌های اقتصادی کارآمد به عنوان زیربنای حفظ قدرت.
* انتشار کتاب «شیعه در ایران و لبنان» نوشته خانم گابریله دولد گدر
کتاب «شیعه در ایران و لبنان» نوشته خانم گابریله دولد-گدر Gabriele Dold-Ghadar Dr. در ۲۲۰ صفحه و به زبان آلمانی منتشر شده است.
گفتنی است کتاب "بناهای ایرانی در آندلس الاقصی" نوشته این نویسنده آلمانی در دست ترجمه به زبان فارسی است که در ماه های آتی منتشر می شود.
...............................
پایان پیام/ 167