به گزارش خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ آستان قدس رضوی، بزرگترین مجموعه موقوفاتی کشور است که از دیرباز به پشتوانه دوراندیشی واقفان و ناذران از زائران و مجاوران دور و نزدیک در صحن و سرای رضوی میزبانی کرده و بر تنوع خدمات و فعالیت‌های گسترده‌اش افزوده است.
در این بین، مدیریت موقوفات آستان قدس رضوی، مدیریت نذورات کل آستان قدس رضوی و سرپرستی خزانه‌داری کل این آستان مقدس در زمستان سال 97 در هم ادغام شد و در حال حاضر این سه مجموعه در قالب مرکز توسعه و نظارت بر نذورات و موقوفات آستان قدس رضوی فعالیت می‌کند. در آستانه سال جدید پای سخن علیرضا اسماعیل‌زاده مدیر این مرکز می‌نشینیم و برخی از اقدامات مهم آستان قدس رضوی را در حوزه‌های وقف و نذر در سال 98 مرور می‌کنیم.
اسماعیل زاده در این زمینه اظهار داشت: انسجام دفاتر وقف و نذر مستقر در حرم مطهر رضوی پس از انتقال از معاونت تبلیغات اسلامی به حوزه مدیریت مرکز، برگزاری چهارمین همایش تجلیل از واقفان و ناذران آستان قدس رضوی در چهار سال اخیر با رضایت تمامی مدعوین، وقف اعیان یک بلوک از زائرشهر رضوی توسط آقای مصلی‌نژاد، وقف مشارکتی بیش از 30 واحد از زائرسرای رضوی توسط واقفان و مبالغ قابل توجهی برای کمک به احداث زائرشهر و زائرسرای رضوی، اخذ وکالت کاری از متولیان و ناظران منصوص و همچنین افزایش وقف‌های پذیرش شده، منتخبی از اقدامات مهم این مدیریت به‌شمار می‌رود. چنانچه امسال 43 مورد موقوفه در حوزه املاک و مستغلات توسط مدیریت موقوفات آستان قدس رضوی ثبت و پذیرفته شد.
وی گفت: بی‌تردید همه وقف‌ها از نظر معنوی مهم و شاخص است، زیرا روح همه واقفان با توجه به نگاه جاودانه آنها بزرگ است، اما به لحاظ مادی می‌توان به دو وقف شاخص در سال 98 اشاره کرد.در نخستین مورد، شش دانگ عرصه و اعیان سه واحد مغازه تجاری در یکی از پاساژهای مشهد توسط یکی از نیک‌اندیشان این شهر مقدس در مهرماه بر حرم مطهر رضوی وقف شد تا درآمد یازده ماه از سال آن به مصرف زائران درمانده یا زائرانی که مخارج‌شان تمام شده برسد.
سرپرست مرکز توسعه و نظارت بر نذورات و موقوفات آستان قدس رضوی اظهار داشت: درآمد یک ماه دیگر سال نیز به منظور سالگرد واقف، به صرف غذا یا ارائه فیش غذای مهمانسرای حضرت به ورثه واقف مطابق این درآمد یک ماهه اختصاص یافته است.
اسماعیل‌زاده خاطرنشان کرد: در دومین مورد، شش دانگ عرصه و عیان مؤسسه بزرگ دارالقرآن اهل بیت(ع) در خمینی شهر اصفهان، شش دانگ عرصه و اعیان کارخانه سنگبری به مساحت حدود 10 هزار مترمربع در محمودآباد اصفهان و قطعه زمین تجاری در اصفهان به ارزش صد میلیارد تومان توسط دو برادر نیک‌اندیش در آبان‌ماه بر فراگیری، آموزش، حفظ از سطح ابتدایی تا عالی و ترویج سایر امور علوم قرآنی وقف شد تا این مؤسسه با نظارت آستان قدس رضوی و زیر نظر حوزه مدیریت علوم قرآنی آستانه مبارکه به فعالیت‌های خود ادامه دهد.
وی بیان کرد: تلاش تمام مدیران و کارکنان آستان قدس رضوی در حوزه موقوفات ابتدا حفظ و صیانت از موقوفات و سپس افزایش بهره‌وری از دارایی‌های موقوفه‌ای به منظور اجرای هر بیشتر نیات واقفان نیک‌اندیش است. هدف از شکل‌گیری بنیاد بهره‌وری موقوفات نیز تقویت همین اهداف است به طوری که تمامی دارایی‌های موقوفه‌ای و دارایی‌های ایجادی از محل عواید موقوفات زیر نظر یک سازمان و مجموعه توانمند و تخصصی اداره شود.
اسماعیل‌زاده تصریح کرد: در این صورت امکان نظارت و کنترل موقوفاتی همچون نظارت بر تمامی حوزه‌های بهره‌وری موقوفات، قراردادهای اجاره، موقوفات با عایدی کمتر و غیره که از جمله وظایف این حوزه است بهتر انجام شده و جهت اصلاح امور با تعامل و هم‌اندیشی و ارائه راهکارها با استفاده از خرد جمعی بیشتر تلاش خواهد شد.
