به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) - ابنا - آیت‌الله‌العظمی «سیدمحمدتقی مدرسی» از مراجع تقلید شیعیان در کربلای معلی در پنجمین جلسه تفسیر و تدبر سوره ابراهیم در ماه مبارک رمضان که 12 اردیبهشت‌ماه با تدبر در آیات ششم و هفتم این سوره مبارکه از برنامه «زلال سخن» شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، با اشاره به آیه ۶ سوره ابراهیم که خداوند می فرماید: « وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ أَنْجَاکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ»، گفتند: در این آیه خدا به حضرت موسی(ع) فرمود: به بنی اسرائیل بگو که یادتان باشد آن روزی که فرعون پسران شما را به قتل می رساند و دختران شما را نگه می داشت و چه عذاب و بلای عظیمی به سرتان می آورد؛ و امروز هم خدا فرعون را نابود کرد و این بلا را از سر شما رفع نمود، پس با یادآوری آن روز، امروز شکر رفع آن بلا را نمایید.
ایشان با اشاره به شکر خدا نمودن در مواجهه شدن با اهل بلا اظهار کردند: در روایات آمده است که اگر اصحاب البلا و کسانی که به مشکلی مبتلا هستند، مثلاً فردی که نابینا، شل، مریض و یا هر مشکلی دارد و شما آن مشکلات و بیماری‌ها را ندارید و شما او را می‌بینید، به گونه‌ای بین خودتان که او متوجه نشود، شکر خدا را گفته و بگوید: «الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی عافانِی»؛ الحمدالله من خوب هستم و مشکلی ندارم.
راهکار ماندگاری نعمت‌های الهی
این مرجع عالیقدر تقلید گفتند: برای اینکه نعمت ها بماند، انسان باید کاری کند که نعمت را حفظ کند. مثلاً شما اگر در جیب خود یک مقدار پول باشد و بترسید که این پول گم یا دزیده شود، آن را در بانک یا گاوصندوق می گذارید. نعمت‌های الهی هم همین‌گونه است، نعمتی که خدا به شما عطا کرده وقتی شما شکرعملی آن نعمت را به جا آوردید، این نعمت در گاوصندوق قرار می گیرد و به ودیه الهی می رود و محفوظ می ماند.
ایشان ادامه دادند: حالا شکر مال و ثروت انفاق است؛ شکر علم نشر است؛ شکر آبرو بذل است، یعنی شما آبرو دارید و کسی آمد و خواست از آبروی شما استفاده کند، مثلاً فردی فقیر است از شما خواست که به فردی غنی‌تر شما زنگ بزنید که به این فرد فقیر کمک کند، اگر شما از آبروی خودتان برای این کار استفاده کردید، این کار آبروی شما را حفظ می کند، اگر پول دادید پول شما حفظ می شود، اگر علم خود را دادید علم شما حفظ می شود، و هر نعمتی به فراخور آن نعمت، شکری دارد.
رسیدن نعمات به صورت تدریجی به شرط شکرگزاری
آیت‌الله العظمی مدرسی رسیدن نعمت به انسان را به شرط شکرگزاری دانست و بیان کردند: انسان وقتی خداوند به او نعمتی عطا کرد و او مثبت به این نعمت نگاه کرد و فکر نمود که این نعمت بیشتر شود، این کافی نیست! آقا امیرالمومنین(ع) فرمودند: چون نشانه هاى نعمت پروردگار آشکار شد، با ناسپاسى نعمت ها را از خود دور نسازید. نعمت به یکباره به سمت شما نمی آید، بلکه به صورت تدریجی به سمت شما می آید. شما اوّل ازدواج می کنید، بعد بچه‌دار می شوید، بعد خانه‌دار می شوید، و این نعمت ها به صورت تدریجی به شما می‌رسد.
ایشان افزودند: انسان برای اینکه روز به روز از نعمت های جدید الهی برخوردار شود، باید بلند پرواز باشد و همت زیاد داشته باشد. همت این نیست که انسان فقط یک مقدار پول داشته باشد، بلکه انسان باید تمام نعمت‌های الهی را از خدا بخواهد. در روایت آمده که درخواست خیر کثیر و همه نعمت ها را بنمایید: «اللَّهُمَّ إِنِّی اَسْئَلُکَ مِنَ الْخَیْرِ کُلِّهِ: عَاجِلِهِ وَآجِلِهِ، مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَمَا لَمْ أَعْلَمْ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنَ الشَّرِّ کُلِّهِ عَاجِلِهِ وَآجِلِهِ، مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَمَا لَمْ أَعْلَمْ». خدایا من تمام نعمت‌های تو را می خواهم و از تمام نقمت‌های تو به تو پناه می برم. این روحیه و همت بالا سبب این می شود که انسان شکر کند، که شکر سبب زیادت نعمت می شود.
لزوم یادآوری نعمت‌های الهی و شکر آن
مفسر تفسیر هدایت با اشاره به لزوم یادآوری نعمات الهی بیان کردند: حالا خداوند در آیه ۶ سوره ابراهیم می فرماید: « وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ أَنْجَاکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ »، ای مردم نعمت های الهی را یادتان بیاید، حالا آیا به زبان یا به دل است؟ با هر دو است. یادتان رفت که فرعون با شما چه می کرد؟ که در ادامه می فرماید: «یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذَابِ وَیُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَکُمْ وَیَسْتَحْیُونَ نِسَاءَکُمْ»، فرعون و ارتش فرعون، بدترین عذاب را بر شما وارد نمود بعد در پایان آیه می فرماید: «وَفِی ذَلِکُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ»، این یک بلای بسیار بزرگی بود.
ایشان ادامه دادند: وقتی شکر نعمت را به جا آوردید، یک نعمت پس از نعمت دیگر به شما عطا می شود و این قدر خدا به شما نعمت می دهد که حتی خودتان هم به این نعمت‌ها فکر نمی‌کردید.
عقوبت کفران نعمت و ناسپاسی
این مرجع عالیقدر تقلید در پایان با اشاره به عقوبت کفران نعمت اظهار کردند: در پایان آیه بعد خداوند می فرماید: «وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ»، حالا اگر کفران نعمت کنید! به این معنا که نه نعمت را نعمت بداند و از داشتن آن قلباً شکر کنید و نه به زبان و نه به عمل، شکر آن نعمت را نکردید، باعث می شود که خداوند نعمت‌ها را از شما بگیرد و به جای نعمت به شما نقمت می دهد و نقمت هم شدید است.
.............................................
سرویس فرهنگی/ محسن سلطان احمدی