سرپرست مرکز توسعه و نظارت بر نذورات و موقوفات آستان قدس رضوی اظهار داشت: یک میلیون و 687 هزار و 871 نفر تا پایان بهمن ماه 98 به این دفاتر در کشور مراجعه کردند که شامل مراجعه یک میلیون و 625 هزار و 986 نفر به دفاتر 19 گانه داخل حرم مطهر رضوی اعم از نقدی و غیرنقدی و مراجعه 61 هزار و 885 نفر به دفاتر استانی می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: این دفاتر در 32 استان کشور فعال است. بدین ترتیب که نمایندگی‌های استانی مجهز به سامانه جامع نذورات برای ثبت نذورات و ارائه رسید به ناذران و خیران هستند. میزان مشارکت‌های مردمی در سنت نیکوی نذر در سال جاری به ترتیب در دفاتر نمایندگی‌های مراکز استان تهران، مازندران، همدان، سمنان، کرمانشاه و زنجان نسبت به سایر استان‌ها بیشتر بود.
اسماعیل‌زاده تاکید کرد: 31 هزار و 446 تراکنش مالی توسط ناذران آستان قدس رضوی از طریق کد دستوری 8# (ستاره هشت مربع)، سامانه اینترنتی وقف و نذر رضوی به نشانی nazr.razavi.ir، نرم‌افزار رضوان و سایر دستگاه‌ها تا پایان بهمن ماه انجام شد. با توجه به راه‌اندازی شیوه‌های مختلف پذیرش نذر در یک سال اخیر، عمده رشد نذورات در سامانه‌های فوق اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: استقرار و راه‌اندازی دستگاه‌های پرداخت غیرنقدی cash less در مکان‌های ورودی دفاتر نذورات صحن آزادی، صحن جامع رضوی، ورودی باب الجواد(ع) و صحن انقلاب اسلامی انجام شد. البته در حال تأمین دستگاه‌های موردنظر برای سایر مکان‌های درنظر گرفته شده نیز هستیم. همچنین برای تسهیل در پرداخت‌ها، استفاده از QR code در حال طراحی و اجرا است که تا پایان سال آماده بهره‌برداری می‌شود.
سرپرست مرکز توسعه و نظارت بر نذورات و موقوفات آستان قدس رضوی تاکید کرد: نذر مهمانسرای حضرت به صورت نقدی و غیرنقدی مانند تحویل دام زنده، نذر عام امام رضا(ع)، نذر توسعه بنای‌های اماکن متبرکه، نذر سلامت، بهداشت و خدمات درمانی زائرین، نذر زائر اولی‌ها، امور فرهنگی و برگزاری مراسم‌های حرم مطهر رضوی، از مهم‌ترین مصارفی است که امسال مدنظر ناذران آستان قدس رضوی بود.
اسماعیل‌زاده عنوان کرد: به نذر اشیای نفیس و عتیقه از جمله انواع سکه‌های ارزشمند با قدمت بسیار، تابلو، تمبر و... به موزه آستان قدس رضوی و کتاب‌های خطی و قدیمی و چاپ سنگی به کتابخانه مرکزی این آستان مقدس و همچنین سایر نذورات غیرنقدی قابل مصرف در حرم مطهر رضوی به میزان قابل توجه همچون شیرینی از تبریز، نمک از شمال، گلاب از کاشان و برنج از شهرهای شمال کشور می‌توان اشاره کرد. البته صدها تخته فرش دستباف و ماشینی و حتی دستگاه‌های خاصی اعم از رایانه، لپ‌تاپ، پرینتر سه بعدی، لوازم گرمایشی و سرمایشی و... نیز توسط ناذران به مجموعه آستان قدس رضوی اعطا شد.
وی تصریح کرد: در حال بروزرسانی طرح گروه‌بندی نیات نذورات به‌صورت جامع و اجرا در سامانه جامع نذورات و وبسایت و سامانه موبایلی #8*، بروزرسانی و ایجاد تغییرات وبسایت پرداخت نذورات و بروزرسانی و ایجاد تغییرات سامانه موبایلی #8 هستیم. ادامه نصب سامانه دریافت از طریق QR code در سایر مکان‌های حرم مطهر رضوی به منظور خدمات‌رساتی بهتر و برنامه‌ریزی توسعه دفاتر در صحن‌ها و راهنمایی زائرین در دفاتر مشاوره وقف و نذر نیز در حال انجام است.
سرپرست مرکز توسعه و نظارت بر نذورات و موقوفات آستان قدس رضوی اظهار داشت: همچنین برنامه تهیه سامانه جامع و کامل از شناسنامه دارایی‌های نذوراتی شامل اقلامی که تحویل خزانه‌داری و موزه شده و می‌شود و یا آنهایی که در اماکن متبرکه مستقیم مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند و رصد دائمی از چگونگی استفاده آنها حسب نیات ناذران در حال پیگیری است.
اسماعیل‌زاده عنوان کرد: مرکز توسعه و نظارت بر نذورات و موقوفات آستان قدس رضوی با جدیت تمام توسعه و ترویج فرهنگ وقف و نذر را در برنامه کاری خود دارد، از این رو با تشکیل اتاق‌های فکر و جلسات کارشناسی با حضور کارشناسان حوزه‌های مربوطه پیگیر روش‌ها و تولید محصولاتی همچون فیلم کوتاه، مصاحبه مردمی، تهیه بنر و محتوای مجازی از فعالیت‌های صورت گرفته از محل نذورات و عواید موقوفات است.
وی ادامه داد: در این زمینه از خدمات حوزه‌های مرتبط با توسعه و ترویج فرهنگ وقف و نذر سایر مؤسسات و سازمان‌های آستان قدس رضوی نیز بهره می‌برد.
………………….
پایان پیام/ ۲۱۸